घर आनी घरपण…

भांगरभूंय | प्रतिनिधी

घर केदें जाय, कित्याक जाय, आकार केदो आसचो हाचें एक मुळावें गणीत आसता. नखरे वेगळे. राबितो ही एक मुळावी गरज.

एका गिरेस्ता कडेन जायतीं घरां आशिल्लीं. एक दीस ताका कितें येवजलें कोण जाणा. ताणें आपल्या पीए-क आपयलो
आनी आदेश दिलो.
आमचें तें न्हंय देगे वयलें घर विकून उडोवया. तांचो सांबाळ करपाक दगदग आनी खर्च. मनीसबळूय लागता. चड घरां आसतकच कटकटी चड. निवळ दवरपाक.
दुसऱ्या दिसा हो भाटकार उठलो. पेपर वाचतना ताणें घराची एक सुंदर जायरात पळेली. काव्यमय उतरांतली. सकाळीं फुडें जंय हुनहुनीत सुर्या किरणां न्हंयच्या उदका पात्राक आफडून घरांत निस्ततात अशें एक ओडलायणें घर विकपाचें आसा. पुनवेक जेन्ना चान्न्याच्या वावझडींत वाठारभर पर्जळटा, तें घर दिवपाचें आसा. ही वास्तू इतली पवित्र, सात्वीक….. फुडलें वाचिनासतना भाटकारान तात्काळ आपल्या पीए-क फोन केलो. हें घर आमकां विकत घेवंक जाय. तयारी कर.
सायबा, तुमचेंच घर न्हय तें? तुमीच सांगिल्लें विकपा खातीर जायरात दी म्हूण.
नाका. विकूं नाका.
भाटकाराक आपलें घर कितलें बरें भव्य हें कळ्ळें.
घर केदें जाय, कित्याक जाय, आकार केदो आसचो हाचें एक मुळावें गणीत आसता. नखरे वेगळे. राबितो ही एक मुळावी गरज.
इंग्लीशींत नेमाळीं आकांत येतात. रियल इस्टेट म्हळ्यार बांदावळ मळावेली अद्ययावत म्हायती दिवपी राशींनी नेमाळीं येतात. ह्या बांदकामा विशींच्या नेमाळ्यांनी घरांचो सांबाळ, जतनाय, भितरली सजावट हे विशीं सांगिल्लें आसता. घराचे पड्डे कशे कितले आसचे, ते केन्ना बदलचे, कार्पेट, जनेलां, झुंबर, फर्नीचर, ते केन्ना बदलचे… नवी नवी म्हायती येत आसता.
एक्काय नेमाळ्यांत घर, घरपण, घराबो, घराचें चैतन्य, घरांतल्या कुटुंबियां कडेन कशें वागचें, खास करून अतिथीक देव मानपी संस्कृतींत ताका कसो येवकार दिवचो हे विशीं कितेंच आसना. इस्कादी, पांखें, सपणां, मेजां… हीं दाळ्ळीं, भयरोजोळोप लागिल्ले वरी चकचकीत केलीं म्हूण घर नंदना. नंदतें घर म्हणटात तातूंत घरांतलीं मनशां प्रेमळ, मायेस्त हें अभिप्रेत आसता. घरांत बुरशेपण आसचें न्हयच. घरांतल्यो वस्तू, कपडे, आयदनां अस्ताव्यस्त करून उडोवच्यो न्हयच. पूण तें टापटीप दवरतना काळीज निवळ, स्वच्छ आसचें. मेजां आनी आरमारी येवकार दिनात. वण्टी सोयऱ्यां कडेन उलयनात. मनशां प्रेम दितात. ताचेर उपदेशी करपी एक नेमाळें जाय. नवे नवे विचार आनी लेख आशिल्लें.
कितलेशेच जीव जैव विविधतायेन भरिल्ल्या ह्या परिसरांत रावतात. जिवाणीं रोयणींत वा बिळांत रावतात. बिळांनी खूब जीव रावतात. शेवणीं घोंटेरांनी रावतात. घोंटेरांचो आकार डिझायन तोच. मनशाचोच झेत पळोवचो. हजारांनी वर्सां रावंक आयिल्ले वरी घराची सजावट, आसक्ती. मोटेपणां मारपाक इंटेरियर आनी आवटर डेकोरेशन. डेकोरेशन आसचें पयलीं काळजांत. चड आनी चड प्रेमळ जावचें. चड चड रफ
जावचे सुवातेर.
यो रे शाण्या एक दीस आमगेर, भाई यो रे, ताईलें आमगेर येवप, पांय लागप म्हणजे…. चडसो हो लागोळपणाचो फटकिरो, नकली अभिनय आसता. तांगेर वचशी जाल्यार कोणाक पर्वा आसना. तुजी सरबराय ना. वेवस्थीत येवकार ना. हे यजमान आपल्याच वेगळ्या रंगांत. हाका फोन कर, ताका फोन कर, घरांतलो जण एकलो आपल्याच विश्वांत…. आपणेच आपलो अपमान करून घेतलो अशें दिसता मागीर. तुज्या मोलादीक जिणेचे शांतीमय खीण असल्यां खातीर व्हगडावन तुजी शांती कित्याक व्हगडावप? थोडे लोक उलयलेय जाल्यार नेगेटीव विचारांचे पोटले भरून भरून तुजेर ओतयतात. हाचें अशें जालें, ताणें तें केलें, ती असली, हाचो डायवोर्स जालो, तो वेसनाक पडला, हें दुयेंत जालां, तो कोमांत आसा…. देवा सायबा… थंयच्यानूच धांव मारून परत येवचें अशें जाता. कितें उलोवचें, कितलें, सोयऱ्यांक कशें त्रातार करचे, कितें, कशें वेळार खावंक जेवंक दिवचें ताचें भान, ज्ञान यजमानांक आसूंक जाय. नाजाल्यार गरजे भायर लाग मारून इश्टांक सोयऱ्यांक आपणागेर आपोवंक फावना.
खावपाक ना, जेवपाक ना म्हणून कोण कोणागेर येनात. आपयल्यात म्हूण येतात ते. समस्या, दुख्खां, दगदग आयकुपाक कोणाक इत्सा आवड आसना. यजमानान सोयऱ्यांची मायेमोगान वासपूस करूंक जाय. सेवाभावनेन जेवण वाडूंक जाय. जेवतना थोड्यांक नेगेटीव गजालींची रवंथ करपाची संवय आसता. अन्न हें पूर्णब्रह्म म्हळां. उदरभरण नोहे, जाणिजे यज्ञकर्म अशें संत रामदासान म्हळां. अन्नाच्या गोट्यांची नाशाडी नाका. भितरल्या परमात्म्याक घाल्ल्यो समिधा त्यो, फक्त पोटाची चिरू भरपाचें साधन न्हय तें. हो ताचो अर्थ.
घरांत प्रेमळ मनशां भरिल्लीं आसल्यार थंय जे vibes म्हळ्यार स्पंदनां आनी तरंग घुंवतात, आंदोलनां, आवर्तनां, कंपनां नाचतात धोलतात तीं सत्ययुक्त वलयां येतल्यांक जाय जायशीं दिसतात. एकदां घरांत आयिल्ल्याक परत केन्ना काय हांगा येवचें अशें दिसचें. उजवाती लावन आनी स्प्रे मारून तें घडना. मनीसपणाचो सुगंध घरभर कायम वसचो पडटा. कुसकेपणां उपेग ना. मनीसघाणेपणा चलना. कांय खेपे कांय घरांनी वतकच थंय चड वेळ रावन दिसना. कारण थंय सात्वीक स्पंदनांचो उणाव आसता. अशूभ तरंग हवेंत घोळत आसतात.
घराच्या दारांत जोत्यांची, बुटांची रास पडूंक जाय. घरांत येतो वतो जाय. संत सांगतात, घर जावचें मंदीर कशें, न्हय अशूभ कंपनांची वसती आशिल्लें स्मशानरुपी भवन.
घराच्या जनेलांच्या कुंड्यांनी फुलूं फुलां. ताचेर नाचूं फुलपाकुलीं. उडणां मारूं पिटकोळीं आनी हेर शेवणीं. खांदया कणकणीं. घरांत धोलूं झोपाळो, येतल्यांक लागूं घर-सहवासाचो लळो.
घरांतलीं आसचीं मनशां गोड गोड साकरेवरी. बऱ्या सभावाचीं. उजू चलणुकेचीं. सोयऱ्यांक वखवखिल्लीं.
आसचें कशें घर? तुवें आतां वाचलें पळे, तश्शें, जुस्त!

मुकेश थळी
फोंडें