वेंचणूक सुदारणेचे दिकेन ?

भांगरभूंय | प्रतिनिधी

भारतीय जनता पक्षाचें राष्ट्रीय अधिवेशन नवी दिल्लींतल्या भारत मंडपांत जालें आनी अपेक्षे प्रमाण प्रधानमंत्री नरेंद्र मोदी हांणी होवूय फड जिखलो. भाजपाच्या कॅडरा वांगडाच देशाकूय आश्वस्त केलें. आपूण भोगा खातीर न्हय तर देशहिता खातीर तिसरे फावटी सत्ता मागतां, अशें सांगून प्रधानमंत्री नरेंद्र मोदी हांणी अर्दे मैदान जिखलें. भाजपा आपल्या बळग्यार 370 मेरेन लोकसभा मतदारसंघ जिखतलो आनी राष्ट्रीय लोकशाय आघाडी (एनडीए) चारशेंचो आंकडो हुपतली अशें सांगून फुडल्या तीन म्हयन्यां भितर जावपाचे आशिल्ले लोकसभा वेंचणुकेंत भाजपाक घसघशीत येस मेळटलें अशें आत्मविस्वासक विधान करीत फुडल्या शंबर दिसांत किदें करपाक जाय हाचो मंत्र लेगीत तांणी कार्यकर्त्यांक दिलाे. आपूण तिसरे फावटी सत्तेर येतलो हे विशीं मोदी हांकां आशिल्लो आत्मविस्वास तर तांच्या उलोवण्यांतल्यान दिसून आयलोच. ते भायर विरोधकांक तांणी बरे पैकी आडे हात घेतलें. पुरायपणान फाफुडिल्ले विरोधी पक्ष मतदारांक आकर्शीत करपा खातीर फटीचीं आस्वासनां कशीं दितात हें सांगतना फाटल्या धा वर्सांत भाजपान देशाक दिल्लीं एकान एक आस्वासनां कशीं पुराय केल्यांत हाचो पाढोच प्रधानमंत्री नरेंद्र मोदी हांणी वाचलो. भारतीय जनता पक्षा मदीं विकसीत भारत घडोवपाची पात्रताय कशी आसा आनी निमाणें जैत आमचेंच आसा हाची गवाय तांणी दिली. ‘आयेगा तो मोदी ही’ अशें म्हणत कार्यकर्त्यां मदीं जोश भरपाचें काम प्रधानमंत्र्यान केलें.
देशभरयां मेळून इकरा-बारा हजार कार्यकर्ते आनी पदाधिकाऱ्यां सामकार उलयतना देशवासियांच्याे आशा आकांक्षा बऱ्योच वाडल्यात. देश व्हडलीं सपनां पळयता. फुडल्या दोन दसकांत भारताक विकसीत देशाचें पंगतीत व्हरून बसोवपाचो निर्धार तांणी केला आनी ते खातीर फुडल्या 100 दिसांत आमकां नवी उमेद, ऊर्जा आनी नेटान कामाक लागपाक जाय आनी फुडलीं पांच वर्सां देशा खातीर कशीं म्हत्वाचीं आसात हेंवूय प्रधानमंत्री मोदी हांणी सांगलें. लोकसभा वेंचणुकेचे फाटभुंयेर तांचे कडल्यान कांय वेगळें अपेक्षीत नाशिल्लें. राम मंदिराची उबारणी, जम्मू कश्मीरा विशींचें 370 कलम रद्द करप, तीन तलाक अशा सगल्याच आस्वासनांची केंद्रांतल्या भाजपा प्रणीत सरकारान केल्ल्या पुर्ततायेचो पुनरूच्चार प्रधानमंत्री मोदी हांणी केलो. पूण सर्वोच्च न्यायालयान वेंचणूक बाॅण्डाच्या संदर्भांत हालींच दिल्ल्या म्हत्वाच्या निकाला संबंदी उलोवप प्रधानमंत्र्याक म्हत्वाचें कित्याक दिसलें ना हें काय कळना. लोकसभा वेंचणुकेचे फाटभुंयेर सर्वोच्च न्यायालयान दिल्लो हो निकाल केंद्रांतल्या भाजपा सरकाराक विचार करपाक लावपी आसा हें विशीं दुमत नासतलें.
2017 वर्सा केंद्रांतल्या भाजपा सरकारान इलेक्टोरल बाॅण्डची वेवस्था लागू केल्ली. ते प्रमाण खंयचीय संस्था वा व्यक्ती अशा बॉण्डाची खेरदी करपाक शकताली आनी आपले सोयी प्रमाण खंयच्याय राजकी पक्षाक तातूंतल्यान मजत करपाक शकताली. विशिश्ट तेपांत संबंदीत राजकी पक्षाक ह्या बॉण्डांतल्यान पयशे काडप शक्य जातालें मात बॉण्डाच्या माध्यमांतल्यान एखाद्र्या राजकी पक्षाक कितली देणगी मेळ्ळी हाची म्हायती जाहीर करपाचें बंधन कोणाचेरूच नाशिल्लें. हाका कांय जाणांनी सर्वोच्च न्यायालयांत आव्हान दिल्लें. तातूंतल्यान सर्वोच्च न्यायालयान म्हायती हक्क कायद्याच्या उल्लंघनाचें कारण दिवन वेंचणूक बॉण्ड रद्द थारावन दिल्ल्या धपक्यांतल्यान सरकार कितलें मेरेन साल्वार जातलें हें कळपाक मार्ग ना. तरी हे विशीं ओगी बसून सरकाराक चलचें ना. सर्वोच्च न्यायालयान आपल्या निवाड्यांत नोंद केल्ल्या आक्षेपांची दखल घेवन सरकाराक सध्याची वेवस्था चड पारदर्शक करची पडटली. सद्याच्या तेंपार सगल्यांत व्हडलें संकश्ट खंयचे आसतलें तर वेंचणुकांच्या तेपार, मागीर ती लोकसभा आसूं वा विधासभा, वेंचणुके वेळार व्हड प्रमाणांत हिशेबा भायर जावपी पयशांचो खेळ. फाटल्या कांय वर्सांची आंकडेवारी तपासल्यार वेंचणुकांच्या तेंपार कारवायेच्या माध्यमांतल्यान वेंचणूक आयोगा कडल्यान व्हड प्रमाणांत काळाे पयसो धरतात. हो पयसो खंयच्यान येता ताचे स्रोत लेगीत कळना. वेंचणुकांतलो काळ्या पयशांचो खेळ थांबोवपाची आयज गरज आसा. आनी सर्वोच्च न्यायालयान दिल्ल्या निवाड्याचे फाटभुंयेर सरकाराक तशेच तरेचो विचार करचो पडलो आनी हो खेळ थांबलो जाल्यार देशा खातीर ती एक व्हड उबलब्दी थारपाक शकतली.
आमच्या लोकशाय प्रक्रियेंत पारदर्शक आनी निश्पक्षपणान वेंचणुको जावप होच वट्ट वेवस्था आनी नेमांचो उद्देश आसता हें मान्य करूनय वेंचणुकांनी जावपी पयशांचो व्हड प्रमाणांत जावपी खेळ आमी आतां मेरेन आडावपाक शकले नात हें मानून घेवचेंच पडटलें. वेचणूक सुदारणांचेर आमी भरभरून उलयतात पूण ते दिकेन प्रत्यक्षांत एक पावल लेगीत घालनात. सर्वोच्च न्यायालयान इलेक्टोरल बॉण्डूच रद्द थारायले उपरांत आतां सारवासारव करून चलचें ना जाल्यार नवो मार्ग सोदचो पडटलो. काळ्या पयशांचो खेळ कमी कसो जातलो हाचे कडेन लक्ष दिवचें पडटले. संवसारांत सगल्यांत व्हडलो लोकशाय देश म्हणून आमी मिरयतात. पूण वेंचणूक फंडीगाचे बाबतींत कसलीच सुदारणा करपाक आमकां रस ना. सर्वोच्च न्यायालायन इलेक्टोरल बाॅण्ड रद्द थारायले उपरांत सरकार ताचेर विचार करता आसतलेंच. सर्वोच्च न्यायालयान अशे निकाल दिले उपरांत संसदेंत नवो कायदो हाडिल्ल्याची जायती उदाहरणां आशिल्ल्यान सर्वोच्च न्यायालयाच्या निवाड्याचो फुडार कितें आसतलो हें आतांच सांगप कुस्तार आसा. तरी वेंचणूक सुदारणा होच ताचेर खरो मार्ग आसा. पूण आमी तो स्विकारतले काय कितें हो खरो प्रस्न आसा. भारता सारक्या देडशें अब्जाच्या खंडप्राय देशांत वेंचणूक सुदारणा झटपट लागू करप हें सोंपें काम न्हय हें मान्य करूनय ते दिकेन एकेक पावल घालपाचें काम प्रधानमंत्री मोदी हांकांच करचें पडटलें. हाचें कारण म्हणल्यार विरोधकांनी केंद्रांत सत्तेर येवपाची आस्त आतां लागीं लागीं सोडून दिल्या. सर्वोच्च न्यायालयान इलेक्टोरल बॉण्ड रद्द करून एक इतिहासीक निवाडो दितना एक तरेन सरकाराक वेंचणूक सुदारणेचो पर्याय दिला. आतां सरकार तातूंतल्यान खंयचो मार्ग काडटा हाची जाप फुडल्या काळांत मेळटली.

वामन प्रभू
9823196359