फुरशें बोल्सांत दवरून कितले दीस काडटले ?

भांगरभूंय | प्रतिनिधी

राजकी पक्षांचे गुलाम म्हूण रावून तांचे भिकेचेर निबून रावप सगल्यांकूच शक्य ना आनी ते खातीर ह्या लोकांक भायर वचपा बगर पर्याय ना. आतां भायर वतात तांकां आमी कांयच करूंक शकना अशें धोरण सरकारान स्विकारलें जाल्यार…….

खंयचेय सरकारी यंत्रणे वयलो विस्वास उडले उपरांत आमी सगळो कारभार ’रामभरोसे’ चल्ला अशें म्हणटात. अयोध्येंत प्रभू श्री राम लल्लाची प्राणप्रतिश्ठा जाले उपरांत आतां सरकार आपणाक लागून रामराज्य आयलां अशें म्हणपाक लागलां. राम भरोसे ह्या शब्दाचो अर्थ समजून घेवपाचो यत्न केलो तेन्ना कळ्ळें की प्रभूच्या विस्वासाचेर चलपी मनीस खंयच्याय नव्या कार्याक सुरवात करता तेन्ना ‘राम भरोसे’ या शब्दाचो उपेग करता. रामाचेर भंरवसो दवरून! कालांतरान या शब्दाचो अर्थ उरफाटो जालो. आतां खंयचेंय कार्य येसस्वी जावपाची शक्यता नासतना जेन्ना ओगीच फटाशो मारपाचे यत्न जातात आनी लोकांचो यंत्रणां वयलो विस्वास उडटा तेन्ना आमी राम भरोसे म्हणपाक लागतात. प्रभू राम लल्लाची प्राण प्रतिश्ठा हालींच जाल्या, पूण आगामी लोकसभा वेंचणूक तोंडार पाविल्ल्यान भाजपान फाटल्या धा वर्सांच्या कार्यकाळाक रामराज्य घोशीत करून आपलो प्रचार नेटान चलयला. आमचे मुख्यमंत्री म्हणटात, फाटल्या साठ वर्सांत जो विकास गोंयांत जावंक शकलो ना तो फाटल्या धा वर्सांत जालो. हें सगळे नॅरेटिव्ह पळयत जाल्यार राम भरोसे हो शब्दप्रयोग आतां फाटीं पडून मोदी भरोसे असो नवो शब्दप्रयोग प्रचलित जायत चल्ला. आतां प्रभू रामा कडेन या शब्दाची तुळा जावची न्हय म्हूण भाजपान घडये मोदी गॅरेंटी हो आधुनिक शब्दप्रयोग तयार करून वावुरप्यांक जपपाक दिला आसुंये.
गोंय विधानसभेंचें अर्थसंकल्पीय अधिवेशन शेनवारा सोपलें. मुख्यमंत्री डॉ. प्रमोद सावंत हांणी आपल्या कार्यकाळांतलो पांचवो अर्थसंकल्प सादर केलो. गोंय घटक राज्य जाले उपरांत सगल्यांत चड कार्यकाळ मुख्यमंत्री आसप्यांचे वळेरेंत आतां दोतोर प्रमोद सावंत आयल्यात. अंदूचो अर्थसंकल्प, म्हटल्यार अर्थसंकल्पीय भाशण बरेंच परिश्रम घेवन तयार केल्ल्याचें पळोवंक मेळ्ळें. आगामी लोकसभेचे वेंचणुकेचो प्रभाव तातूंत दिसलो. फिल गुड म्हटल्यार गोंयकारांक धादोसकायेची भावना निर्माण करपी हो अर्थसंकल्प. नव्या करांचें वजें घालिनासतना सगल्या क्षेत्रांक उर्बा दिवपी घोशणांनी भरिल्लें हें अर्थसंकल्पीय भाशण गोंयकारां भितर पॉझिटीव्हीटी तयार करपाक निश्चितूच येसस्वी जाला जावं येता अशें म्हणू येता. खरें म्हटल्यार अर्थसंकल्प आनी सामान्य गोंयकारांचो थेट संबंद कांयच ना, तरीपूण हालींच्या तेंपार अर्थसंकल्पाक प्रसारमाध्यमांतल्यान मेळपी प्रसिद्धी आनी सर्वसामान्य लोकां मुखार विकासाचें आनी फुडाराचो आभास तयार करपाची एक नवी परंपरा आतां सुरू जाल्या. या अर्थसंकल्पाची तज्ज्ञां कडल्यान विस्कटावणी जेन्ना जाता तेन्नाच वास्तव आनी आभास हातूंतलो फरक कळटा.
हे फावट 26,855 कोटींचें अंदाजपत्रक अर्थमंत्री आनी मुख्यमंत्री दोतोर प्रमोद सावंत हांणी सभाघराच्या पटलाचेर दवरलें. हाका अंदाजपत्रक म्हणटात, कित्याक तर हे सगळे आंकडे म्हटल्यार अंदाज पंचे धावोदरशें असोच कारभार आसता. फुडल्या वर्सांच्या येणावळीचो अंदाजित आंकडो दिवप आनी ताची सांगड घालून त्या येणावळींतल्यान विकासाच्यो नव्यो घोशणा करप अशी ती सर्कस. फुडलें वर्स येय मेरेन तातूंतली कितली येणावळ आयली आनी कितलीं कामां जालीं हें सांगपाच्या वेळार नवें अंदाजपत्रक. ही सगळी प्रक्रिया पळयत जाल्यार हो सगळो खटाटोप लोकांक उबेर दवरपाचो. खरें म्हटल्यार राज्याच्या आनी देशाच्या अर्थिक नियोजनाचो हो भाग, पूण ताका भौशिकपणाचो लेप लावन आपलो राजकी प्रचार करपाची संद दर एक फावट सत्ताधारी लोक करतात.
हे फावटीच्या अर्थसंकल्पाचो विचार केल्यार दोतोर प्रमोद सावंत हांणी एक बरें फुलिल्लें चित्र तयार केलां. डबल इंजिन सरकाराक लागूनूच हें शक्य जालां अशें सांगतनाच केंद्रांतल्या इंजिनाच्या बळाचेर हांगा सरलें स्लो डावन जाल्लें राज्य सरकारचें इंजिन धुकलून फुडें व्हरपाचोच हो यत्न आसा,अशेंच दिसून येता. प्रुडंट मीडियाचे संपादक आनी अर्थिक मळाचेर खोलायेन अधिकारान अभ्यास करपी सुयश गावणेकार हांणी गोंयच्या अर्थसंकल्पाची केल्ली विस्कटावणी गोंयकारांक चितूंक प्रेरीत करता. हेच कार्यावळींत गोंयचे ज्येष्ठ सीए संतोष केंकरे हांणी दोतोर प्रमोद सावंत हांच्या अर्थसंकल्पाची तोखणाय केली. केंद्रांतल्या डबल इंजिनाचेर अतिविस्वास दवरलो म्हूण कितें चुकलें, असोय प्रस्न तांणी ह्यावेळार केलो. पयसो खंयसूनूय येवंदी पूण गोंयचो विकास जाता हें म्हत्वाचें, अशेंय विधान तांणी केलें. खरें म्हटल्यार ते सीए अशिल्ल्यान तांचे खातीर अर्थिक आंकड्यांचे म्हत्व चड आसप साभाविक, पूण राज्याचीं अर्थिक गणितां जुळयतना हांगासरली सामाजिक परिस्थिती आनी फुडाराचो विचार करप ही सरकारची जापसालदारकी. गोंयांत खण उद्देग बंद पडल्या उपरांत कॅसिनो आनी सोरो म्हटल्यार अबकारी येणावळ म्हत्वाची थारल्या. आतां हातूंतल्यान येवपी येणावळीक लागून ह्या दोनूय उद्देगांक सरकारान आनीक मेकळीक दिवपाची थारायली जाल्यार ताचे गंभीर परिणाम आमकां सामाजीक थराचेर पळोवपाक मेळटले आनी तातूंतल्यान समाजिक, अर्थिक असमतोल जातलो आनी राज्यांतल्या लोकांचे जीणेचेर ताचे गंभीर परिणाम जावपाक लागतले. अर्थिक तज्ज्ञ या गजालीं कडेन अर्थिक चश्म्यांतल्यान पळयतात, पूण राज्यकर्त्यांक विचार करताना तशें पळोवंक मेळना हें म्हत्वाचें.
पत्रकार सुयश गांवणेकार हांणी केल्ली अर्थसंकल्पाची विस्कटावणी हांगासर मुद्दाम सांगची कशी दिसता. सर्वसामान्य मनशाक ती समजूपाक सोंपी जातली. सद्याक गोंयची दर म्हयन्याची येणावळ ही 1400 कोटी रूपया आसा. तातूंत दर म्हयन्याच्या वैधानिक खर्चाचे वांटे घालचे जाले जाल्यार 325 कोटी रूपया सरकारी कर्मचाऱ्यांचो दर म्हयन्याचो पगार, 150 कोटी पेन्शन आनी ग्रॅच्यूइटी, 25 कोटी एनपीएस, 175 कोटी जीआयए फंड, 150 कोटी रिणांचे व्याज, 175 कोटी वीज विकत घेवपाचो खर्च हांचो आसपाव जाता. हो खर्च टाळपाक मेळना आनी तो दर म्हयन्यांक करचोच पडटा. आतां हो खर्च पळयत जाल्यार दर म्हयन्याच्या येणावळींतलो सुमार 70 टक्के वाटो हो ह्या खर्चातल्यानूच वता. उरिल्ल्या 30 टक्क्यांत २० टक्के आस्थापनां आनी तांचे वेवस्थापनाचेर खर्च जाता. मागीर सुमार 90 टक्के पयसो हो असो खर्च जाल्या उपरांत फकत 10 टक्के पयशेच विकासकामां खातीर शिल्लक उरतात. आतां आमची विकासकामांच्या घोशणांची लांबचे लांब वळेरी जर पळयत जाल्यार ह्या 10 टक्क्यांनी ती पुराय जातली कांय किते, हो प्रस्न दर एकल्याच्या मनांत येवप साभाविक आसा. मागीर सरकार करता कितें. दर म्हयन्यांक सरकार देणें अशिल्ल्या समाजीक येवजणेचे ना जाल्यार कंत्राटदारांच्या बिलांचे पयशे आडोवन धरप आनी ते विकासकामां कडेन वळोवप. मागीर केन्ना तरी केंद्रांतल्यान जीएसटी आनी हेर पयशे आयल्या उपरांत तांची जुळवाजुळव करप. ही पद्दत आयज मेरेन सुरू आसा. एकी कडेन समाजिक येवजण्यो आनी कंत्राटदारांची कामां आडोवन हो पयसो वेगवेगळ्या कार्यावळींचेर खर्च करून सरकार मेजावयलें केळें काडून फिर्याद जोडटा म्हणपाचें. आतां हांगासर मेजूय सरकाराचें आनी केळेंय सरकाराचे म्हणटूकूच सर्वसामान्य लोकांनी ही सगळीं नाटकां उगत्या दोळ्यांनी फकत पळोवपाची आनी तांचे कडेन कांयच पर्याय ना. राज्य सरकारचो सगळो कारभार म्हटल्यार जोडली पड, मोडली पड असोच जावन पडला. सगली भिस्त केंद्राच्या इंजिनाचेर राज्याचें इंजिन धुकलपाचेर आनी ते खातीरूच आमचें राज्य पुरायपणान केंद्रनिर्भर जायत चल्ला. एकी कडेन आमी स्वयंपूर्ण गोंयच्यो गजाली करतात आनी दुसरी कडेन आमी चडान चड केंद्राचेर निबूंन रावतात हातूंतल्यान आमी खंय पावपाचे. राज्याच्या हक्काच्या येणावळीची वाट पळोवप कांयच चुकीचें ना. ते खातीर राज्य सरकारान एका विशेष विभागाची निर्मिती केल्या. केंद्राच्यो येवजण्यो आनी वेगवेगळ्या हेर कार्यावळींतल्यान चडान चड येणावळ राज्याक कशी मेळटली हाचेर भर दिवपूय बरी गजाल पूण राज्य म्हूण येणावळ आनी खर्च हाची सांगड घालप तितलीच म्हत्वाची थारतली.
सरकार म्हणटा ते प्रमाण राज्याचे दरडोई उत्पन्न 6. 75 हजारावयल्यान आतां 7.64 हजार रूपयांचेर पावतलें. देशांतल्या हेर राज्यांच्या तुळेंत आमी गोंयकार सगल्यांत श्रीमंत. अशें आसत जाल्यार दयानंद सामाजिक येवजण, गृहआधार, लाडली लक्ष्मी ह्या येवजण्यांच्या लाबार्थ्यांचो आंकडो तीन लाखांच्या घरांत कसो? 8 कोटी रूपयांचे फुकट रेशनधान्य व्हरपी हें गोंयकार कोण? हाची जुळवाजुळव कित्याक जायना. अर्थसंकल्पांत आनी अर्थिक नियोजनांत हे व्हड व्हडले निकश लावपी गजाली करतात जाल्यार देशांतलें दरडोई उत्पन्नात पयलें राज्य आसपी गोंयच्या ह्या दळडिराचे दशावतार कित्याक हाचो जाब कोणूच कित्याक दिना. केंद्रातलें मोदी सरकार म्हणटा गेल्या धा वर्सांत 25 कोटी लोक दळडीर रेशेंतल्यान भायर आयले. गोंयांतूय बी कितलेशेच हजार लोक दळीद्री वेळेरेंतल्यान भायर आयले. मागीर दर वर्सा सामाजिक येवजण्यांच्या लाबार्थ्यांचो आंकडो जो कमी जावंक जाय तो वाडत कसो आसा, ही सादी जाप कोणूच तज्ज्ञ कित्याक दिनात हेंच समजना. बुद्धीप्रामाण्यवादाचो हो प्रस्न सद्याच्या घडयेक अवेवहारीक जाला.
सरकार आनी सत्ताधारी म्हणटा तेंच खरें अशें मानून फुडें वचत रावप होच ह्या संवसारांत तिगोवंन उरपाचो मंत्र. चड बुद्धीचो वापर केल्यार नडूं येता,अशेंच हें चित्र पाताळलां आनी घडये हेच खातीर चडशे विचारी, बुद्धीवादी, विवेकवादी लोक मोनेळ पांघरुन ओगी रावपूच पसंत करतात. मनीस कितलोय बुद्धीवादी, विवेकवादी आसूं येत पूण ह्या तत्वांची धग घरांतल्याच भुरग्यांक आनी कुटुंबियांक लागूंक लागता तेन्ना आमची बुद्द आनी विवेक तांचीच समजूत काडपाक अपेसी थारता जाल्यार मागीर राज्याची आनी देशाची समजूत कशी कितें काडप? ह्यो सगल्यो समांजातल्यो त्रृटी सत्ताधाऱ्यांच्या पथ्याचेर पडल्यात आनी म्हूणूनूच ते लोकांक गृहीत धरून कितेंय करूंक शकतात आनी करतात. लोकांची नाडी तांकां बेसबरी खबर जाल्या, चडूच बोवाळ करतात तांची नाडी मात्शी वडली काय तो जाग्यार येता आनी आपली लज वाटोवपाक लागता. एक पत्रकार म्हूण विचार करताना ह्या सगल्या गजालींचो बरोच त्रास जाता आनी फुडें वचप तरी कशें आनी सत्य मांडप तरी कशें असो प्रस्न पडटा.
आमचें पर्यटन पुरायपणान कॅसिनोंचेर निबून आसा. कॅसिनोंच्या येणावळींतल्यानूच सामाजिक येवजण्यो आनी सरकारी कर्मचाऱ्यांचो पगार जाता,अशें म्हटल्यार फट थारचें ना. अबकारी येणावळीच्या हावेसान मुक्तपणान सोऱ्याच्या धोरणाचो पुरस्कार सुरू आसा. हर घर नल म्हटला जल म्हणूंक ना, अशें स्वता मुख्यमंत्री म्हणटा. रेशनावयले फुकट तांदूळ लोक बाजारांत विकतात, अशेंय आमचे मुख्यमंत्रीच म्हणटात. आयज मेरेन उकडे तांदूळ हे गरीब आनी सामान्यांच्या जेवणाचे प्रतिक आसलें. पूण मुख्यमंत्री म्हणटा उकडे तांदूळ म्हारग आनी ते गरीबांक परवडपाचे नात. फोर्टीफाइड तांदूळ रेशन दुकानांवयल्यान दितात ते भलायकेक हानीकारक थारूंक शकतात. पूण हे केंद्रा कडल्यान मेळटात आनी धा रूपयांनी मेळटात अशें सांगून आमी हो विशय कांयच न्हय करून सोडून दितात. कुळांची शेत जमीन बिगर शेतीक वापरपाची मेकळीक दिवपी कायदो हाडपी सरकार कुळांची जमीन सक्तीन लागवडी खाला हाडपाचो विचार कित्याक करूंक शकना हाची जाब आमकां मेळना. सरकारी जमिनी वयली बेकायदा बांदकामां कायदेशीर करचीच पडटली म्हणपी येणावळमंत्री बाबुश मोन्सेरात पारंपारिक गोंयकारांची जुनी घरां कायदेशीर करपाचेर कांयच भाश्य करिनात. गेल्या धा वर्सांत 28 हजार गोंयकारांनी आपलें भारतीय नागरीकत्व सोडलें. ते स्वता वयतात जाल्यार सरकार कितें करतलो,अशें भाश्य मुख्यमंत्री करतात. गोंयच्या सद्याच्या अंदाजित 15 लाख लोकसंख्ये भितर सुमार साडे अकरा लाख मतदार आसात. हातूंत फकत 8 ते ९ लाख गोंयकार आसतले आनी हेर गोंयां भायल्यान येवन हांगासर रावपी लोकांचो आसपाव आसूं येता. सुमार 6 लाख गोंयकार देशा भायर रावतात. सुमार दीड ते दोन लाख गोंयकार देशांतल्या हेर राज्यांनी रावतात. हें सगलें स्थलांतर हे फकत नोकरी, वेवसायाक लागूंनूच आसा. जितले गोंयकार भायर वतात तितलेच भायले लोक गोंयांत येवन रावतात. हो ट्रेन्ड असोच चालू उरलो जाल्यार गोंयकार हांगासर अल्पसंख्याक जावपाक वेळ लागचो ना. हांगा सरल्या सत्ताधारी आनी राजकी पक्षांचे गुलाम म्हूण रावून तांचे भिकेचेर निबून रावप सगल्यांकूच शक्य ना आनी ते खातीर ह्या लोकांक भायर वचपा बगर पर्याय ना. आतां भायर वतात तांकां आमी कांयच करूंक शकना अशें धोरण सरकारान स्विकारलें जाल्यार गोंयकारां खातीर ही संकश्टाची चिन्हा म्हणची पडटली.
विधानसभेंत जाल्ल्या वेगवेगळ्या विशयां वयली चर्चा आनी वादविवाद आयकल्या आनी पळयल्या उपरांत खरेंच गोंय मुखार भिरांकुळाची परिस्थिती उप्रासपाची चिन्नां दिसतात. खूब जाणांक हो न्हयकारात्मक विचार दिसूं येता. मनशान जीणेंत सकारात्मक विचार करचो आनी सकारात्मक रावचो हें जरी खरें आसलें तरीपूण सरकार आनी सत्ताधाऱ्यांच्या दिशाभूल करपी प्रचाराक आनी फसव्या गजालीं कडेन आडनदर करून सकारात्मकतेचें पांघरूण घेवन जगप म्हटल्यार फुरशें बोलसांत घेवंन वावरपासारखेंच. हें फुरशें घडये चाव नासतना रावूं येता, पूण ते चावचेंच ना अशी खात्री मात दिवं नजो, हाचोय विचार करचो पडटलो.

किशोर नायक गांवकार
7774039242