हाता कांकणाक हारसो कित्याक ?

भांगरभूंय | प्रतिनिधी

ही तरनाटीं जोडपीं एकाच वंशाची इत्सा बाळगून रावतात. अशें आसूनय दिसान दीस आमची लोकसंख्या वाडत आसा. ही पुराय गोंयाक धोक्याची घांट थारूं येता.

आमचें आदलें गोंय, आतां आदलें उरूंक ना. सगलेच बाबतींत तें बदलत आसा. लोकसंख्येचो आंकडो पळयात. 2011 चे गणनेचो आंकडो आनी 2021- 2022 च्या आंकड्यां मदीं सुमार 6 % वाड जाल्ली दिसता. 2022 सोंपता म्हणसर हो आंकडो सोळा लाख मेरेन वचपाचो अदमास आसा. गोंय हें एक ल्हान राज्य, पूण लोकसंख्येचे बाबतींत खूबच व्हड थारपाक लागलां.
गोंय मुक्त जावचे आदीं आनी मुक्त जाले उपरांत लेगीत साधारणपणान एका घराब्यांत पांच ते स भुरगीं आसतालीं तरी लेगीत गोंयचीं लोकसंख्या स ते सात लाख मेरेन आशिल्ली. उपरांत जशी नवीं पिळगी तयार जावंक लागली हळू- हळू जिणेचो अर्थ बदलूंक लागलो. तांचे आचार-विचार विकसीत जावंक लागले. शिक्षणाचीं दारां सगल्यां खातीर उगडीं जाल्लीं. हाका लागून आमचे पिळगेवेल्या चडावत जोडप्यांनी सिमीत घराबो आपणायल्लो पळोवंक मेळटा. आतांची पिळगी तर संगणकाची गती घेवन जल्माक आयल्या. तांच्यो सगल्यो गजाली सामक्यो फास्ट ट्रेकार चलता म्हणल्यार जाता. मनांत आयल्यार ते कितें व्हय करूंक शकनात तरी आसतना ही तरनाटीं जोडपीं एकाच वंशाची इत्सा बाळगून रावतात. अशें आसूनय दिसान दीस आमची लोकसंख्या वाडत आसा. ही पुराय गोंयाक धोक्याची घांट थारूं येता. लोकसंख्या वाडपाचीं मुखेल कारणां म्हाका दिसता तीं अशीं,
मरणाचो आंकडो प्रति शेंकडो देंवला. (कोरोना काळ सोडून).
वैजकी मळार नवें नवें सोद लागिल्ल्यान मनशाचें जिवनमान वाडलां.
बिगर गोंयकारांचो शिरकाव जाल्ल्यान लोकसंख्येचो आंकडो वाडत गेला.
अशीच वाड जायत रावत तर ती राज्या खातीर बर्‍याचीं लक्षणा न्हय. कारण लोकसंख्या वाडटली तश्यो आमच्यो गरजोय वाडत वतल्यो. जाका लागून राज्याचेर ताण येतलो. तेन्ना कोणाक म्हूण जापसालदार धरतले ? गोंयकारांक, बिगर गोंयकारांक, राजकी नेत्यांक काय सरकाराक. खूबशा गोंयकारांच्या घराब्यांत दोन ते तीन भुरगीं धरलीं जाल्यार पसून इतली लोकसंख्या कशी जावंची? हो प्रस्न कोणाची फाट सोडूंक तयार ना.
दुसरे वटेन म्हारगाय तर तेंगशेर वचून बसल्या. गोंयकारांचे जिणेचो स्थरूय वाडला. राजधानी दिल्लींत इतली म्हारगाय आसची ना जितली हांगा आमकां सोंसची पडटा. गोंय म्हणल्यार भोंवंडेकारांचें सर्ग, पूण सामान्य गोंयकारांचें सर्ग तें केन्ना तरी जावंक पावतलें व्हय, असो प्रस्न शिक्षीत तरनाटे विचारपाक लागल्यात. त्या भायर ही पिळगी पर्यावरणाचे बाबतीत, सैमीक संपत्तीचो सांबाळ करचे बाबतीत आनी नितळसाणीचे बाबतीत बरीच संवेदनशील आसा. समाजाक पिडपी अश्यो जायत्यो समस्या आसात जांचे बद्दल ही पिळगी सतर्क आसा, सोशीयल मिडियाचेर भासा-भास करतात, मार्ग काडपाचो यत्न करतात ते पळोवन ते आपली जापसालदारकी सांबाळपाचो यत्न करतात अशें दिसता. जाल्यार ह्या साधनांचो दुरुपेग करपीय कांय जाण दिश्टी पडटात.
हांगाचे तरनाटे उच्च शिक्षण घेतात, पूण नोकरेचे प्रस्न अपेक्षे प्रमाण सुटिल्ले दिसनात. जे तरेच्यो नोकर्‍यो गोंयात आसात तांची गरज पुराय करपी शिक्षण गोंयकारांक मेळना काय कितें होय प्रस्न आतां सतावंक लागला. शिक्षण आनी नोकरेच्यो संदी हांचो बरे तरेन सांगोड घाल्लो दिसना, म्हूण खाजगी क्षेत्रांत गोंयकारांक संदी कमी प्रमाणांत मेळटात असोय एक नाराजीचो सूर कानार पडटा. भायले तरनाटे हांगां कामां निमतान येतात. जाका लागून गोंयची लोकसंख्याय वाडटा हें आतां लिपून उरूंक ना. लोकतंत्र देशात कामा धंद्या निमतान कोणेय खंयच्याय प्रदेशांत वचूंन राबीतो करूं येता. कोण कोणाक आडावंक शकनात, पूण गोंयांत तांचो आंकडो सुमरा भायर वाडला. असो आंकडो आनीक खंयच्याय राज्यात इतलो वाडटा आसत अशें म्हाका दिसना. हांगा खाजगी क्षेत्रांत गोंयकार कमी आनी भायले चड अशी परिस्थिती आसा. ती कमी करतले जाल्यार शिक्षीत गोंयकार तरनाट्यांक त्या- त्या नोकर्‍या खातीर प्रशिक्षण दिवपाची तजवीज करची पडटली. ते भायर गोंयच्या पालकांक समजावचें पडटलें स्वताच्या आवडी प्रमाण न्हय तर भुरग्यांच्या आवडी प्रमाण तांकां शिक्षण घेवंक मेकळीक दिवचीं म्हूण. कुशळटाय विकसीत जांवचे खातीर प्रशिक्षण घेतल्यार ताचो लाव मनां सारकी नोकरी सोदूंक जातलो हातूंत दुबाव ना.
शिक्षणाचे बाबतींत पालकांच्यो अपेक्षा चड आशिल्ल्यान भुरग्यांचेर चेपण येता. केन्ना-केन्नाय ते मार्ग भटकतात, तांचो आत्मविस्वास खालावता. परिणाम कांठार पास जातात. अशा वेळार तांचीं स्वताची आनी आवय-बापायचीं सपनां करपून वतात. खंयचेंय शिक्षण घेवंचे पयलीं त्या शिक्षणां संबंदी सगली म्हायती एकठांय करूंक जाय. शिक्षण पुराय जाले उपरांत नोकरेच्यो फावो तश्यो संदी आसात काय नात हाचो अभ्यास करूनच शिक्षण घेतलें जाल्यार फुडाराक ताचो लाव मेळूंक शकता. म्हजे म्हायती प्रमाण उच्चशिक्षण घेवन बीएड करून प्रशिक्षीत जाल्ले शिक्षकी पेशात येवंक सोदपी तरनाटे नोकरी नाशिल्ल्यान बेकार बसल्यात. शाळा सुरु जाल्यो, पूण सेवानिवृत्त शिक्षकांची नेमणूक अजून जावंची आसा. हे तरनाटे आपल्या फुडाराचीं नवीं सपना पुराय करूंक एक संद मेळटा काय म्हूण वाट पळयत बसल्यात. सगल्यात क्षेत्रांत हयन्हयशी अशीच परिस्थिती पळोवंक मेळटा. तेच प्रमाण हांगा येतलो दर एक मनीस सपनां घेवनच येता. कारण ताका खबर आसा गोंय जरी ल्हान राज्य तरी हांगा वेगवेगळे वेवसाय करूंक खूब मोटो वाव आसा. ते भांडवल घेवन येतात, हांगा वेवसाय सुरू करतात आनी जम बसयतात. गोंयच्या दर्या देगेर आशिल्ले वेगवेगळे मांड हाची गवाय दितात. थंय कितल्या गोंयकारांचे मांड आसात हें जाणा जावंक ‘हाता कांकणाक हारशाची गरज पडना.’ देखून म्हणटा आमच्यात कुशळटाय वाडोवया. परिस्थिती बदलुया.

एच मनोज
9822441417