जंय रावता थंय तशें वागप… गरज शाणेपणाची

Neighbors in windows concept. Men and women look out from apartments, talking, taking photos on camera, drinking tea, greeting each other. Good neighborly relations. Vector character illustration

भांगरभूंय | प्रतिनिधी

आयज जरी मनीसपण शेणटा कशें दिसता आसत जाल्यार मनीसपण शेणपा सारकें कोण करता हाचेर विचार कोणें करप आसता? आपणेंच न्हय? हिस्पा भायर जाता तेन्ना प्रस्न हे उबे जाता ते जावचे न्हय ही काळजी कोणें घेवप? आमीच.

मनशाच्या जिवितांत चालिरिती चलतात. ताचे फाटलीं कारणां आसतात. ज्यो चालिरिती चलत आयल्यात तातूंत
कांय कडेन बदल जाल्यात. चड न्हय तर कमी प्रमाणांत म्हळ्यार जाता. ‘अपार्टमेंटांनी रावतात मरे, मागीर तुज्या चालिरितीचेर थोडेशें बंदन घालूंक जाय आशिल्लें.’
‘हांव मानतां चुकलो. हांव म्हज्याच दुख्खांत आशिल्लों.’
‘तरीय तुका अंदाज हो आशिल्लो आसतलोच न्हय. तूं जाणा, तूं आमचोच. कितें आसता जंय थंय तूं वता तशे मात्शे नेम हे पाळचे पडटात.’
ताका बेगोबेग आपोवन हें उलोवणें समजूतदारेन जालें. तो मात्सो नर्वस कसो जालो तरी, हय जालें. मान्य आसा चूक मागली. पूण ती आमची प्रथा. तुम्ही म्हणलें, खंय तरी हॉल घेवंक जाय आशिल्लो. तेवूय जातालें. पूण म्हजें हें घर आसा न्हय. अशें म्हजें मत.
ना तुका त्या बाबत कांय म्हणूंक ना. ती आमचीय प्रथा आसा. गांवांनी, घरांनी चलता. आमीय करता. पळय बाबा तुका दुख्ख आसा. आमकांय कळ्ळें. तुका दुखोवपाचो आमचो हेतू ना. तुवें इतलेंच जें दुसरे दिसा घडलें ताचेर नियंत्रण दवरूंक तुमच्या मनशांक शिटकावणी दिवंक जाय आशिल्ली. लिफ्ट वापर कमी जावंक तुमच्या तरणाट्या वर्गांक सांगू जाय आशिल्लें. पूण जालें ना. मान्य… तुंवेंनूय मानलें. पूण हजारभर लोक… कितें हें अशें तुका आतां फुडें जातलें त्या दिसांनी तरी जावंक नजो. कारण कितें तर हांगा कितलीं तरी वेगळीं कुटुंबां रावतात. गांव वेगळो, घरां वेगळीं. पूण जेन्ना कॉऑपरेटिव्ह सोसायटींत रावता तेन्ना असल्या गजालींचे खोलायेन गेलें आनी वचत तर अशें बेगोबेग निर्णय तुजेर घालपाचो सोसायटीक हक्क आसा. जालें तें सोड आता फुडलें सगलें विचार करूनच कर. बाकी आमी तुचे फाटल्यान आसात.
समाज अश्या गजालींतल्यान फाटीं ना. पूण तातूंत सत्य आसा. आपल्यो चालिरिती करतना काय वेळा आमकां जाय तशें वागूंक शकनात. थंय रिस्ट्रिक्शनां लागतात. अशें जर घडलें तर वयर चलिल्ल्या संभाशणा सारको वेळ येता. अपार्टमेंट, फ्लॅट अश्या जाग्यांनी रावतना थंय घाल्ल्यो अटी आमकां मान्य जावंकूच जाय. अश्या ह्या नेम आनी अटीक जर समजिकायेन तेंको मेळटा जाल्यार बरें जाता. सारकें न्हय? सारकें दिसलें जाल्यार शांतिकायेंचें गूण तुमकां अख्ख्या सोसायटीच्या बराबर रावताना शांती दिता. ओगीच जरा वाडयत गेलो जाल्यार परिणाम हे आसातूच.
आमच्यो रिती असल्या जाग्यांनी करतना ताचेर योग्य विचार करून साद्या आनी कमी प्रमाणांत केलें जाल्यार तातूंत कांयच वायट नासता. जशी उदरगत जाता तशे बदल केले जाल्यार सुखी आसूं वा दुख्खी खिणां आपलेंय मन खुशाल दवरता. शेजार धर्म ह्या जाग्यार बी तितलोच पावता. आयज जरी मनीसपण शेणटा कशें दिसता आसत जाल्यार मनीसपण शेणपा सारकें कोण करता हाचेर विचार कोणें करप आसता? आपणेंच न्हय? हिस्पा भायर जाता तेन्ना प्रस्न हे उबे जाता ते जावचे न्हय ही काळजी कोणें घेवप? आमीच. ह्यो रिती करोना काळांत खंय गेल्यो, होवूय प्रस्नआयज सर्रास विचारतात कित्याक? कितें घडलां तें प्रत्यक्ष पळोवन जालां. मागीर तो कोरोना गेले उपरांत हे व्हड व्हड देखावे करचे परस विचार सारकें समजून घेवन त्यो आसा तश्योच करपाक बस आपल्या घरांतलीं तशींच थोड्या लागींचे सोयरे दायरे हाचे भितूरय जाता. आतां व्हड कितें करपाचें आसत जाल्यार हॉल हें सारकें आसता. जातूंत तुकाय त्रास ना म्हाकाय त्रास ना. तुजी चिंतपाची शैली समजदारी ‘सूख आयलें दारांत’ अशें सदांच मुखार उबें दिसता आनी दिसतलें. रिती रिवाजान खंड नाका पूण तातूंत बंड जातलो अशें कितेंय नाका. हें सगलें आमीच करतात जाल्यार आमी पाळप ही काळाची गरज समजून वागत जाल्यार सगलें आपल्या मनांत खुशालकाय भरपा सारकेंच जाता. रिती अश्यो करपाच्यो जाणें तुंवूय आनी हांवूय सुखी जातलों. आपलेंच खरें म्हणलें जाल्यार वाट ही लागताच. ताका मागीर मनीसपण हें कमीच… जंय रावता थंय तशें वागप… गरज शाणेपणाची गजाल.
(हो काल्पनीक लेख. तातूंत उक्तायिल्ल्या मतां कडेन वायटान न्हय तर बरे नदरेन पळोवचें.)

सोनाली सु. पेडणेंकार
वास्को