दानत वृत्तींतल्यान ‘श्रमधाम’ बांदता मनीसपणाचीं घरां: तवडकार

भांगरभूंय | प्रतिनिधी

घरां नाशिल्ल्यांक घरां बांदून दिवन तांचे कडेन आपलेंपणाचें, मायेचें आनी मनीसपणाचें नातें जोडपी गोंयचे सभापती रमेशबाब तवडकार हांची ‘श्रमधाम’ ही संकल्पना देशांतल्या फुडाऱ्यांनी उखलून धरल्या. लोकसभेचे अध्यक्ष ओम बिर्ला हांचे सयत कितल्याशाच राज्यांतल्या सभापतींनी आनी फुडाऱ्यांनी, तशेंच समाजा खातीर वावर करपी संस्थांनी तांची तोखणाय केल्या. ’श्रमधाम’ संकल्पनेंतल्यान आपल्या काणकोण मतदारसंघांत सुमार १५० घरां बांदपाची मोख तांणी दवरल्या. ही संकल्पना मुखार व्हरपाक कितलेशेच लोक वेळ काडून घरां बांदपाचे सुवातेर येवन स्वता काम करतात. ह्या संकल्पनेचो विस्तार करताना तांणी आरग-मिरज (महाराष्ट्र) हांगाच्या दोगा अनाथ भावंडांक घर बांदून दिवपाची जबाबदारी घेतल्या. तांच्या ह्या कार्या विशीं तांचे कडेन उलोवपाची संद मेळ्ळी, तेन्ना तांणी सांगलें:-

’श्रमधाम’ ही संकल्पना कशी सुचली आनी ती चालीक लावचे आदीं तुमकां दिसतालें की इतलो प्रतिसाद मेळटलो म्हूण?
ही संकल्पना तशी नवी न्हय. आदल्या काळा सावन ही संकल्पना आसा. आदीं लोक एकामेकाक घरां बांदपाक मदत करताले. कोणूय घर बांदता जाल्यार ताका आदाराक येताले आनी काम करताले. हांवें स्वता हें सगळें म्हज्या भुरगेपणांत पळयलां. तीच संकल्पना हांवें आतां परत चालीक लावन लोकांक मदत करपाचें थारायलें.
लोकांक घरां बांदून दिवचीं अशें कित्याक दिसलें?
म्हजे जिणेंत हांवें सगळे तरेचे कश्ट आनी त्रास अणभवल्यात. तांचेर मात करून हांव आयज ह्या पदाचेर पावला. समाजाक लागून जर हांव ह्या पदाचेर पावला, जाल्यार तांचे खातीर काम करप म्हजें कर्तव्य आसा. हांवें मनीसपणाच्या नदरेंतल्यान हें काम सुरू केलां.
ही संकल्पना कशी चालीक लागता? म्हणल्यार कोण कोण काम करता?
हांव स्वता वेळ मेळटा तेन्ना काम करतां. गोंयभरचे म्हजें बरें मागपी आनी समाजा खातीर वावुरपाची जांकां इत्सा आसता ते येतात आनी काम करतात. आमी सगळेच एकठांय येवन काम करतात. तातूंतल्यान गरिबांक घर मेळटा, आनी आमचो एकचार वाडटा. जिणेंत आनीक कितें जाय?
घरां बांदपाक जो पयसो जाय आसता तो कसो एकठांय करतात?
हे संकल्पने खाला आमी लोकांक उलो मारिल्लो की आमकां मदत करची. म्हुणल्यार एक रुपया तें आनीकय कितलेय चड रुपये हे खातीर दानत आशिल्ले लोक दितात. फकत पयशेच दिनात तर स्वता येवन कामूय करतात. जेन्ना हांव थंय काम करतां तेन्ना तांकांय उर्बा मेळटा.
तुमी अनुसुचित जमातीचे फुडारी आशिल्ल्यान ह्याच समाजाक घरां बांदून दितात काय बाकीच्यांकूय दितात?
ही संकल्पना खंयच्याच एका समाजा खातीर ना. सगळ्या समाजाची उदरगत जावंक जाय. ते खातीर अनुसुचित जमाती बरोबर हेरांकय आमी घरां बांदून दिल्यांत आनी मुखारूय दितले.
कितलीं घरां बांदपाची मोख आसा आनी आतां मेरेन कितलीं घरां बांदून जाल्यांत?
काणकोण मतदारसंघातच १५० सुमार घरां बांदपाची मोख आसा. आमचे कडेन जशें जातले तशे तशे आमी आमची मोख साध्य करतले. तरणाटे आनी आमच्या बऱ्या मागप्यांच्या सांगातान आमी आतां मेरेन २० घरां बांदल्यांत. सगळ्यांचो सांगात असोच मेळ्ळो जाल्यार हेरांचींय घरां बांदपाक वगत लागचो ना.
लोकसभेचे अध्यक्ष ओम बिर्ला हांणी तुमच्या ह्या संकल्पनेची खूब तोखणाय केल्या… कशें दिसता?
हाचें स्रय म्हाका एकल्याक न्हय…. तें सगळ्यांक फावता. लोकांनी हातभार लायलो म्हूण ही संकल्पना बरी गती धरूंक शकली आनी गरिबांक कमी वेळा भितर बरें घर मेळून तीं थंय रावपाक शकलीं. ओम बिर्ला हांणी आमची तोखणाय केली म्हूण आमकां सगळ्यांक खोशी जाताच, पूण त्याच बरोबर जेन्नां घरां नाशिल्लीं ही लोक नव्या घरांत रावपाक वतात तांच्या मुखावयलो हांसो पळोवन आमची खोस दोब्रान वाडटा. खूब समाधान मेळटा… जिणेचें आनी समाजा खातीर कितें तरी केल्ल्याचें… समाधान…
उरिल्लीं घरां बांदून दिवपा खातीर तुमी वेळ मर्यादा बी थारायल्या?
फुडल्या चार वर्सां भितर सगळ्यांक आपल्या स्वताच्या घरांत रावपाक मेळचें म्हूण आमचे यत्न आसात. आमकां आयज मेरेन जो दानत आशिल्ल्या आनी श्रम करपी लोकांचो तेंको असोच मेळ्ळो जाल्यार खूब बेगीनच आमची मोख साद्य जावंक शकता.
हे संकल्पनेचो विस्तार करताना तुमी सांगली-महाराष्ट्रांतय दोगा अनाथ भावंडांक घर बांदपाचें उतर दिलां अशें कळटा, हाचे विशीं सांगशात?
मिरज म्हजे खूब इश्ट आसात. हांव थंय बीपीएड शिकला. म्हज्या इश्टांक हांवें सुरू केल्ल्या श्रमधामा विशीं म्हायती आशिल्ली. ते खातीर थंयच्या पंचायतीन म्हाका पत्र बरोवन दोगा अनाथ भुरग्यांक घर बांदून दिवपाची विनवणी केल्या. ह्या भुरग्यांचे पालक फाटोफाट भायर पडले. तांची जमीन आसा, पूण घर ना. ते खातीर तांकां मदत करपाचो आनी जिणेची एक नवी आशा दिवन मुखार काडपाचो निश्चेव केला.
तुमी करतात तशें कार्य हेरांनी आपल्या वाठारांत केल्यार समाज खूब सुखी समाधानी जातलो अशें दिसना?
निश्चीतच… तशें जावंक जाय. लोकांनी मुखार सरून एकामेकाक मदत करपाक जाय. आमी ह्या समाजाचे एक भाग आसात आनी त्या समाजांत वागतना आमी मनीसपण विसरून फावना.