न्यायालयाच्या दिव्या खाला काळोखूच !

भांगरभूंय | प्रतिनिधी

न्यायालयांत लोक कसल्याय विशया वेल्यान व्हड नेटान वतात. मात वर्सांची वर्सां तांच्यो केशी आडकून पडिल्ल्याचें चित्र आमी सदांच पळयतात.

न्यायालयाच्या दिव्या खाला निदान काळोख आसपाक जायना अशें साबार मनशांक लाख दिसता जालें तरी आयज प्रत्यक्षांत वस्तुस्थिती वेगळीच आसा हें उत्तर प्रदेशांतलें एके बायल न्यायाधिशाच्या वांट्याक जे भोग आयल्यात ते पळोवन दिसून येता. हे बायल न्यायाधिशान तिचेर आयिल्ले आपत्ती विशीं सर्वोच्च न्यायालयाच्या मुख्य न्यायमुर्तीक म्हणल्यार चक्क देशाच्या सरन्यायाधिशाक पत्र बरोवन आपल्याक इत्सा मरणाची परवानगी दिवची अशी जी याचना केल्या तें पळयल्यार न्यायालयाच्या दिव्या खाला फक्त काळोख आनी काळोखूच तर नासत मूं, असो प्रस्न कोणाकूय पडपाक शकता. सरन्यायाधीश डी वाय चंद्रचूड हांणी हालींच न्यायदाना संदर्भांत केल्ल्या कांय वेंचीक ठोस विधानांक लागून सर्वोच्च न्यायालयाक निमाणें जाग येता अशें आशादायक चित्र तयार जाल्लें. तारीख पे तारीख पसून राज्यपालांकूय तांच्या हक्काची जाणविकाय करून दिवपा मेरेन सर्वोच्च न्यायालयान जायते बाबतींत स्पश्ट अशी जी भुमिका घेतिल्ली ती मतींत घेतल्यार न्यायालया वयलो साबार लोकांचो विस्वास जो हालींसाराक कमी जायत चल्ला ताका मात्शी खीळ बसतली अशी आस्त दिसपाक लागिल्ली. पूण हें सगले फक्त दाखोवपाचेंच आसतलें काय कितें असो प्रस्न बायल न्यायाधिशाचे ताच्या प्रकरणान लोकांक पडला आसतलो. न्यायवेवस्थेंत आपूण वांटेकार जाल्लें तेन्ना आशिल्ली उमेद खंयचे खंय ना जाल्या. न्याया खातीर आपले सारक्या न्यायाधिशाक लेगीत दरेकाच्या दारांत भीक मागची पडटा जाल्यार न्याय मेळपाची आस्त मनशान कशी करची, अशें विचारून हे बायलेन सध्याचे न्याय वेवस्थेचे धिंडवडे काडल्यात.
न्याय वेवस्थेक पुराय बेजारिल्ले हे बायल न्यायाधिशाचें प्रकरण प्रत्यक्ष दोळ्यांनी दिसता तितलें सादें निश्चितूच ना, जाल्यार आमचे न्याय वेवस्थेकूच आरोपीच्या पिंजऱ्यांत उबे करपी आसा. न्यायपालिकेंत हाका लागून खवदळ जावप सभावीक आशिल्लें. संबंदीत बायल न्यायाधीश हांगाच थांबनासतना देशांतल्यो सगल्यो नोकरी वा काम करपी बायलांक शारिरिक शोशणा सयत जीण जगपाक शिकात असो सल्लो दिला. पोक्सो कायदो लेगीत फटीचो आशिल्ल्याचो दावो करून वट्ट न्याय वेवस्थेचेर वाजड उडयल्या. ह्या प्रकरणांतलो मुखेल आरोपी एक जिल्हो न्यायाधीश आसून रातयां आपल्याक मेळपाक आपोवन आपलें शारिरीक शोशण केल्ल्याचो ताचेर गंभीर आरोप केला. अलाहाबादच्या मुख्य न्यायमुर्तीं कडेन कागाळ करून देड वर्स जायत आयलें तरी आपल्याक न्याय मेळना जाल्यार न्यायाची अपेक्षा ती कित्याक करची अशें ही बायल न्यायाधीश म्हणटा. तेच वांगडा बायलांनी आतां खेळणें वा निर्जीव कशें जावपाक मेळटलें हाचेरूच लक्ष केंद्रीत करचें अशें ती सांगता. तेन्ना न्यायाच्या दरबारांत नक्की कितें चललां हाची कोणाकूय कल्पना करपाक जाता. निमता खातीर हांगा चवकशेचें नाटक करपाक जाताशिल्लें. मात तशें कांय जालें ना. आतां सर्वोच्च न्यायालयांतल्यान ह्या प्रकरणाचो स्टेटस मागयला. मात सगल्यांचेर हात आडकल्ल्यान ताचेर रोखडोच निर्णय जातलो अशी अपेक्षा कोणेच करची न्हय आनी कांय दिसांनी लोकूय हें प्रकरण विसरून वतले हें कांय सांगपाक नाका.
आपलें शारिरीक शोशण जाता आनी ताची निश्पक्ष चवकशी जावची इतलीच ह्या बायल न्यायाधिशाची जर अपेक्षा आशिल्ली जाल्यार तिचें कितें चुकलें हें कळपाक मार्ग ना. म्हणल्यार न्यायाच्या मळार लेगीत अशे प्रकार सर्रास जातात आनी ताचे आड कोणेय ‘ब्र’ काडपाचो ना आनी काडलो जाल्यार तो आवाज कसो चेपून उडोवपाचो हें सगले थारिल्लें आसता अशें म्हणपाचें काय कितें ? सरन्यायाधीश चंद्रचूड हांचे खातीर हें प्रकरण मुळा मेरेन वचून निमाण्या निश्कर्शा मेरेन व्हरपाचें आव्हान आसा आनी तांचे कडेन कोणाणूच आड नदर करपाक जावची ना. राज्यपाल हे राज्याचे नामधारी प्रमूख आसतात. तांकां कसलीय कारवाय करिनासतना अनिश्चीत तेपा मेरेन विधेयक प्रलंबीत दवरपाचें स्वातंत्र्य आसपाक शकना अश्या उतरांनी राज्यपालाचे वस्त्रहरण करपी सर्वोच्च न्यायालया कडल्यान हे बाबतींत ठोस निवाडो दिवपाची अपेक्षा करपाक जातली काय ? न्यायालयांत लोक कसल्याय विशया वेल्यान व्हड नेटान वतात. मात वर्सांची वर्सां तांच्यो केशी आडकून पडिल्ल्याचें चित्र आमी सदांच पळयतात. दरेका तारखेक तांकां फुडली तारीख मेळत आसता आनी ही माळ खंयच थांबना. कोर्टाची पायरी चडिल्ल्याचो पश्चाताप करत बशिल्ले लोक आमी पळयतात, आनी तांची दया येवप सभावीक आसा.
आमच्या गोंयांत लेगीत जायत्यो केशी वीस वीस वर्सां चल्ल्यात तातूंतल्यान कांयच निश्पन्न जालें ना हें आमी पळयलां. उसरां मेळल्लो न्याय हो न्याय आसना. तरीय हें चक्र थांबना. हो मुद्दो गंभीरपणान घेवन सरन्यायाधीश डी वाय चंद्रचूड हांणी वकिलांक निमाणें सांकडें घातलां की तारीख पे तारीख हाचे फुडें चलची ना. मात ताचो कसलोय अनुकूल परिणाम न्यायालयाच्या कामकाजाचेर जाल्लो अजून तरी पळोवपाक मेळूं ना.
विशिश्ट अशा सांच्यांतल्यान वर्सान वर्सां न्याय प्रक्रिया आपल्या देशांत सगले कडेन चल्ल्या. ती सरन्यायाधिशान वकिलांक दिल्ल्या सल्ल्या वयल्यान बदलतली अशी अपेक्षा कोणेय बाळगिता जाल्यार तें चुकीचें थारतलें. देशाचे जनते सामकार न्यायालयाची प्रतिमा बरी ना हें खरें सत आसा आनी ही वस्तुस्थिती बदलपाक जाय. बायला न्यायााधिशाचें लिंगीक शोशणाचें प्रकरण हे अशें एकसुरें आसा अशें मानपाची चूक कोणे करची न्हय. ‘दामिनी’ सिनेमांतल्या सनी देवलाच्या ‘तारीख पे तारीख’ हो संवाद आयजूय आयकूंक बरो दिसता आनी आपसूक टाळयो वाजोवपाक आमचे हात फुडें येतात. पूण हें भिराकूळ वास्तव उत्तर प्रदेशांतल्या एके बायल न्यायाधिशानूच सर्वोच्च न्यायालया सामकार हाडलां, आनी हें प्रकरण तडेक कशें लागतलें हाचे कडेन सगल्यांची नदर लागल्या. इत्सा मरण कांय निमणो पर्याय आसपाक शकना. ज्या धाडसान बायल न्यायाधिशान वास्तव सामकार हाडलां ते खातीर तिका दाद दिवपाकूच जाय, आनी ते पसून प्रेरणा घेवन अजून कांय बायलां फुडें आयल्यार न्याय वेवस्थेच्या नांवां खाला देशांत जो गोंदळ चल्ला तो कांय अंशानी काय जायना पयस जाल्यार तें एक व्हडलें येस म्हणपाक जातलें. सगल्यांत पयलीं कळावा विणें न्याय मेळोवन दिवपाक आडमेळें कित्याक येतात ताची कारणां सोदून काडपाक जाय. चड कळावान जावपी न्यायदानाचेर तोडगो काडपाक आर्विल्ल्या तंत्रगिन्यानाचो वापर केलो तरीय न्यायालयाच्या दिव्या सकयल्लो काळोख पयस जावपाक मजत जातली मात ते खातीर इत्साशक्त मात आसपाक जाय…

वामन प्रभू
9823196359