रेंवटांतलो जांवय – 1

भांगरभूंय | प्रतिनिधी

आशिल्लें- नाशिल्लें म्हजे गायरेंत, म्हाका खंयची सोयरीं धायरीं? हें म्हणी भशेन जेनिफाची गत जाल्ली. जेनिफा तशेंच भितर गेली. आल्तेरा कुशीक आशिल्लें कपाट उगडलें. तातूंत एक चीट आशिल्ली. ती काडली. ते चिटयेक तिणें…..!

खंयचीय परिस्थिती आसूं, सकाळीं स वरांचेर उठप हो 72 वर्सां पिरायेचे जेनिफाचो  नेम. उठ्ठाच तिका उगडास जातालो आपल्या त्या माशेनाच्या उतरांचो. तें म्हुणो, “सोबीत अस्तुरेचें नशीब चोड करून सोबीत केदनांच नासोता. तूं मागीर कितलेय सोबीत आसों?’

“कित्या तूं एशें म्हणटा गो माशेन? तूक कित्या पासोत नसाय?’ जेनिफा ताका विचारी. पूण माशेन ताका परतून कांयच जाप दिनासलें. मागीर जेनिफा आपल्या सदच्या कामाक लागताली.  तेन्ना 16 वर्साचे कंवळे पिरायेचें आसली.

“हारसो आसलेलो जाल्यार खरेंच स्वताचें रुप नियाळटालें आसलें. पूण…’’ 

त्या माशेनाच्या अर्थपूर्ण उतरांनी जीण मात्शी अळणी केल्ली. “काळ वायट आसल्यार खंय मागीर कोणेंय कितलोय आटापिटो केलो जाल्यार कांयच एक उपेग नासता’. अशें कितें ती कितें ती आपले भितरुच बडबडूंक लागली.

इगर्जेचे घांटीचो आवज आयकून जेनिफा साबुद्देर आयली. तिका याद जाली, आयज आपले इगर्ज कडेन फामाचो दीस. फामा म्हळ्यार संवसारभर फामाद उत्सव. तिणें जनेलांतल्यान भायल्यान नदर मारली. जिळमिळ उजवाड झळकतालो. तिच्या घरा मुखा वेल्या रस्त्यार इगर्जेंत वलोकांच्यो रांको लागिल्ल्यो. फेरेंतूय आवाज जावंक लागिल्लो. ती बल्कावांत आयली. आपले दोळे मोठे करून लोकांचेर नदर मारली. घडये कोणूय वळखीचो आसा जाल्यार ती पळोवंक सोदताली आसत.

लोकांनी आंगार मारिल्लो चेराचो घमघम जेनिफाच्या नाकांत गेलो. ती चेरा बराबर नव्यो साडयो न्हेसपी बायलांच्यो नव्यो स्टायलीय पळोवंक तिका आवडटाली. एका तेंपार तिवूय साडी न्हेसोन टाक-टीक करून चलताली. आयज जाणटे पिरायेर न्हेसपाचें सोडूच, जेवणाचें लेगीत तिका सारकें पडून वचूंक नासलें.

दर वर्सा ऑक्टोबराच्या दुसऱ्या सोमाराक कोलवेचे मर्सी सायबिणीचे इगर्जेंत फामा मनयतात.  मिनीन जेजूच्या उत्सवाची ही परब.  ह्या मिनीन जेजूच्या उम्याक गोंयचोच न्हय तर खंयचो- खंयचो म्हण कोण जाणा, लोक धांवोन येतात. मीस मेळूं वो ना मेळूं.  उमो सारकोच गरजेचो असो लोकांचो भावार्थ आसता. मागीर भायर येवन हळदुव्या-काळ्यां सुतांचें  बेंतीन घेवप. ही परंपरा आजून लेगीत आसा. इगर्जेक तेंकून जेनिफाचें घर, घरा मुखार एक पिंपळाचो रुख आनी मात्शी कुशीक एक शिमतेर…

जेनिफान जिणेचीं 72 वर्सां कोलवेच्या गांवांत सारल्यांत. जेनिफाक मीस आवडटा. फामां आवडटा आनी फेस्तूय आवडटा. पूण तिणें मीस केन्नाच सोडून दिलां. एक संघर्श, देव आनी तिचे मदेकांत चालू आसा.!

लोक उमेदीन उम्याक चलत आसात. कोण उलयतात जाल्यार कोणाच्या हातांत रोजाराचें कोंत आसा. मदींच भुरगीं अशीं- तशीं लायन मोडटात. तांकां हडकीन अशें जेनिफाक जाता. पूण तें मोन्यांनी पळयता. मुखावेल्या पिंपळाचेर कावळे आनी सुकण्यांचीं किलबिलांट चलता. हो आवाज ताक तिका सदचोंच आसा. पूण आयज आवाज मात्सो वाडला. घडये लोकांक पळोवन तीं सुकणीं घुस्पल्यांत आसतलीं. भियेल्यांतूय जावंये… ! लावड स्पिकरा वेल्यान मीस तिच्या घरा मेरेन आयकूंक येवंक लागलें. भोंवडेकारांचीय गांवांत गर्दी खूब वाडिल्ल्यान, गोरे पाकल्यांनी आनी तांच्या वांगडा तांच्यो गो-या कातीच्यो अस्तु-यो फेस्तांच्या फेरेयेंत झळकूंक लागिल्ल्यो. तांकां पळयना बराबर जिनिफाचें माथें फीर्र जालें. ताका एका आदल्या खिणाची  सट्ट करून याद जाली. असोच एक गोरे कातीचो एक भुरगो तिचे जिणेंत आयिल्लो. 1967 इस्रायल आनी पॅलिस्टायन झुजाची बातमी तिच्या दोळ्या सामकार नाचली. आनी दोळ्यांत दुकां हाडून बुरर्र करून उडून गेली. सट्ट करू आपले विचार बदलून जेनिफा आपल्या कुडी भितर सरली. सदचे संवये प्रमाणें ती आपलें तोंड धुंवन वोल्तेरार बसली.  घरांतलें शिर्विसदोर फिलू तिका फुटी च्याव आनी कडक कुरकुरीत कांकण हाडून दिलें. जेनिफाची कांत मात्शी आंवुळ्ळलेली पूण नदर मात स्थीर आनी दांत बरे घट्ट आसले. च्याव पियेतां – पियेतां इगर्जे कडल्या आवाजाक कान भेरें काडून तिणें  फिलोमेनान  ‘ओ हेराल्ड ’ हें वर्तमान पत्रक वाचूंक हातांत घेतलें. त्या पत्रकाच्या पयल्याच पानावेली बातमी…

‘आवोयस… ! सायबा भोगोस…’  तिच्या तोंडातल्यान उतरां भायर सरलीं…

“हमासाच्या हल्ल्यात 600 इस्रायलींक मरण… फ्रायडे पार्टी करप्यांक केले बंदी…!’

बातमी वाचून जेनिफा खूब अस्वस्थ जालें. तरीय जेनिफान मुखार वाचपाचें धाडस केलें. तेल अवीव – याफो (a city of Israel’s Mediterranean coast) शारांत हमास आनी इस्रायल हांचे मदीं झूज सुरू आसा. हें झूज आयताराक लेगीत चालूच उरिल्लें. झुजांत 75 सैनिकांक मरण आयिल्लें. जाल्यार तांचे कारवायेंत आतां मेरेन 400 हमास सैनिकांक जिवेशी मारिल्ले, तशेंच खुबश्या जाणांक धरिल्ले. हमासान बायलां आनी भुरग्यां सयत सुमार 200 इस्रायलींक लिपोवन दवरिल्ले अशी खबर संरक्षण दळाचे म्हणयारे जॉनाथन कॉनरिकोस हांणी एक व्हिडियो काडून प्रसारीत केल्ली. 

मुखावेल्या पानाचेर आयिल्ले बातमेन तिची भूक आनीक वाडयली. तिणें मेजार दवरिल्ल्या मोठें फ्रेमीचें वक्ल काडलें. आपल्या हातांनी तिच्यो कांचो आरतून- परतून विस्तीदान पुसल्यो. तशेंच दोळ्यांचेर चडयलें. …परतून रेंवट परत तापलें !.. रेंवट म्हळ्यार कोलवेचें वातावरण…

इस्रायल पॅलेस्टायनाचें पेंटलां. तसो तांचे मदल्यान सुरवाते सावन उजो वचना. तें नियाळून जेनिफा सारकीच अस्वस्थ जाली. आपल्या उतरांनी कडक तिडक काडून बातमी अर्द्यारुच सोडून तिणें पेपर तसोच कुशीच्या मेजार शेंवटिलो. 

…इतल्यांत मीस सोंपल्लें.  एका लयेन इगर्जेची घांट वाजूंक सुरू जाली. जेनिफा तशेंच नजो जावन उबें रावलें. आपल्या कपलाक बोट तेकोवन खुर्साची कुरू करून मोन्यांनीच जेजू तूं पाव, म्हुणींत तिणें देवाक साद घालो.

“सायबा, भोगोस आमकां !…आमची पातकां चड जाल्यांत वचत थिंगां मनीस कूळ काबार करूंक मुखार सरल्यात हे. तांकां बरीं समजिकाय दी. धनया.. !’ मनांतल्या मनांत ती पुटपुटली.

‘आशिल्लें- नाशिल्लें म्हजे गायरेंत, म्हाका खंयची सोयरीं दायरीं? हें म्हणी भशेन जेनिफाची गत जाल्ली. जेनिफा तशेंच भितर गेली. आल्तेरा कुशीक आशिल्लें कपाट उगडलें. तातूंत एक चीट आशिल्ली. ती काडली. ते चिटयेक तिणें आपल्या ताळटा वेल्या फोडा भशेन जपिल्ली. ते चिटयेचो उमो घेतलो. आपले चिटयेक हड्या कडेन घट्ट धरून खोल आवाजांत ती उद्गारली… डॅवीड …! 

(मुखार चलता..)

विशाल सिनाय खांडेपारकार

8080622370