186 पंचायतींच्यो वेंचणुको 11 आॅगस्ट मेरेन

भांगरभूंय | प्रतिनिधी

45 दिसां भितर वेंचणूक प्रक्रिया करात, तीन दिसां भीतर अधिसुचोवणी काडात : कोर्टाचो आदेश

पणजी : कार्यकाळ सोंपिल्ल्या 186 पंचायतींच्या वेंचणुकां विशीं अधिसुचोवणी फुडल्या तीन दिसांत जारी करात आनी 45 दिसां भितर वेंचणूक प्रक्रिया पुराय करात असो आदेश उच्च न्यायालयान मंगळारा गोंय सरकाराक दिला. कायद्याच्या नेम 10 प्रमाण अधिसुचोवणी जारी करची अशें खंडपिठान म्हणलां. न्यायालयाच्या ह्या आदेशाक लागून राज्य वेंचणूक आयोगाक 11 ऑगस्ट मेरेन पंचायत वेंचणुको घेवच्यो पडटल्यो.

पंचायत वेंचणुके विशीं उच्च न्यायालयांत दाखल केल्ल्यो याचिका न्या. महेश सोनक आनी न्या. आर. एन. लड्ढा ह्या दोन वांगडी खंडपिठान मंगळारा निकालांत काडल्यो. सुकूर पंचायत वेंचणुके विशीं आदले सरपंच संदीप वझरकार आनी हणजूण पंचायत वेंचणुके विशीं पॅट्रीक आल्मेदा, शीतल नायक, पेद्रू मँडोका, देवानंद शिरोडकार, संदेश खोर्जुंवेंकार आनी प्रतिमा गोवेकार हांणी ह्यो याचिका दाखल केल्ल्यो. जाल्यार समाजीक कार्यकर्ते सुदीप ताम्हणकार आनी केवल मयेंकार ह्या दोगांनी हस्तक्षेप याचिका दाखल करून गोंय सरकार, राज्य वेंचणूक आयोग, पंचायत संचालनालय आनी संबंदीत पंचायतींच्या प्रशासकांक प्रतिवादी केल्ले. ह्या याचिकांचेर सोमारा सुनावणी पुराय करून न्यायालयान निकाल राखीव दवरिल्लो.

खंडपिठाच्या ह्या आदेशाक लागून सरकाराची नाचक्की जाल्या. हाका लागून ऑगस्ट पयलीं सरकार तशेंच राज्य वेंचणूक आयोगाक पंचायत वेंचणुको घेवच्यो पडटल्यो. पावस सोंपले उपरांत पंचायत वेंचणूक घेवपाचो सरकाराचो बेत आशिल्लो. राज्यांतल्या पंचायतींचो कार्यकाळ 19 जूनाक सोंपला. हाका लागून सरकारान 175 पंचायतींचेर प्रशासकाची नेमणूक केल्या. हेर 11 पंचायतींचो जुलयांत कार्यकाळ सोंपले उपरांत प्रशासकाची नेमणूक जातली. खंडपिठाच्या आदेशाक लागून पंचायतींचेर चड काळ प्रशासकाची राजवट आसची ना. ऑगस्ट मेरेन पंचायतींचेर नवे पंच येतले. पंचायत वेंचणुको फुडें धुकलपाक विरोधी काँग्रेस पक्षा सयत आदले सरपंच तशेंच पंचांचो विरोध आसा. प्रशासक पंचायतींत सगले दीस येवचे नात. ते तीन दिस येतले. हाका लागून लोकांची गैरसोय जातली. पंच वा सरपंच हे गांवांनी पुराय वेळ उपलब्ध आसतात. प्रशासका कडेन अशे जावचे ना. पुराय दीस ते गांवांनी उपलब्ध आसचे नात अशें मत सरपंंचांंनी मांंडलां.

पंचायतींचो कार्यकाळ सोंपचे पयलीं राज्य वेंचणूक आयोगान वेंचणुकेची प्रक्रिया सुरू केल्ली. प्रभागांची फेररचणूक जावन अधिसुचोवणी जारी जाल्ली. आरक्षणाचो वावर सुरू आसलो. कांय तारखो निश्चीत करून फायल सरकाराक सादर केल्ली. सरकारान तारखे विशीं निर्णय घेतलो ना. ह्यो सगल्यो घडणुको सुरू आसतना सर्वोच्च न्यायालयान आरक्षणा विशीं म्हत्वाचो निर्णय दिलो. ओबीसी आरक्षणाची तजवीज घटणेंत ना. लोकसंख्ये प्रमाण आरक्षण दिवचें. मागासवर्गी आयोगा कडल्यान लोकसंख्येची म्हायती घेवन आरक्षण निश्चीत करचें. तशेंच आरक्षणा विशीं ट्रिपल टेस्ट अटीक पाळो दिवपाचो आदेश दिला. हो आदेश सगल्या राज्यांक लागू जाता.

फाटले वेंचणुकेंत लेगीत मागासवर्गियांक आरक्षण​ दिल्लें. पावस तशेंच मागासवर्गी आरक्षणाक लागून पंचायत वेंचणूक फुडें धुकलपाचो निर्णय सरकारान घेतलो. पावसांत वेंचणूक घेवप बरोबर जावचें ना. पंचायत वेंचणूक स म्हयने फुडें धुकलपाची तजवीज कायद्यांत आसा. हाचे पयली काँग्रेस सरकारान वेंचणूक फुडें धुकलिल्ली. ह्या वेळा पावसा उपरांत वेंचणूक जातली अशी भुमिका पंचायत मंत्री मॉवीन गुदिन्हो हांणी मांडली. वेंचणूक फुडें धुकलपा विशीं अॅडव्होकेट जनरलाचो लेगीत सल्लो घेतलो.

मजगतीं, राज्य वेंचणूक आयोगा वतीन अ‍ॅड. एस. एन. जोशी, सरकारा वतीन अ‍ॅडव्होकेट जनरल देविदास पांगम आनी याचिकांदारा वतीन अ‍ॅड. वाय व्ही नाडकर्णी, वरिश्ठ वकील सुबोध कंटक आनी अ‍ॅड. दत्तप्रसाद लवंदे हांणी बाजू मांडली.

कोणे कसली बाजू मांडली?

राज्य वेंचणूक आयोग

– आयोगान 29 मे 2022 दिसा पंचायत वेंचणुको घेवपा खातीर सगली तयारी केल्ली. उपरांत 4, 11, 15 आनी 17 जून दिसा वेंचणुको घेवपाचो प्रस्ताव दिल्लो. पूण गोंय सरकारान अधिसुचोवणी जारी करूंक नाशिल्ल्यान वेंचणूक प्रक्रिया मुखार सुरू दवरली ना.

– गोंयांत वेंचणूक प्रक्रिया पुराय करपा खातीर उण्यांत उणे 22 दीस जाल्यार चडांत चड 30 दीस लागतले.

राज्य सरकार

– राज्य वेंचणूक आयोगाचे सुचोवणे प्रमाण, 4 जून दिसा वेंचणूक घेवपा विशीं सरकारान मान्यताय दिल्ली. उपरांत आयोगान 11 आनी 17 जून दिसा वेंचणुको घेवपाची शिफारस केल्ली.

– आयोगाचे हे शिफारशीक पावसाक लागून विरोध करून सप्टेंबरांत वेंचणुको घेवपाचे गोंय सरकारान थारायिल्लें.

याचिकादार

– गोंयांत दर वर्सा पावस पडत आसता. अंदूंचो पावस सैमीक आपत्ती थारावन वेंचणुको मुखार धुकलप योग्य थारूंक शकना.

– 2007 सावन तीन फावटी पंचायत वेंचणुको वेळार घेवंक नाशिल्ल्यो. उच्च न्यायालयान हस्तक्षेप केले उपरांतूच वेंचणुको घेतल्यात.

– राज्य घटनेच्या कलम 243 ई त पंचायतीचो पांच वर्सांचो कार्यकाळ सोंपले उपरांत रोखडीच वेंचणूक घेवपाची तरतूत आसा ते तरतुदी प्रमाण वेंचणुको घेवच्यो.

प्रशासकांक अतिरिक्त खर्चाक बंदी

विवीध 175 पंचायतींचेर नेमिल्ल्या प्रशासकांक धोरणात्मक निर्णय घेवपाक तशेंच दीसपट्ट्या कामां बगर पंचायत निधींतल्यान खर्च करपाक उच्च न्यायालयान बंदी घाल्या. ताका लागून सरकाराक आनीक धपको बसला. न्यायालयाच्या ह्या आदेशाक लागून प्रशासकांचे नेमणुके उपरांत निर्शेल्ल्या आदल्या सरपंचांक उमेद जाल्या.

न्यायालय चुकलें अशें दिसता : देविदास पांगम

– पावसाच्या दिसांनी हुंवार, चक्रीवादळ बी सारके धोके आसतात. ताका लागून वेंचणुको घेवपाक आडखळ येवंक शकता हें आमी उच्च न्यायालयाचे नदरेक हाडून दिल्लें. पूण न्यायालयान आमचें म्हणणें मान्य केलें ना.

– पावसाच्या दिसांनी वेंचणुको घेवपाच्या विशया वयल्यान हाचे आदीं सर्वोच्च न्यायालयान महाराष्ट्र आनी मध्य प्रदेश ह्या दोन राज्यांक थाकाय दिल्ली. हाचोय दाखलो आमी दिल्लो. तरी लेगीत न्यायालयान आमकां वेंचणुको घेवपाक सांगलें. हातूंत उच्च न्यायालय चुकलें अशें म्हाका दिसता.

– हे विशीं सरकारा कडेन सर्वोच्च न्यायालयांत वचपाचो पर्याय आसा. पूण ते विशीं अजून निर्णय घेतिल्लो ना. बुधवारा सकाळ मेरेन सरकार हे विशीं निमाणो निर्णय घेवंक शकता.