घुडूलो : बारशीं पुनवेची परंपरा

भांगरभूंय | प्रतिनिधी

श्रावण – भाद्रपदांत नव्या परब जाता, त्या दिसाक सुरवात जाता बारशीं पुनव. म्हणल्यार नवी लग्न जाल्ली चली आवयच्या घरा वता. नव्या परबेक व्हंकले घरांतलें कांय जाण रातचे तिच्या घोवागेर येतात आनी व्हंकलेक आवयच्या घरा व्हरतात. कांय दीस ती आवयगेर रावता. नवीं लग्न जातात तांचें बारशीं पुनव हें निमाणें शास्र. जेन्ना व्हंकल बारशीं पुनवेक आवयच्या घरा वता तेन्ना ती वांगडा घोवाच्या घरच्यान नेवऱ्यो, कोरुण्यो (नेवऱ्यो) वडे अशें तरेचे गोड जिनस करुन व्हरता. बारशीं पुनवेक वतात तीं कांय जाणां चवथ आपले आवयगेर करुन घोवा घरां येतात जाल्यार कांय जाणां एक आठवडो रावून चवथ आपल्या घोवा घरा करतात. हो पुराय तरेन तांचो निर्णय आसता. 

जशीं बारशीं पुनव जाता तशीच प्रथा आसा, घुडूलो बांदपाची!! नवी व्हंकल आवयच्या घरां येवन तो बांदतात. भाद्रपद – आश्विनांत घुडूलो जाता. घुडूलो गांवच्या वाड्यार आशिल्ले मुखेल गांवकारा घरांत बांदतात. घुडूलो चलयांचो आनी चल्यांचो वेगळो जाता. तांचें थळूय वेगळें. घुडूलो म्हणजे, आळवा पानां घेवन तातूंत उदक घालून भाकरी आनी नाल्लाच्या वळ्यांनी गुथून घराच्या पाकाश्याक (छप्पर) बांदप. 

घुडूलो तयार करपाची एक पद्दत आसा. चली आळवां पानां काडटा. मागीर बांयचेर वचून कळसो भरुन उदक हाडटा. उपरांत आळवा पानांत उदक घालतात आनी भाकरी आनी नाल्लान तें घट्ट गुथतात. मागीर घराच्या पाकाश्याक घुडूलो बांदता. तो तयार करतना घरांतली ल्हान भुरगीं ,‌तरणाटी आनी बायलो आसतात, पूण घुडूलो फक्त घरांतलें लग्न जाल्लें चलीच बांदता. गांवच्यो लग्न जाल्ल्यो चलयो गांवकार वेळीपाच्या घरां वचून भाकरी खातात आनी उपरांत घराच्या पाकाश्याक बांदिल्ल्या घुडूल्याक बुराक मारतात. तातूंतल्यान पडटा तें उदक तोंडांक लायतात आनी आपल्या घरां परततात. पूण, पाकाश्याक बांदिल्लो घुडूलो पुराय तरेन सोडीनात. ताका बांदिल्ली भाकरी आनी नाल्ल पागी (घरची पागी म्हणपा फाटलें कारण आमकां सगळ्या परबांक पागी जाय पडटात) येवन सोडटात आनी व्हरतात. घुडूलो जालो की बारशीं पुनव सोंपता. घुडूलो प्रथा सोंपले उपरांत चलयो आपल्या घोवा घरां वतात. ही आगळी अशी प्रथा, बऱ्याच वाचप्यांनी ते विशीं पयलेच खेप आयकलें आसतलें?

श्वेता गांवकार

8262937557