आतां १, २ न्हय ट्रेनींत खुबशे तरेचे एसी कोच जोडटात: अशे तरेन बदलता भारतीय रेल्वे

भांगरभूंय | प्रतिनिधी

ब्रिटीशांनी १८५३ वर्सा मुंबय ते ठाणे मजगतीं पयली रेल्वे प्रवासाची सेवा सुरू केली. ताचे उपरांत भारतीय रेल्वेंत खूब बदल जाले. फाटल्या कांय वर्सांत तातूंत ‘वंदे भारत एक्सप्रेस’ सारके व्हड बदल घडले. भारतीय रेल्वेंत एसी डब्यांचो आंकडो वाडत आसतना जायते नवे पर्यायूय मुखार आयल्यात. ह्या सगळ्यां विशीं आयज जाणून घेवया.
जे प्रमाण दूरसंचार कंपनीं दरेका गिरायका कडल्यान मेळपे सरासरी रकमेचो हिशेब करून तांचो महसूल काडटात, त्याच प्रमाण भारतीय रेल्वेन फाटल्या कांय वर्सांनी प्रती प्रवासी खर्च आनी जोडपाची गणना सुरू केल्या. तुमचे रेल्वे तिकेटीचेर तुमच्या प्रवासाच्या ५० टक्क्यां परस चड खर्च सरकार उखलता अशें बरयल्लें तुमी जायते फावट पळयलां आसतलें.
हो भार उणो करपा खातीर भारत सरकारान देशांतलें प्रवाशी भाडें वसुली सुदारपाचें काम केला. हे खातीर गाडयांनी एसी डब्यांचो आंकडो वाडयला. वांगडा एसी कोच आनी स्लीपर कोचांतय सिटां वाडयल्यांत. इतलेंच न्हय तर देशांत वंदे भारत एक्सप्रेस, गतिमान, अमृत भारत अशीं जायतीं प्रीमियम रेल्वे सरकारान चलयल्यात. एके कडेन ते प्रवासाचो वेळ आनी खर्च उणो करतना तें भाडें वसूल करपाचेंय एक साधन जाता. हें पळयल्यार आतां देशांत एसी कोचाचे जायते पर्याय उपलब्ध आसात.
आतां भारतीय रेल्वेंत जागो आनी गरज पळोवन वेगवेगळे प्रकारचे एसी डबे बसयतात. काश्मीर वा कोंकण रेल्वे सारक्या दोंगराळ वाठारांनी आशिल्ल्या मार्गांचेर सरकारान व्हिस्टाडोम डबे सुरू केल्यात. ताची खाशेली गजाल म्हळ्यार ह्या कोचांत डिग्री रिव्हॉल्व्हिंग चेअर आसतात. जनेलां व्हडलीं आशिल्ल्यान गॅलरींतल्यानय उक्तें मळब दिसता. इतलेंच न्हय, तर देशांतल्या चडशा व्हिस्टाडोम कोचांच्या फाटल्यान व्हडलो उक्तो भाग आसता आनी तातूंतल्यान भायल्या वाठाराचो अणभव घेवपाक मेळटा. हे डबे पुराय एसीचे आसतात.
दुसरे वटेन सरकारान थर्ड एसी सेगमेंटात ‘एक्झिक्युटिव्ह’ कोच सुरू केल्याक. तांकां ‘अर्थशास्त्र’ वर्ग अशेंय म्हण्टात. ताचें खाशेलपण म्हळ्यार सामान्य तिसर्‍या एसींत ७२ बर्थ आसतात, जाल्यार हातूंत सुमार ९० बर्थ आसतात. हाका लागून एकाच डब्यांत चड प्रवाशांची येरादारी करपाक मेळटा, जाल्यार सामान्य तिसर्‍या एसीच्या तुळेंत सामान्य लोकां खातीर भाडें उणें आसता.
भारतीय रेल्वे सध्या जर्मन तंत्रज्ञानान तयार केल्ल्या हलक्या डब्यांचो उपेग करता. सुरवेक हें तंत्रज्ञान एसी डब्यां खातीर वापरताले, उपरांत ह्या तंत्रज्ञानान स्लीपर कोचय तयार जाले. तेच बरोबर भारतान देशी पद्दतीन ‘ट्रेन सेट’य तयार केल्यात. हातूंत इंजिन वेगळें नासून पुराय गाडयेचो एक भाग आसता. सरकारान तांचो वापर वंदे भारत सारक्या रेल्वेंत सुरू केला.
तशेंच रेल्वेची येणावळ वाडोवपा खातीर सरकारान एसी डब्यांचें उत्पादन वाडयलां. २०१९-२० वित्तीय वर्सा, जंय सरकार वर्साक ३ कोच कारखान्यांत ९९७ थर्ड एसी आनी थर्ड एसी कोच तयार करताले. २०२४-२५ वर्सा तांचो आंकडो २,५७१ असो अदमास आसा. जाल्यार स्लीपर कोचांचो आंकडो ८६ टक्क्यांनी उणो जाला. १९२५ सावन तो फकत २७८ मेरेन उणो जाला असो अदमास आसा.