चालकाचें बेजापसालदारपण

भांगरभूंय | प्रतिनिधी

अपघात जाले उपरांत रेल्वे कडल्यान मरण आयिल्ल्या प्रवाशांच्या कुटुंबाक लुकसाण भरपाय दिवप आनी जखमी प्रवाशांचेर फुकट उपचार करप हाचे बगर रेल्वे खातें आनीक कांयच करिना अशेंच दिसून येता. दर फावटी अपघात जायत जाल्यार तीच कारणां दितात.

29 ऑक्टोबर 2023 दिसा आंध्र प्रदेशांत दोन रेल्वे गाडयांची टक्कर जाल्ल्यान जाल्ल्या भिरांकूळ अपघातांत 14 प्रवाशांक
आपलो जीव व्हगडावचो पडलो. जाल्यार 50 प्रवासी खर जखमी जाल्ले. ह्या अपघाता उपरांत रेल्वे प्रवाशांच्या सुरक्षेचो प्रस्न वयर सरिल्लो. ह्या अपघातांच्या कारणांची चवकशी करपा खातीर रेल्वे खात्यान एक चवकशी आयोग नेमिल्लो. ह्या चवकशी आयोगान ह्या अपघाताची चवकशी करून ताचो अहवाल हालींच जाहीर केलो. हो अहवाल धक्को दिवपी आसा. चालक आनी जोड चालक मोबायलाचेर क्रिकेट मॅच पळयताले. तांचे सगले लक्ष मोबायलाचेर मॅच पळोवपाक केंद्रीत जाल्ल्यान तांकां तांबडो सिग्नल केन्ना आयलो हे लेगीत समजलें ना. ताका लागून गाडी तांबडो सिग्नल तोडून मुखार गेली.
चालकान तांबडो सिग्नल पळोव गाडी थांबयिल्ली जाल्यार मुखार घडिल्लो अनर्थ टळपाचो. हें सगलें धक्को दिवपी आसा. हजारांनी प्रवाशांची जीण ज्या चालकांचेर निंबून आसता ते इतले बेजापसालदार कशे आसूंक शकतात? हो प्रस्न निमित्तान निर्माण जाता. तंत्रीक कारणाक लागून अपघात जायत जाल्यार तें एक वेळ समजूं येता. पूण चालकांच्या बेजापसालदारपणाक लागून येदो व्हडलो अपघात जायत आसत जाल्यार ती गंभीर आनी तितलीच अक्षम्य गजाल आसा. अर्थांत चालकाच्या वा कर्मचाऱ्यांचे चुकीक लागून जाल्लो हो पयलोच भिरांकूळ अपघात आसा अशें काय ना. हालींच जाल्यार रेल्वेच्या भिरांकूळ अपघातांची माळूच सुरू जाल्या. ह्या भिरांकूळ अपघातांचे माळेंत निश्पाप प्रवाशांक मात आपलो जीव व्हगडावचो पडटा.
जून म्हयन्यांत बालासोरांत तीन गाडयां मदीं टक्कर जाली तातूंत 200 परस चड प्रवाशांक आपलो जीव व्हगडावचो पडिल्लो. उपरांत अवघ्या दोन म्हयन्यांनी म्हणल्यार ऑगस्ट म्हयन्यांत उदयपूर-खजूराओ द्रोणागिरी एक्सप्रेसीक उजो लागलो. त्याच म्हयन्यांत 26 तारखेक मदुराय स्टेशनार उबी आशिल्ली पुनलू-मदुराय एक्सप्रेसीच्या खाजगी कोचांत सिलिंडराचो स्फोट जावन 10 जाणांक हुलपून मरण आयिल्लें. अपघातांची ही माळ हांगाच थांबना. रेल्वे मंत्रालयानूच दिल्ले म्हायतींत 2022-23 ह्या अर्थीक वर्सांत रेल्वेचे 49 अपघात जाल्यात. ही आंकडेवारी हुस्को वाडोवपी आसा. जर एकाच वर्सांत इतले अपघात जायत आसले जाल्यार रेल्वेचे कार्यक्षमतेर प्रस्नचिन्न उबे रावतलेंच. वास्तवीक रेल्वे ही सर्वसामान्य प्रवाशांची पयली पसंती आसपी प्रवासी येरादारी वेवस्था आसा. दीसपट्टे कोट्यांनी लोक रेल्वेन प्रवास करतात. देशभर रेल्वेचें जाळें पातळ्ळां. सगल्यांत चड मनीसबळ लेगीत रेल्वे कडेनूच आसा. ताका लागून प्रवाशांचो रेल्वेचेर सुमारा भायर विस्वास आसा. आतां मात हो विस्वास उणो जावंक लागला. रेल्वेंत बसतना हो आपलो निमाणो प्रवास बी न्हय मूं? असो दुबाव प्रवाशांक येता. दोन रेल्वेची एकामेका सामकार टक्कर, रेल्वे डब्यांक उजो लागप, रेल्वे रुळांक तडे वचप, चालकान सिग्नल तोडप, गाडयांचो अती वेग बी ह्या कारणांनी रेल्वे अपघात जातात अशें स्वता रेल्वे खात्यानूच मान्य केलां. मागीर प्रस्न असो निर्माण जाता की जर ह्या अपघातांची कारणां रेल्वे खात्याक खबर आसात जाल्यार ताचेर उपाय कित्याक करिनात.
अपघात जाले उपरांत रेल्वे कडल्यान मरण आयिल्ल्या प्रवाशांच्या कुटुंबाक लुकसाण भरपाय दिवप आनी जखमी प्रवाशांचेर फुकट उपचार करप हाचे बगर रेल्वे खातें आनीक कांयच करिना अशेंच दिसून येता. दर फावटी अपघात जायत जाल्यार तीच कारणां दितात. पूण ताचेर उपाय कांयच कडिनात. फाटल्या 75 वर्सांत रेल्वे प्रवाशांची संख्या खूबशे पटीन वाडल्या. पूण ते तुळेन सेवेंत सुदारणा जाल्ली मात दिसून येता, आनी आवश्यक त्या मुळाव्या सुविधांनी वाड जाल्लीय दिसून येता. ताका लागून तेच यंत्रणेचेर भिस्त दवरून रेल्वेचो कारभार चालू आसा. उणी सुविधा वेवस्था, पोरणीच काळा भायरी थारिल्ली यंत्रणा, फावोशा कर्मचाऱ्यांचो उणाव, आसा त्या कर्मचाऱ्यांचेर आशिल्लो ताण, भ्रश्टाचार, सुरक्षा नेमां कडेन आडनदर बी गजालींचेर रेल्वे खात्यान लक्ष दिवंक जाय. सरकारान रेल्वेक फावोश्यो सुविधा दिवंक जाय. फाटलीं खूबशीं वर्सां जालीं रेल्वेची भरती जाल्ली ना. रेल्वे खात्यान रेल्वे कर्मचाऱ्यांची भरती करची म्हणल्यार आसा त्या कर्मचाऱ्यांचेर आशिल्लो कामाचो ताण उणो जातलो. पोरणी आनी काळा भायरी यंत्रणा भायरावन नवी अद्ययावत यंत्रणांचो रेल्वे खात्यान वापर करचो. रेल्वे अपघात टाळपा खातीर आरडीएचओ न अॅण्टी कोलिजन डिव्हायसचो विकल्प दिला. हातूंत गाडयांची टक्कर जायना. ही प्रणाली जीपीएस सिस्टीम आनी रेडिओ कम्युनिकेशन सेन्सराचेर आदारीत आसा.
ही प्रणाली 400 किलोमिटर अंतरा मेरेनच्या गाडयांचो पत्तो लावंक शकता. ताका लागून एकाच रुळार दोन गाडयो आसत जाल्यार ताची म्हायती रेल्वे स्टेशना वेले यंत्रणेक मेळूंक शकता. तशी म्हायती मेळ्ळ्यार दोन गाडयां मदीं टक्कर टाळूंक शकतली. तशेंच गाडयेचो वेग कितलो आसा हें लेगीत ह्या प्रणाली वरवीं समजून येतलें. अती गतीन गाडी आसल्यार गती उणी करपाची सुचोवणी चालकांक दिवंक येतली. आरडीएचओन सुचयिल्ल्या ह्या प्रणालीचो वापर रेल्वे खात्यान करूंक जाय. ही वा हाचे सारक्या अत्याधुनीक प्रणालींचो वापर करुनूच रेल्वेचे अपघात टाळूंक येतले. शुन्य रेल्वे अपघात हें धोरण रेल्वेन राबोवन ते नदरेन यत्न करूंक जाय. रेल्वे प्रवाशांच्या सुरक्षेची जापसालदारकी रेल्वे खात्याची आसा. ताका लागून अपघात जावन रेल्वे प्रवाशांचो जीव वच्चो न्हय हे खातीर रेल्वेन सगले तरेचे यत्न करूंक जाय.

श्याम ठाणेदार
9922546295