आमी रस्त्यारूच मरपाचे लायकेचे काय कितें ?

भांगरभूंय | प्रतिनिधी

आमी रस्त्याचेरूच मरपाचे लायकेचे काय कितें, हाचो विचार आमकां दर एकल्याक करचो पडटल्लो. हें चित्र बदलपाक जाय जाल्यार आमकां एकठांय येवन हो विशय हाताळचो पडटलो.

कांय वर्सा पयलीं दर्यावेळेर बुडून मरपाच्यो घडणुको वाडिल्ल्यो आनी गोंयच्या पर्यटन मळार गोंय सुरक्षित ना,अशी प्रतिमा तयार जाल्ली. हाचेर जीवरक्षकांची नेमणूक करून सरकारान बरेतरेन नियंत्रण हाडपाक येस मेळयलें. आयच्या घडयेक गोंय हे रस्तो अपघातांचें मुख्य केंद्र जावपाक लागलां. दिसानदीस रस्तो अपघातांत मरण येवप्यांचो आंकडो वाडत चल्ला. सरकार आनी राजकी फुडारी हाचेर शाब्दीक सांत्वन करून ओगी रावतात, रस्तो सुरक्षा कार्यकर्ते बोवाळ मारून थकले आनी समाज म्हूण आमी लेगीत असंवेदनशील जायत चल्ल्यात. रस्तो अपघातांत मरण आयिल्ल्याच्या नशीबाचेर ही गजाल धुकलून आमी सुटका करपाक सोदतात. पूण रस्तो अपघातांच्या संकश्टाचो हो उजो आयज शेजाऱ्याच्या घराक लागला जायत, पूण तो केन्ना तरी आमचेंय घर लासपाक शकता हाचें भान दवरूनूच आतां आमकां हाचेर गंभीरपणान विचार करचो पडटलो. हें करपाक आमी शकनात जाल्यार मागीर आमी रस्त्यारूच मरपाच्या लायकेचे काय कितें, हाचेर विचार करचो पडटलो.
रस्ते अपघात हो संवसारभरांतल्या सगल्याच देशांफुडें तयार जाल्लें एक नवे संकश्ट जावन आसा. तातूंत भारत आघाडीचेर आसा. ल्हान राज्यांनी फावो केल्ल्या हेर बऱ्या गजालींची व्हडवीकाय आमी सदांच मिरयतात. पूण ल्हान राज्यांतलें सगल्यांत चड रस्तो अपघात बळी वचपी राज्य गोंय थारलां हाचेरूय आमकां आतां मेकळेपणान उलोवचें पडटलें. केंद्रीय रस्तो येरादारी आनी म्हामार्गमंत्री नितीन गडकरी सदांच आपल्या भाशणांत रस्तो अपघात विशयाचेर उलयतात. रस्ते अपघात टाळपाक लागून उपाय येवजण करची पडटली हेंवूंय ते सांगतात. सर्वोच्च न्यायालयानूय बी रस्ते अपघात विशयाची गंभीर दखल घेवन केंद्राक आनी राज्यांक मार्गदर्शक तत्वां जारी केल्यांत. राश्ट्रीय रस्त्याचेर राश्ट्रीय रस्तो सुरक्षा मंडळ तशेंच राज्य पांवड्यार राज्य रस्तो सुरक्षा मंडळां आनी जिल्लो पांवड्यार जिल्लो रस्तो सुरक्षा मंडळांची थापणूक केल्या. पूण ही मंडळां नेमकी कितें करतात हाचेर कोणाचेंच नियंत्रण ना. सर्वोच्च न्यायालयान ह्या सगल्या मंडळांच्या कामाचेर नदर दवरपाक एक समिती नेमल्या. ही समिती वेगवेगळ्या राज्यांक भेटीय दितात. पूण ते पुरती ही मंडळां तेंका आपूण कितें तरी कामां करता हें दाखयतात. पूण एक मिशन आनी रस्ते अपघात बळी कमी करपाची गरज जो मेरेन दर एकल्याच्या काळजाक स्पर्श करची ना तो मेरेन ह्या कागदी घोड्यांनी आनी निरर्थक प्रशासकी यत्नांनी कांयच फरक पडपाचो ना.
गोंयच्या फाटल्या दोन म्हयन्याचोच रस्ते अपघातांचो नियाळ घेयत जाल्यार परिस्थिती खरीच आपत्तीची उप्रासल्या हातूंत मात्तूय दुबाव ना. फाटल्या 53 दिसांत 50 जाणांक अपघातांत मरण आयलां आनी 51 जाण गंभीर जखमी जाल्यात. रस्तो अपघातांत मरण येवप्यांत एक तर घरांतलो कर्तो मनीस ना जाल्यार घराब्याचो फुडार थारपी तरणाटे… दोनूय वटेन संकश्ट आयल्यार त्या घराब्याची वाटूच लागपाची. आतां मेरेन अशा कितल्याशाच घराब्यांचेर हें संकश्ट आयलां आनी तांतूत या घराब्यांची वाट लागल्या. हातूंतल्यान भायर सरपाक आनीक कितलोसोच कळाव लागता हें कोणाच्या लक्षांत येवपाक शकना. रस्तो अपघात टाळपाक खातीर केंद्रा कडल्यान 300 कोटी मंजूर जाल्यात. 150 कोटी मेळ्ळ्यात आनी बेगीनूच आमी ब्लॅक स्पॉट सुधारतले अशें गोंयचे येरादारीमंत्री मॉविन गुदीन्हो म्हणटात. ते येरादारी मंत्री ह्या नात्यान पुरायपणान जापसालदार आसूंक शकनात, पूण तांची म्हत्वाची जबाबदारी हातूंत आसा. येरादारीमंत्री ह्या नात्यान ते राज्य रस्तो सुरक्षा मंडळाचे अध्यक्ष आसात, मागीर तांणी हो विशय गंभीरपणान चर्चेक घेवपाची गरज आसा. एकामेकांचेर बोट दाखोवन आपली सुटका करून घेवपाचो यत्न कोणेंच करचो न्हय तर रस्तो अपघात बळी वाचोवपाक सगल्यांक एकठांय येवन जबाबदारीन काम करचें पडटलें. निमणें कितें तर लोकांच्या माथ्यार हाची जापसालदारकी आपटून मेकळे जावपाची कांय राजकी फुडाऱ्यांची संवंय आसा, ती म्हटल्यार आपल्या जबाबदारींतल्यान पळून वचपाचो प्रकार असोच म्हणचो पडटलो.
रस्तो सुरक्षेच्या बाबतींत येरादारी खातें, ट्रॅफिक पोलिस, आरटीओ, भौशिक बांदकाम खातें हांची म्हत्वाची जबाबदारी… पूण ते बराबर सरकारची तितकीच जापसालदारकी आसा हें विसरूंक जायना. सरकाराचीं धोरणां हीं रस्तो अपघातांक कारण थारतात ताचें कितें? सर्वोच्च न्यायालयान रस्त्याच्या कुशीक बार्रां नाकात म्हूण सांगूनूय बी ताची कारवाय जावंक शकूंक ना. रातच्या उसरा मेरेन बार्रां सुरू आसतात. रस्त्यावयलीं फोंडकुलां मरणकट्टे जाल्यात ताचेर कोणाचेंच लक्ष ना. रस्ते बांदावळींत रोड इंजिनिअरिंगचो आसपाव ना. वाहन चालक परवानो दिवपाची पद्धत आनीक खर जावपाक जाय. येरादारी नेम मोडप्यांचेर कारवाय जाता आनी तांतूतल्यान कोट्यांनी येणावळ सरकारी तिजोरींत येता पूण ताचो परिणाम रस्तो सुरक्षेच्याबाबतीत कित्याक जायना हाचेरूय बी विचार जावपाक जाय. रेंट ए बाईक, रेंट ए कार हे प्रकार खूपच म्हारग पडपाक लागल्यात.
ताचेर कोणाचेंच नियंत्रण ना. आमी ह्या सारक्या सेवांनी पर्यटकांचे जीव धोक्यांत घालपाक लागल्यात. सगल्यांत म्हत्वाची गजाल म्हटल्यार भौशिक येरादारी वेवस्था पुरायपणान कोलमडल्या आनी ती वेवस्थित जायत जाल्यार कितलेशेच विशय सुटावे जावंक शकतात.
गोंयचे भौशिक येरादारी वेवस्थेचेर कोणाचेंच लक्ष कित्याक ना, हो खरो मुखेल प्रस्न जावन आसा. कदंब येरादारी म्हामंडळाची थापणूक गोंयच्या गांवगिऱ्या वाठारांतल्या लोकांक शिक्षण, रोजगार, बाजारा खातीर बरे तरेची येरादारी सेवा मेळची हे खातीर आसली, पूण आतां कदंब म्हामंडळ म्हटल्यार फकत कमिशनां खावपाचें म्हामंडळ जावन बसलां. बशी विकत्यो हाडपाचें कमिशन, स्क्रॅपांतल्यो बशी विकपाचें कमिशन, हेर कंत्राटांची कमिशनां आनी कंत्राटी, रोजदारीचेर नेमणुको करून तरणाट्यांच्या भविश्या कडेन खेळ करपाचे प्रकार ही कदंब म्हामंडळाची वळख जावन पडल्या. दुसरे कडेन ऑटोमोबाईल उद्योजकांचें गोंय हे एक मुखेल बाजारपेठ. गोंयच्या लोकसंख्येच्या तुळेंत हांगा सरल्या वाहनांचो आंकडो पळयत जाल्यार आमच्या हें लक्षांत येतलें. आतां रस्ते रूंद जावपाक लागिल्ल्यान ह्या उद्योगाक आनीक बरो प्रतिसाद मेळपाक लागला. ऑटोमोबाईल उद्योजकांक मजत करपाक लागूनूच भौशिक येरादारी वेवस्थे कडेन मुद्दाम दुर्लक्ष करपाचे प्रकार सुरू आसात. गोंयांत 10 ते 15 हजारांची खाजगी नोकरी करपी मनशाक लाख, दीड लाखाची मोटरसायकल ना जाल्यार स्कुटर विकत घेवची पडटा, हें कोण न्हयकारपाक शकता काय कितें. भौशीक येरादारी वेवस्था बरी आसत जाल्यार हें सहज टाळपाक येता. पूण हें कोणाकूच नाका. ऑटोमोबाईल उद्येग चलपाची ही वेवस्था कितल्या लोकांचो बळी घेता हाचेर कोणाकूच कांयच पडूंक ना.
रस्तो अपघातांत बळी पडिल्ल्यांच्या कुटुंबांक आमी दोन लाख दितात,अशें सरकारी फुडारी सांगतात. दोन लाख जायत ना जाल्यार वीस लाख जायत. मनशाचें मोल ह्या लुकसाण भरपायेंतल्यान जावंक शकता कांय कितें? गोंयांत सोऱ्याक लागून जशी कितलीशेच घराबे उध्वस्त जायत आसात, पूण आमी सोऱ्याक विरोध करूंक शकनात. तशीच परिस्थिती आतां रस्तो अपघातांच्या बाबतींत जायत चल्ल्या. आमकां जगपाक जाय जाल्यार वाहनां घेवन घरा भायर पडचेंच पडटलें. घरा भायर पडल्या उपरांत आमी सुरक्षित घरा पावतले काय ना हें कोणूच सांगपाक शकना. सरकाराकूय ताचेर कांयच करिनशें दिसना. मागीर हाचो अर्थ आमी रस्त्याचेरूच मरपाचे लायकेचे काय कितें, हाचो विचार आमकां दर एकल्याक करचो पडटल्लो. हें चित्र बदलपाक जाय जाल्यार आमकां एकठांय येवन हो विशय हाताळचो पडटलो. आमच्या फुडाऱ्यांक ह्या विशयाची गंभीरताय समजून दिवची पडटली. हातूंत आमी येसस्वी जावंक ना जाल्यार मागीर आमकां हांतूतल्यान कोणूंच वाचोवंक शकना हें मात खरें.

किशोर नायक गांवकार
7774039242