भांगरभूंय | प्रतिनिधी
विद्या ही नमळायेंत चड बरी सोबता. देखून तुमच्या आंगांतली नमळाय खूब मोलादीक आसा. तिचेवयल्यानच तुमची किर्त भायर फांकता. लोक तुमचे कडेन बेरे नदरेन पळोवंक लागतात. आयज हांव तुमकां समर्थ रामदास स्वामींची एक काणी सांगतां
श्री स्वामी समर्थ रामदास अशेच एकदां आपल्या शिश्या वांगडा भिक्षे खातीर भायर सरिल्ले. ते गांवांत पावले. त्या गांवांत एक खूब शिकिल्लो, खुब विद्येन भरिल्लो एक पंडीत रावतालो. दनपारच्या वेळार रामदास स्वामी एका रुखापोंदां विसव घेवंक बसले. तेन्ना स्वामी विसव घे मेरेने आमी मात्शे गांवांत दोन घरां भोंवून येता अशें सांगून समर्थाचे शिश्य तांची मान्यताय घेवन भिक्षेक गेले. ते शिश्य नेमकेच त्या पंडिताच्या घरा कडेन पावले. घरा मुखार रावून शिश्यांनी ‘जय जय रघुवीर समर्थ’ अशें म्हणून तांणी समर्थ रामदास स्वामींचे गूण गावपाक सुरुवात केली. पंडीत आवाज आयकून भायर आयलो. शिश्यांच्या तोंडांतल्यान समर्थांची तुस्त आयकून तो अजापलो. पंडीत स्वताक खूब गिन्यानी आनी बुदवंत समजतालो. आपल्या इतलो बुदवंत गिन्यानी कोण ना अशेंय तो मानतालो. देखून, तांणी स्वामींच्या शिश्यांक परतून प्रस्न केलो. ‘ह्या सवंसारांत म्हजे इतलो गिन्यानी, बुदवंत कोण ना, तेन्ना तुमी म्हण्टात तो रघुवीर खंयचो? तुमी गायतले जाल्यार म्हजेच गूण गायात. हांवूंच हांगासरलो समर्थ.
शिश्यांक पंडितालीं उतरां आयकून अजाप दिसलें. तांणी पंडिताक जाप दितना म्हळें ’समर्थाचिया सेवका वक्र पाहे, असा सर्व भूमंडळी कोण आहे. जयाची लिला वर्णिती लोक तिन्ही नुपेक्षी कदा राम दासाभिमानी’. पंडित तांच्या मुखामळा कडेन पळयत रावलो तेन्ना एका शिश्यान पंडिताक सांगलें, ‘समर्थ रामदास स्वामींच्या सेवकांचेर अशी वांकडी नदर दवरून पळोवपी ह्या संवसारांत कोण ना. समर्थांची लिला तर तिन्ही लोकांत गाजता.” पुणून पंडितान, रामदास स्वामींच्या शिश्याचीं उतरां आयकून घेनासतना म्हळें,
‘‘हें पळयात, तुमी म्हजो अपमान करतात. म्हाका सोडून तुमी आनीक कोणाकतरी व्हड मानला. देखून तुमकां हांव श्राप दितां… जो सेवक उलयला तो फाल्यां सकाळच्या णव वरां पयलीं मरतलो.”
पंडिताचीं उतरां आयकून शिश्य भिलो. तो धांवत स्वामीसरी गेलो आनी ताणें घडिल्ली सगळी गजाल स्वामींक सांगली. स्वामीन तांकां धीर दिलो आनी कांयच भियेनाका म्हण सांगून सुशेगाद, चिंते विरयत रावपाक सांगलें. समर्थ रामदास स्वामींक शिश्यांची वळख आशिल्लीच. शिश्यान मात पुराय रात भिरांतेच काडली. दुसरो दीस उजवाडलो. तशें स्वामीन त्या शिश्याक आपूण बरो ना. आपले मात्शे पांय चेंप अशें सांगून ताका आपले सेवेंत दवरलो. स्वामीच्या सेवेंत शिश्यायो वेळ कसो गेलो आनी दनपार केन्ना जाली कळ्ळेंना. दनपारच्या बारा वरांचेर स्वामीन पंडिताचो श्राप शिश्याक याद करून दिलो. त्या वेळार शिश्यूय अजापलो. आपूण वाटावलो म्हूण ताणें समर्थांचे पांय धरले. स्वामीन, शिश्याक पंडितागेर वचून आपणाक कांयच जावंक ना अशें सांगपाक लायलें. शिश्य बेगोबेग पंडितागेर गेलो आनी ताणें श्री समर्थ रामदास स्वामींचे कृपेन आपणाक कांयच जावंक ना आनी स्वामींच्याच कृपेन जिवो उरलों अशें सांगलें. शिश्यालीं उतरां आयकून त्या पंडिताक लज जाली. ताच्या आंगांत आशिल्ल्या विद्येच्या गर्वाची हार जाल्ली. पंडितान बेगोबेग समर्थ स्वामी रामदास हांचें दर्शन घेवपाचें येवजिलें. तांणी रामदास स्वामी खंयचे सुवातेर विसव घेता हें जाणून घेवन तांची भेट घेवपाक भायर सरले.
फक्त एक काश्टी न्हेंशिल्ल्या स्वामीक पळयतकच पंडिताचे आशिल्लें नाशिल्लें गर्व ना जालें. तांणी नतमस्तक जावन स्वामींची माफी मागली आनी उपरांत तांणी समर्थांचो मोठो भोवमान केलो.
भावंडांनो, विद्येचो गर्व केन्नाच आसूंक जायना. विद्या आत्मसात करतकच तुमच्यांत जर नमळाय तिगून उरली जालारूच तुमची किर्त भायर फांकतली. कारण थंय, त्या वेळार ’ विद्या’ तुमचो परजळ पर्जळयता… तुमकां जैतिवंत दवरता. देखूनच म्हज्या मोगाळ, मायेस्त भावंडांनो नमळाय आंगांत आपणावनूच विद्या पदरांत घेयात हां घेतलीं न्हय..?
उल्हासभाईखिणाखिणाक ताज्यो घडणुको आनी तुमचे कडेन संबंदीत दरेक खबर मेळयात एका क्लिकाचेर! फेसबूक, ट्विटराचेर आमकां फॉलो करात आनी व्हाट्सएप सबस्क्रायब करपाक विसरूं नाकात.
