एआय युगांत बऱ्या साहित्याची वळख कित्या वयल्यान थारावप

साहित्य संमेलनाच्या उक्तावणा वेळार उद्घाटक रेहमान अब्बास, मार्कुस गोन्साल्वीस, अरुण साखरदांडे, रश्मी रेडकार, दिलीप आरोलकार, श्रीकृष्ण पोकळे, पुरुषोत्तम वेर्लेकार आनी हेर मानेस्त.

भांगरभूंय | प्रतिनिधी

साहित्यीक अब्बास हांचो प्रस्न, युवा साहित्य संमेलनाक आसगांवां सुरवात

म्हापशें : संवसार नेटान बदलत आसा. फुडल्या धा- बारा वर्सांत आर्टीफिशियल इंटेलिजेन्सा (एआय) वरवीं कसलें- कसलें आश्चर्यकारक परिवर्तन जातलें आनी तेन्ना आमचें साहित्य ताचे कडेन कशें निभयतलें? यंत्र काळांतल्या मनशाच्या साहित्या परस आदल्या साहित्यिकांचें साहित्य वेगळें आसतले? यंत्रबुद्धीमत्ता ही रचनात्मक बुद्धीमत्तेचो जागो घेवपाक शकतली? मागीर नक्कल, अक्कल आनी मनशाचे बुद्धींत कितले अंतर आसतलें? साहित्यांत मौलिकताय आनी अनुकरण हांचें माप कितें? बऱ्या साहित्याची वळख कित्या वयल्यान थारावप? उत्कृश्ठ साहित्याचो निकश कितें? यंत्रसाहित्याक चोरयेचें साहित्य म्हणचे नात? ह्या सगल्या प्रस्नांचेर आमी आतांच खोलायेन विचार करपाक जाय, अशें मत नामनेचे युवा साहित्यीक रेहमान अब्बास हांणी उक्तायलें.

गोवा कोंकणी अकादेमी, पणजी आनी ज्ञानप्रसारक मंडळाचें म्हाविद्यालय आनी संशोधन केंद्र, आसगांव हांच्या जोड पालवान 22 व्या युवा कोंकणी साहित्य संमेलनाचें आसगांवां काल उक्तावण जालें, त्या वेळार ते उद्घाटक म्हूण उलयताले. संमेलनाच्या अध्यक्षस्थानाचेर युवा साहित्यीक, पत्रकार मार्कुस गोन्साल्वीस आसले. आयज दनपरां ह्या संमेलनाचो समारोप जातलो.

अब्बास हांणी मुखार सांगलें, एकविसाव्या शेंकड्याच्या सुरवेकच्यान आमचें जिवीत वेगान बदलत आसा. फाटल्या शेंकड्यांनी वर्सांत घडूंक नात, तितले क्रांतीकारी बदल विज्ञान, तंत्रज्ञान आनी हेर मळार ह्या शेंकड्यांत घडल्यात.

20 व्या शेंकड्यांत दोन महायुद्धां जालीं. तशें जावनूय युरोप ह्या विनाशकारी युद्धांतल्या उन्माद आनी विध्वंसांतल्यान सावरून आयज उदरगतीचे एके नवे उंचायेचेर पावलां. 20 व्या शेंकड्यांत आशिया आनी आफ्रिकेंतले जायते देश साम्राज्यावादाच्या तावडींतल्यान मुक्त जाले. ते अजूनय साम्राज्यावादाच्या पापांनी चेपून आसात आनी तंत्रज्ञान, हेर कांय गजालीच्या आशेन अस्तंत देशांचेर अवलंबून आसात.

आयच्या काळाक म्हायती आनी तंत्रज्ञानाचो काळ म्हणून वळखतात आनी आतां हो काळ आनुवंशीक क्रांतीच्या काळांत आपली वाटचाल करीत आसा. हो काळ एक नवो काळ, हे वाटेन चलतना आमचें पयलीचें जिवीत आनी इतिहास भूतकाळाचो भाग जावन उरतलो काय कितें अशीं भिरांत अब्बास हांणी उक्तायली.

निवेदन गोविंद मोपकार हांणी केलें. येवकार गीत ज्ञानप्रसारक म्हाविद्यालयाच्या भुरग्यांनी केलें. मागीर लामणदिवो मिरवणुकेन माचयेर हाडलो. येवकार अध्यक्षाचें उलोवप प्राचार्य डाॅ. दिलीप आरोलकार हांणी केलें. मुखेल सोयरे अब्बास, संमेलनाध्यक्ष आनी हेर मानेस्तांनी दिवली पेटोवन उक्तावण केलें. कार्याध्यक्ष डाॅ. पुरुषोत्तम वेर्लेंकार हांणी उलोवप केलें. यादस्तिकेचें प्रकाशन प्रा. अरुण साखरदांडे हांणी केलें. उपरांत तांणी विचार मांडले. मानाचे सोयरे श्रीकृष्ण पोकळे हांचे हस्तुकीं युवांकुराचें प्रकाशन जालें. उपप्राचार्य रश्मी रा. रेडकार हांणी मुखेल सोयऱ्यांची वळख करून दिली. ह्या वेळार प्रा. नरेश नायक हांकां अब्बास हांचे हस्तुकीं युवा साहित्य पुरस्कार भेटयलो. उपकाराचें उलोवप सुभाष कामळकार हांणी केलें.

कोंकणी मनशांनी. मेळयल्यात ते पुरस्कार आनी पदां. मान आनी सन्मान. रोकड दुडू. जें मेळयलें तें इतिहासांत जमां जालां. कोंकणीचो इतिहास घडोवपा खातीर मोलाचें योगदान दिल्ल्यांक म्हजो आदरान सलाम. पूण खंत भोगता सांगपाक. कोंकणी दिल्ली धरून गुगला मेरेन पावली. वतां वतां आपले बराबर व्हाणोय घेवून गेली. पूण अखेरेक घरूच विसरली. घराक रंग चडयला नवे पिळगेन. आतां घरांत कोंकणीक जागो ना. हेर सगळ्यांक आसा. अशीं विधानां करताना म्हज्या काळजांत सगळ्या कोंकणीच्या वडिलां खातीर जो मान-आदर आसपाक जाय तोवूय आसा. जांणी जांणी कोंकणी खातीर त्याग केलो तांचो सन्मानूय आसा. पूण, हे घडयेक कोंकणी मनीस जितलो असंवेदनशील जाला, तें पळयलें जाल्यार आयज मेरेन कोंकणीन जें जैंत मेळयलां तें उदकांत अशें म्हणचें पडटलें, अशें परखड मत संमेलनाध्यक्ष मार्कुस गोन्साल्वीस हांणी उक्तायलें.

आमी असंवेदनशील जाल्यात. हांव फट उलयतां जाल्यार म्हज्या विधांनांक विरोध करचे पयलीं दर एकल्यान आपल्या काळजांत हात घालून पळोवचें. हय. काळजांनी हात घालून पळोवपाखातीरूच तर अश्या तरेच्या युवा साहित्य संमेलनांची गरज लागता. तशें पळोवंक गेल्यार कोंकणी भास मळबाची उंचाय जोडपाक शकतली जाल्यार करपाच्यो गजाली खूब आसात. आनी तातूंतलीच एक गजाल म्हणल्यार तरणाटे. साहित्या खातीर संवेदनशीलताय हीच खरी बुन्याद. जावं ती साहित्य रचपा खातीर जावं वा कोंकणीचें हेर खंयचेंय कार्य हातांत घेवपा खातीर. पूण खंतीची गजाल म्हणजे हालींच्या काळांत आमी हीच संवेदनशीलताय व्हगडावपाक लागल्यात, अशें मार्कुस हांणी सांगलें.

आमकां सगळ्यांत पयलीं संवेदनशील जावचेंच पडटलें. दुर्दैवान, काळ बदलता तशें आमचें काळिजूय मरपाक लागलां. आमी मात जिवे आसात. जिवीं मडीं जावन. मेल्लीं लेगीत न्हय. मागीर हीच तर आमची कोंकणी मनशाची आनी कोंकणी म्हणपी तरणाट्याची परिस्थिती आसत, जाल्यार मागीर आमच्या साहित्याक सृजनशीलताय कशी येतली? टिकात्मक विचार कशे येतले? अभ्यासपी मन कशें तयार जातलें?, अशें मार्कुस हांणी सांगलें.

उपरांत युवा साहित्य पुरस्कार जैतिवंत नरेश नायक हांची गोरख सिरसाट हांणी मुलाखत घेतली.

दनपरां पडवेर ही कार्यावळ जाली. सुत्रसंचालन तेजस्विनी गडेकार हांणी केलें. मागीर दत्ता दामोदर नायक हांची सान्वी खांडेपारकार, गौरांग भांडिये हांणी मुलाखत घेतली. दिनेश मणेरकार हांचें बीजभाशण जालें. सुत्रसंचालन सायली वेळीप हांणी केलें.

सांजवेळा कविसंमेलन जालें. सुत्रसंचालन योगिता कारखानीस हांणी केलें.