सगल्यांची दिवाळी अर्थभरीत करुया

भांगरभूंय | प्रतिनिधी

हे वाडटे म्हारगायेंत मध्यमवर्गीय आनी उण्या पगाराच्या मनशांनी दुसरो करता म्हूण आपणें करचे बदला, आसा तातूंत समाधान मानून हांतरूण सोडल्यार बरें जातलें.

दिवाळी तोंडार पावली आनी आमची तयारी अजून चालू आसा. आमकां कितले दीस आदीं खबर आशिल्लें की वीस तारखेक दिवाळी म्हूण, तरी आमी आयज करतले फाल्यां करतले म्हूण रावले आनी… ‘चलात, आतां आनीक घरांत कांयच करचें न्हय, सगलें रेडिमेड हाडुया’ अशें म्हणलें म्हणटकच काम जालें. बोल्सांत पयशे आसुंकूच जाय अशें ना, कार्ड आसल्यार पुरो. हें कार्डूच आतां व्हड आव्हान जालां. म्हयनो सोंपता म्हळ्यार कार्डा वेलेय पयशे सोंपिल्ले आसतात. आतां, फाल्यां खातीर कितलेशेंच सामान हाडपाचें उरलां. कितें करुया?
मुखा वेलीं आव्हानां
बाजार दिवाळे खातीर उक्तो जाला. सगली सजावट आनी लायटींचो पर्जळ. रातच्या वेळार तर चडूच. गिरायकाक ओडून हाडपाची ही एक कला आनी आपली खुशालकाय व्यक्त करपाची तरा. कितल्या जाणांनी भांगर घेवपाची तयारी दवरल्या आसतली, पूण भांगराचें मोल सोंसूंक जाता? तरी आमच्या बोल्साक कातर लावची उमेद, उत्साह आनी खुशालकाय. दिवाळी संवसारभर मनयतात पूण भांगराचें मोल वाडूंक हें कारण न्हय, तर आमच्या रुपयाक कितलो वालोर आसा ताचेर तें थारिल्लें आसा. आमचे कडेन मिनां खणीं भशेन भांगराच्यो खणीं आसात, तरी म्हारग भांगर आमकां घालचें पडटा. दुसरी गजाल, आतां कांय वस्तूंचेर जीएसटी देंवल्या पूण ताचो दिवाळेक कितें फायदो आसा? भेटवस्तू आनी खाणां विकतीं घेवपाचें टाळूंक जाता? आदले भशेन घरांत करपाची आयज परिस्थिती ना, देखून बाजारांत आकर्शीत वस्तू तयार आसतात. थोडें रीण काडून सण मनयतात, तांणी चतूर रावपाची गरज आसा. चीना सारको देश भारतीयांक वळखता आनी आपलीं खोटींनाटीं उत्पादनां भारतीय बाजारपेठेंत उपलब्ध करता. थोडो वेपार फाटल्या वर्साचो पसून आसता, तो परत सजोवन लोकांक पिशांत काडचे खातीर मांडार आमंत्रणाक आसता. हे वाडटे म्हारगायेंत मध्यमवर्गीय आनी उण्या पगाराच्या मनशांनी दुसरो करता म्हूण आपणें करचे बदला, आसा तातूंत समाधान मानून हांतरूण सोडल्यार बरें जातलें.
भलायकीचे नदरेन
खंयच्याय सणाक फळांचें आनी वनस्पतीचें सेवन खूब जाता. कांय सुवार्थी मनीस कृत्रीम तरा वापरून फळां आनी वनस्पती पिकोवन बाजारांत विकतात. ही धोक्याची गजाल समजून घेवन भलायके विशीं लक्ष दिवप म्हत्वाचें. फोगेट्यो आनी दारू आशिल्ल्यो वस्तू वापरप तितलेंच घातक. तांच्या धुंवरान वाऱ्याचें प्रदुशण जाता. हें वळखून भारतांतल्या बऱ्याच राज्यांनी फोगेट्यो आनी दारुच्या वस्तूंचेर निर्बंध घाल्यात. कांय कडेन बंदी लेगीत आसा. तांचो जाता तितलो कमी वापर जावचो. कित्याक लागींच्यान जो वावरता, चड करून भुरगीं आनी उतार पिराये वेले मनीस, तांकां स्वास घेवपाची अडचण जावं येता. हातूंतल्यान वाट म्हूण आतां ग्रीन फोगेट्यो, पर्यावरण पुरक सजावट आनी पुश्टीक खाणाचीय वेवस्था आसा, तिचेर लक्ष दवरल्यार दिवाळी बरे तरेन मनोवं येता.
दिवाळेची तयारी
जालें न्हय सगलें निवळ करून, काय अजुनूय उरलां? आठ दीस आदीं ही तयारी जावंक जाय आशिल्ली. नोकरेक वतल्यांनी फाटलो आयतार राखून दवरिल्लो जाल्यार आयज ताण पडचो नाशिल्लो. तरी बरें, फाल्यां एक आयतार आसा. दिवाळे निमतान घर आनी घरा भोंवतण निवळ करपाची परंपरीक चाल आसा. घरांतलें नाका तें भायर उडोवप, खांची कोनश्यांनी सान्न मारप, वर्सभर हालोवंक नात त्यो वस्तू हालोवन धुल्ल आनी घयरांव काडून उडोवप, वण्टी घांसप वा नवो पेन्ट काडप, जनेलांच्यो कुशी नितळ करप, सोफा, फॅन आनी हेर सदां वापरपी वस्तूंचेर फाडो ओडप हे सामकें चालतें काम तरी केलांच आसतलें. खरेंच नितळ करूंक जाय ती रांदचीकूड, म्होरी आनी संडास. हे जागे साला इतले चकचकीत आनी पर्मळीत आसूंक जाय. ते खातीर थंयच्योय वस्तू नितळ करप तितलेंच गरजेचें.
दिवाळी म्हळ्यार कितें?
दिवाळी म्हळ्यार उजवाडाची परब. भारतांत ती हिंदू, जैन, सिख आनी बुद्धिस्टां मदीं व्हड प्रमाणांत मनयतात. एक परंपरीक आनी रम्य परब जंय वायटाचेर जैत जाता, अगिन्यानाचेर गिन्यान वर्चस्व दाखयता आनी काळखाचेर उजवाड विजय दर्शयता. हेच खातीर हे परबे समयार दिवल्यो, पण्ट्यो, आकशदिवे, वाती आनी लायटीचो झगझग पळेवंक मेळटा. हिंदू मदीं श्रीकृष्णान नरकासूराचाे वध केलो आनी लोकांक ताच्या त्रासांतल्यान सोडयलो. तशेंच भगवान श्रीरामाचें चवदा वर्सां उपरांतचें परतणें आनी रावणाची हार मनयतात, सिखां मदीं गुरू हरगोबींद हाची सुटका आनी जैनां मदीं भगवान महावीरान निर्वाण जोडिल्ल्याची खोस व्यक्त करतात.
आमी कितें करुया?
हे दिवाळेचो खरो आनंद भोगूंक आमचे भितरल्या रावणाक मारपाची वेवस्था करुया. म्हळ्यार कितें? दिवाळेच्या उजवाडाच्या आदारान आमचीं सगलीं काळीं कर्तुबां पुसून उडोवया. नवें जिवीत मांडून हाडुया जंय इल्ल्याय काळखाक सुवात आसची ना. धर्म, जात-काल, पंथ, प्रदेश पळयनासतना आमच्याय काळजांनी रामाच्या अवताराक येवकार दिवया. आमचे भितर विभिन्न तरेचे संघर्श चालू आसात. कांय संघर्शांतल्यान आमकां वाट मेळनासतना आमी अभिमन्यू भशेन बुचकळटात, तातूंतल्यान सुटका मेळोवंक आनी निर्वाणा जोडूंक भगवान महावीरा भशेन तपस्या करुया. हेच संघर्श आमकां वायटा कडेन व्हरतात, तातूंतल्यान मुक्ती मेळोवंक पुजापाठ, प्रार्थना, भक्तीभाव, परंपरीक चालिरिती आपणावन गुरू हरगोबींदा भशेन सगल्या तरांच्या बंदखणींतल्यान मुक्ती मेळोवया. अशें केलें जाल्यार काळीज खुशालकायेन भरतलें आनी आमी दुसऱ्याच्या काळजांत नवें घर बांदतले.
सोंपयतना…
आमच्या घरांनी जायतीं सोयरीं आनी इश्ट-इश्टिणी येतल्यो. तांचे खातीर गोड खाण आसतलेंच, पूण तोंडार इल्लो हांसो आनी येवकाराचीं दोन मोगाळ उतरां आसुंदी. एक औपचारीकता म्हूण तांचें स्वागत करिनासतना, आपलोच जिवाभावाचो कोण तरी आयला म्हूण ताका येवकारचो. येता तो, तुवें कितलो खर्च केला काय म्हूण विचारचो ना, बगर आपणाक कसो येवकार दिलो ताचें मुल्यांकन जरूर करतलो. साद्या उदकाचो ग्लास पसून अमृता भशेन जिबेक आनंद दितलो. घरांत आसा तें कुटुंब येवकाराक रावलें जाल्यार खुशालकाय दुपेटीन वाडटली. दिवाळी आपल्याच घरांत न्हय दुसऱ्याच्याय घरांत उजवाड करपाची परब, देखून जांचे कडेन घडना, तांकांय आपले भशेन दिवाळी मनोवंक इल्लो त्याग करून सगल्यांची दिवाळी अर्थभरीत करुया.

विन्सी क्वाद्रूस
9822587498