भांगरभूंय | प्रतिनिधी
एक काणी – एकदां रामदास स्वामी कडेन एक बायल आपल्या पुताक घेवन आयली. म्हणपाक लागली, “हो म्हजो पूत गोड चड खाता. मातशें तुमी ताका समजयात.” रामदास स्वामीन ताच्या पुता कडेन पळयलें, ताचे तकले वयल्यान हात फिरयलो आनी इतलेंच म्हळें, “आनीक म्हयन्या, दोन म्हयन्यान येयात.” रामदास स्वामीचें म्हणणें मानून त्या चल्याची आवय पुताक घेवन गेली आनी बरोबर म्हयन्यान पुताक घेवन परत आयली. रामदास स्वामीन तांकां वळखलें. त्या पुताक आपल्या मांडयेर बसयलो आनी ताका बरे भाशेन समजुतीच्या स्वरान सांगलें, “गोड चड खावप बरें न्हय.” आवयक अजाप दिसलें, तिणें तशें उलोवनूय दाखयलें. म्हणपाक लागली, “हीं इतलींच उतरां तुमी म्हयन्या पयलींय सांगपाक शकता आसलें. हें सांगपाक तुमी म्हयनो कित्याक लायलो?” रामदास स्वामी मुमुरख्यांनी हांसलें आनी म्हळें, “एका म्हयन्या पयलीं हांवूच गोड खातालो!”
ही काणी सांगपाचो हेतू म्हळ्यार ह्या विशयाचेर बरोवचे पयलीं हांवें म्हज्या मोबायला वयलें फेसबूक ऍप अनइन्स्टोल (uninstall) केलें. दुसरी गजाल, म्हजीं दोनूय भुरगीं मोबायल सुमारा भायर वापरतात. त्या खातीर तांणी मोबायलाचो उपेग कमी करचो हें सांगपाचें ‘नैतीक’ बळगें येवचें हेवूय फेसबूक ऍप काडून उडोवपा फाटल्यान कारण. हरशी मार्क झुबरबर्ग कडेन म्हजें कांय वांकडेपण ना!
आतां हांवूच पिडीत आसल्या कारणान ‘सांगे युक्तीच्या गोष्टी चार’ ह्या अविर्भावाक कांय अर्थ ना. हे बाबतींत हांव सहप्रवासी वा समदुख्खी आसा. आनी देखुनूच कांय मतां परस कांय निरिक्षणां तुमच्या मुखार दवरतां.
हांवें अशें अनुभवला- म्हजीं भुरगीं मोबायल पळयतां हें खरें. पूण जेन्ना जेन्ना हांव तांच्या बरोबर खेळटां, नाचतां, फिरपाक वतां तेन्ना चुकूनय भुरगीं मोबायलाची याद काडिना. हाचो अर्थ भुरगीं खेळ, नाच, फिरप हातूंत रमतात पूण सगळ्यांत म्हत्वाचें म्हळ्यार पालकांक पर्याय समजना. वयर सांगिल्ल्यो गजाली मेळटा तेन्ना तांच्या खातीर मोबायल दुय्यमूच आसता. ह्यो फर्स्ट हॅण्ड गजाली जेन्ना कुस्तार जाता तेन्ना तेन्ना भुरगो नायलाज म्हणून मोबायल आपणायता. पूण पालक मात जेन्ना भुरग्यांक क्वॉलिटी टायम दिवपाक मेळना तेन्ना आमी भुरग्यांच्या हातांत मोबायल दिता. तेन्ना प्रबोधनाची गरज कोणाक आसा. पालकांक काय भुरग्यांक?
दुसरी गजाल. भुरगीं मोबायल वापरता, हातूंत कवतूक करपा सारखी कसली गजाल हीच म्हाका कळना? जांकां तातून कवतूक दिसता ताणें ताचीं कारणां सांगचीं.
आमी सद्या खूबशीं उतरां, संकल्पना सैलपणान वापरता. तंत्रज्ञान आनी सोशल मिडिया, तंत्रज्ञान आनी ज्ञान, विज्ञान ह्या उतरांचो घोळ आमी घालता. कितल्याशाच जाणांची समजूत अशी आसा की आमकां ह्यो सगळ्यो गजाली एकूच दिसतात. तशें त्यो ना. तंत्रज्ञानाचो वापर करपाचें टाळप हें जशें चुकीचें तशेंच तंत्रज्ञान हाताळपाक येवप म्हळ्यार ‘ज्ञानी’ आसप अशें समजप अडाणीपणाचें. तंत्रज्ञान हें ज्ञान येवपाचें एक माध्यम आनी साधन जावन आसा. तें साध्य न्हय. आनी हालीं साधनाकूच साध्य समजपाक लागल्या. तंत्रज्ञान विकास जाल्ले कारणान ज्ञानाची प्रक्रिया सोंपी, सुटसुटीत जावंक जाय आशिल्ली. हें म्हळ्यार तंत्रज्ञाना खातीर आतां मेरेनच्या इतिहासाचेर नदर फिरयल्यार संदेची समानताय (equality of opportunities). पूण अशें जाला व्हय? म्हजो अणभव सांगता जितले जितले शिक्षणीक मुल्यां आशिल्ले व्हिडियो आनी लेख हांव म्हज्या विद्यार्थ्यांच्या वॉट्सएप ग्रुपाचेर धाडटां तांचे कडेन 95% विद्यार्थी नदर लेगीत घालिना. चडांत चड ‘आंगठे’ येतात. शिक्षणाचो प्रसार जावनूय आमी आंगठे बहाद्दरूच उरले. जी गजाल आमकां उपकारी थारपाक जाय आसली तीच बाधक थारपाक लागल्या.
आतां प्रस्न असो उरता, बदलत्या काळानूय आमी वाचकाचो आग्रह कित्याक धरचो. व्हिडियो सारखीं माध्यमां ताका पर्याय कित्याक जावपाक शकना. उतरां वाचून ताचो अर्थ लक्षांत घेवन ताका जें मूर्त रूप आमी दिता ते प्रक्रियेंतल्यान आमच्या भितर जीं आंदोलनां जाता, ती प्रक्रिया व्हिडियो पळोवन जावपाक शकना. ताका लागून व्हिडियो वाचनाक पर्याय जावं शकना.
सोशल मिडियाचेर तुमी गेले जाल्यार दर एकल्याची उमेद भरून वतता. खरेंच आमचें समाज जिवन इतलें खोशी आसा? काय समाज वास्तवाचें चटके इतले नेटान लागता की सोशल मिडियाचेर असलीं रुपडीं घालप आमची गरज जावन पडल्या? ह्या वेळार म्हाका फामाद गिताची याद जाता, “तुम इतना जो मुस्कुरा रहें हो| क्या गम हैं जिसको छुपा रहे हो|”
साहित्य, खेळ आनी संगीत हें खंयच्याय समाजाचे भलायकी सांगपी बॅरोमिटर आसतात. जेन्ना भौस फकत वॉट्सएप मेसेजीस वाचता, मोबायल्या वयल्यो गेमी आनी रमी खेळटा, आनी खंयच्या तरी फामाद गिताची भ्रश्ट नक्कल केल्ल्या पदांचो व्हिडियो पळयता तेन्ना समाजाची भलायकी हुसको करपा सारखीच आसा अशें म्हणचें पडटा.
आमी जितलो टायम पास (वेस्ट) फेसबूकाचेर केला आसतलो तितलो वेळ फेसबूकाच्या कर्त्यांनी लेगीत वगडावंक नासतलो. पूण आयज आमचेर जायरातींचो प्रभाव मोठो आसा. आमची प्रायोरिटी लिस्ट कोण तरी वेगळोच मनीस वा वेवस्था थारावपाक लागल्या. इतलेंच न्हय आमचीं सूख दुख्खां तशीं आमचीं उरूंक ना. ‘बाजार’ आमकां सांगता कित्याक सूख म्हणप? आनी कित्याक दुख्ख म्हणप. जायरातीची गोरी गोमटी बायल पळोवन आमच्यो बायलो आमकां गावंडळ दिसपाक लागल्यात. बायज्युस एप नासत जाल्यार भुरग्यांक दिसता आपूण शिक्षणांत फाटीं आसा. दुदान बॉर्नविटा ना जाल्यार आवयक दिसता आपलो पूत अशक्त जातलो म्हण! बाजारांत गिरायक राजा आसता, आसपाक जाय, हांगा मात उरफाटें जालां.
हांगा दुकानदार राजा जाला आनी आमी मात सादें गिरायकूय उरूंक ना. आमी ताचे गुलाम जाल्यांत. ही गुलामगिरी शारिरीक न्ही तर मानसीक. देखून ती वळखप भोव कठीण आनी ती सोडप लागी लागी अशक्य! गुलामगिरी ही गुलामगिरी, तातूंत डावें उजवें करपान कांय अर्थ ना. धर्म वेवस्था वा राजकीय वेवस्था वा अर्थ वेवस्थेंतल्यान येवपी गुलामगिरी आड लढप आमचें जिवीत अर्थपूर्ण करता. तुमकां कितें दिसता?
कुलदीप कामत
9823566958
खिणाखिणाक ताज्यो घडणुको आनी तुमचे कडेन संबंदीत दरेक खबर मेळयात एका क्लिकाचेर! फेसबूक, ट्विटराचेर आमकां फॉलो करात आनी व्हाट्सएप सबस्क्रायब करपाक विसरूं नाकात.
