भांगरभूंय | प्रतिनिधी
फाटल्या सप्तकांत गोंयांतल्या म्हादय रानां जीव अभयारण्यांत व्हड प्रमाणांत उजो लागलो.संवसारांतल्या आठ जैवविविधतायेच्या हॉटस्पॉटांत आशिल्ल्या अस्तंत घांटाचो हो व्हड वाठार गोंयच्या इतिहासांतल्या सगळ्यांत वायट उज्याक लागून बऱ्याच प्रमाणांत लासला. सैमीक उज्याक लागून हो उजो लागला, असो समज आसा. सादारणपणान सदांच पाचव्याचार रानांत उजो लागना, उजो लागलो तरी तो आपोआप निवळटा, पूण खर वारें आसल्यार उजो बेगीन निवळना, उरफाटो तो आनीक वाडटा. रानांत सुकें लांकूड, पानां, तणा सारकिल्ले जायते घटक उज्याचे किट्टीच्या संपर्कांत येतकच उजो लागता. मागीर झाडांक उजो लागता आनी रानांतलो उजो सगळे कडेन व्हड वेगान पातळटा. दोंगरी वाठारांतल्या गुंतागुंतीच्या भूगोल आनी भूंय रचणूकेक लागून रानांनी लागिल्लो उजो पालोवपा खातीर चड करून आडमेळीं येतात. गोंयांतय तेंच जालें. वाठार पयस आशिल्ल्यान आनी उबे चडटीक लागून उजो पालोवपाक अडचणी आयल्यात अशें छापून आयलां. अर्थांत, रानांतल्या उज्याच्यो ह्यो घडणुको नविदाद न्हय.
फाटल्या कांय वर्सांनी उज्याचें प्रमाण नेटान वाडत आसा, हें नव्या संकश्टाची शिटकावणी. सैमीक कारणांक लागून रानांत उजो लागता पूण मनशान तयार केल्ल्या उज्याच्या घडणुकांचो आंकडो व्हड आसा. दर वर्सा गिमाळो येता तेन्ना रानांत उजो लागपाच्यो घडणुकी घडटात आनी तातूंत मोलादीक सैमीक संपत्ती नश्ट जाता. फकत रानांच न्हय तर दोंगर, दोंगुल्ल्यांचेर आशिल्ली झाडां, वेलीय ह्या उज्यांत नश्ट जातात. नगरपालिका, जिल्हो परिशद, ग्रामपंचायती, राज्य आनी केंद्र सरकार, राजकीय, समाजीक आनी सेवा संस्था पावसाच्या दिसांनी झाडां लायतात. पावसा उपरांत लेगीत ही रानसंपत्ती तिगोवन दवरपा खातीर ह्यो संस्था वनस्पतींक उदक दिवन तांची कुयदाद घेतात. गाय, गोरवां आनी बोकडां पसून तांची राखण करतात. पूण गिमाळ्यांत वेगवेगळ्या सुवातांतेर कांय समाजविद्वाटे उजो लावन समाजीक पंगडां वरवीं वर्सांन वर्सां वाडयल्ली ही मोलादीक संपत्ती नश्ट करतात. गिमाळ्यांत लागपी उजो ‘सैमीक’ अशें म्हणटात, पूण चडसो उजो हो मनशाक लागून लागिल्लो आसता.
कांय लोक मुद्दाम शारा लागसारच्या दोंगराचेर उजो लावन तो नश्ट करतात. गोरवां, बोकडां चरपा खातीर बरें तण तयार करपाच्या हेतान कांय जाण उजो लायतात (ताचे फाटलो हेतू म्हळ्यार उज्या उपरांत बरें आनी भरपूर तण वाडटा). लांकडाचे कुडके, कोळसो मेळोवपा खातीर तशेंच शेती आनी शिकार करपा खातीर, जमीन तयार करपा खातीर ह्या मोलादीक सैमीक संपत्तीक उजो लायतात. ह्या उज्यांत झाडां, वनस्पत, रानवटी जीव, स्थलांतर हांचें लुकसाण भरपाय करपाक जायतीं वर्सां लागतात. सैमाचें अफाट लुकसाण जाता. ह्या उज्याक लागून पर्यावरणाक लुकसाण जाताच, पूण वातावरणांतलें कार्बन डायऑक्सायड वाडटा आनी ताका लागून धर्तरेचें तापमान वाडटा.
एकंदरीत झाडांक लागपी हो उजो म्हळ्यार राश्ट्रीय लुकसाण. अशें आसून लेगीत केंद्रीय आनी राज्य रान आनी पर्यावरण खातें, पुलीस खातें ह्या रानां कडेन दुर्लक्ष करतात. उजो लावपी ह्या दुश्टां आड पुलीस आनी प्रशासन कसलीच कारवाय करीना, देखूनच रानांत उजो लावपाच्यो घडणुको वाडत आसात. कांय भ्रश्ट कर्मचारी आनी अधिकाऱ्यांक लागून सैमाचे खूब लुकसाण जालां म्हणून सरकारान ह्या रानवटी उज्याची
गंभीर दखल घेवची. उजो लावन पर्यावरणाक हानी करपी दुश्टांचेर खर कारवाय करची. रानांतल्या उज्याक लागून पर्यावरणाक जावपी लुकसाण टाळपाचें आसल्यार मनशान तयार केल्लो उजो आडावचो पडटा.
श्याम ठाणेदार
9922546295
खिणाखिणाक ताज्यो घडणुको आनी तुमचे कडेन संबंदीत दरेक खबर मेळयात एका क्लिकाचेर! फेसबूक, ट्विटराचेर आमकां फॉलो करात आनी व्हाट्सएप सबस्क्रायब करपाक विसरूं नाकात.
