राजभाशेचें पावल नोबेला वाटेन

भांगरभूंय | प्रतिनिधी

आमचे कडेन हें ना, आमचे कडेन तें ना अशें कित्याक म्हणत रावप? उणाकपणा दाखोवचे परस अजरंवर निर्मणेंतल्यान साहित्यिकांनी आपणाक सिद्ध करुन दाखोवचें पडटलें.

गोंय आयज 37 वो राजभास दीस मनयता. लोकभासेक राजभासेचो भोवमान आनी राजभाशेंतल्यान राज्य पावंडो मेळोवन दिवपी ते खीण, त्यो यादी म्हळ्ळ्यार झुजाच्यो काणयो. गोंय आपले अस्मिताये पासत आयज झुजतना आमची मायभास, आमची राजभास गोंयकारपण वाटावंक, दिका दाखोवंक शकता हो विश्वास सरकाराकय आयला. शणै गोंयबाबांची गोमंतभूंय तेंपा प्रमाणे कुरपणें घालत गेली तशी राजभासूय नवीं सोंपणां चडली. तंत्रगिन्यानान गोंयचे राजभाशेक संवसारीक पावंड्यार व्हरून सोडलां, विश्वांतलो गोंयकारय कोंकणी वाचता, उलयता, बरयता.
खीण आयला थळाव्या मळांनी इंग्लेजीक माथ्यार बसोवचे परस इंग्लेजींत घुस्मट्टल्यांक कोंकणी उलयात, बरयात आनी वाचात अशें सांगपाचो. अंदूंच्या राजभास दिसाचो तोच एक संकल्प, उलो जावचो. त्या संकल्पांतल्यान आमची राजभास नोबेला वाटेन पावतली. राजभाशेचे फायटर रायटर, गोंयचे पयले ज्ञानपीठकार रवींद्रबाब केळेकार हांचें तें सपन. नोबेला कडेन वतना राजभाशेक इंग्लेजीचो आलाशिरो घेवचो पडल्यार तो घेवचोच, पूण मूळ आनी कूळ राजभास कोंकणींतल्यान सांगपाक अनमनचें न्हय.
राजभाशेचे उदरगतींत पयलें कोंकणी दिसाळें ‘सुनापरान्त’ राजभाशे खातीर झुजतल्यांनी मुखार व्हेलें. आयज ‘भांगरभूंय’ दिसाळें कोंकणीची घुडी, जापसालदारकी सांबाळटा. कोंकणीक नोबेल मेळटकीच खिणा भितर ती खबर संवसाराच्या कोनशा कोनशांनी पावोवपाची तांक दिसाळ्यांक आयल्या. हेर भाशेंतलीं दिसाळीं भोवमाध्यमी जातना ‘भांगरभूंय’ भोव- माध्यमांतल्यान संवसारांत पावलां, थंयच कोंकणी जागतीक जाल्या.
गोंयची राजभास व्हड जातना साहित्याचो दर्जो वाडोवप, नोबेल पुरस्कार मेळोवपाची मोख दवरपाचें आव्हान बुद्धिमान, साहित्यिकां मुखार आसा. गोंयांतले दुसरे ज्ञानपीठकार दामोदर (भाई) मावजो कोंकणी कडेन एकचित्त जातना, गिन्यानांची कवाडां हेर भाशां खातीर उगतीं करतात तेन्ना ते गोंयची राजभासय उंचेल्या पावंड्यार पावल्या अशें सांगतात.
कोंकणी मोबायलाची, लॅपटॉपाची भास जाली, पूण सगलेच ज्ञानपीठकार जावंक शकचे नात. मात फुडल्या कांय वर्सांनी गोंयांक आनीक ज्ञानपीठां मेळटलीं असो आत्मविश्वासय आपल्या उतरांनी, चलणूकेंतल्यान भाई आयजय दितात. नव्या लेखक, कवींनी सकारात्मक जावपाक जाय. सकारात्मकतेंतल्यान नकारात्मक विचार परगटावपाचें, व्यक्त जावपाचें नवें तंत्र, नवी भास आपणायल्यार नोबेल पयस ना. भोवमाध्यमांनी नवें तंत्र, नवी भास सकारात्मक रावन आपणायल्यार भांगर जातलें.
आमचे कडेन हें ना, आमचे कडेन तें ना अशें कित्याक म्हणत रावप? उणाकपणा दाखोवचे परस अजरंवर निर्मणेंतल्यान साहित्यिकांनी आपणाक सिद्ध करुन दाखोवचें पडटलें.
गोंयचे राजभाशेंत व्याकरण आसा, शब्दकोश, उतरां-कोठ्यो, कथा, कादंबऱ्यो, कविता आनी हेर साहित्यय आसा. हेर राज्यां, राष्ट्रांचे राजभाशे कडेन तुळा केल्यार तशी आमची मायभास, राजभास पिरायेन ल्हान, अजून 40 वर्सांय जावंक ना. इंटरनेट युगांतल्यान आर्टिफिशल इंटेलिजन्स युगा कडेन धांवतना दोळ्यांचे, कुरवांचे भाशेंतल्यान बरें, वायट कितें तें राजभाशेंतल्यान समजून घेवपाक, समजावपाक जाय. प्रयोगशाळेंत रोबोटिक्स येतना राजभाशेंतल्यान रोबोटिक्साचीं पुस्तकां आयलीं? एआय तल्यान मेंदवाची भास काणयो, कविता सांगता? दुसऱ्यांचे विचार, उतरां आमच्या कपलार, आमचे मायभासेंतल्यान हेरांनी बरोवचे परस आमीच कित्याक बरोवचीं न्ही? तीं बरयतनाय सादूर रावपाक जाय, कायदे बदलतात, न्यायाची भासय बदलता, घटनेंतय बदल जावंक शकतात. चार आठ उतरांचे न्हय एका उतराचे बदलय धोंशी घालपी आसतात. तें मतींत दवरून सरकारान राजभास संचालनालयाक संशोधनाच्या वावरांत हाडपाचें थारायलां आसत व्हय? संशोधक उच्च शिक्षण घेतिल्ले, अणभवी, अभ्यासक आसचे, तरनाट्यांकय संद मेळची. युवाशक्तींत स्त्रीशक्तीय आसतलीच, कायदे समानताये कडेन चलतना तिचे खातीर माची जाय. कोंकणी केंद्रीय सूचना मंत्रालयांतल्या प्रसार माध्यमांनी पावची.
साहित्यिक, लेखक राजकारणांत वतात तेन्नाय तांची साहित्य निर्मणी थांबना. त्या साहित्याचे कण आमचे राजभासेंत अणकारांतल्यान हाडटना मनशाचीं, गांवांची नावां तशीच दवरपाची कुशळताय, कला बरोवप्यांनी आपणावची.
दिसाळ्यां खातीर सदां बरयतना चुको जातात, चडशो व्याकरणाच्यो. त्यो सुदारपा खातीर विज्ञान ते तंत्रज्ञान, खेळ ते राजकारण, शिक्षण, अर्थकारण विशयाच्यो वेगळ्यो पॉकेट उतरांकोठ्यो जावच्यो. त्या उतरांकोठ्यांचो पालव घेतल्यार दिसाळीं अभ्यासाचीं भांडारां, पुस्तकां जातलीं, राजभास संचालनालयान तो वावर करचो. एक राष्ट्र, एक वेंचणुकेवरी एक भास, एक लिपी फुडारांत जातलीच, ताचो हुस्को करुन आजच झगडीं, झुजां कित्याक?
राजभाशेंतल्यान गोंयच्या ल्हानशा गांवांतले लेखक, कवी दिल्ली साहित्य अकादमी मेरेन पावल्यात, थोडे जाण्टेपणांत, थोडे नेण्टेपणांत. राजभास दिसा तांकां सलाम. तांचीं पुस्तकां वाचून नवी साहित्यिक पिळगी घडटली, नवनिर्मणी जातली, नोबेलय लागीं येतलें. नोबेला खातीर साहित्य निर्मणेची तांक राजभास कोंकणींत आसा, तंत्रज्ञान, उच्च शिक्षणांतल्यान ती मेळटा.

सुहासिनी प्रभुगांवकार
9881099260