भांगरभूंय | प्रतिनिधी
पिरायेन 70 वर्सांचे जाले तरी आंदोलनां करपा पासत ते मुखार आसतात. तुमी ज्येश्ठ नागरीक, विसव घेयात, आंदोलनाची गुढी तरनाट्यां कडेन दियात अशें तांकां सांगपी नासतले व्हय? त्या आंदोलनांतल्या फुडाऱ्यांक लाव कसलोच ना व्हय? प्रस्नाच्यो जापो माळ गुंथतना मेळटल्यो. आरंब ज्येश्ठांक बदलपी हवामानशास्त्र शिकात अशें सांगून करुया.
मळबांतलीं काळीं कुपां, धवीं कुपां उबाळाच्या दिसांनी पावसाक लागींचीं. भुरगेपणात आमच्या पुस्तकांतल्या धड्यांत पितारिल्लीं काळीं, धवीं कुपां आयज तशींच आसात? बदलतात? चांद्रयान, सॅटिलायटसांची दाटी ब्रह्मांडांत जाल्ल्यान कुपांचेर परिणाम जाला. पृथ्वीचेर उदरगतींतल्यान नवीं अरिश्टां येतात, तांकां आपोवणे दिवपी तयार जाल्यात, विरोध करपी तातूंत नासतले अशें न्हय. वयलेचाराक एक दीस बोवाळ घालून आयिल्लें अरिश्ट पयसावचें ना. 365 दीस ते खातीर वावरांत घुस्पून घेवपी कितले आसात? अरिश्टांतल्यान पृथ्वी- हे धर्तरे वयल्यो न्हंयों, झरे, वझरे, दर्यादेगो म्हेळ्यो जातात, तापतात, उदक उणे जावन तापमानात वाड जाता. उदक मनशाच्या आंगांतलें, उदक हें धर्तरे वयलें. कालचें बांदकामशास्त्र वेगळें आसलें, आयज तें शिमिट- काँक्रिटांत गेलां. रस्ते आनी न्हंयेच्यो देगोय. सरभोंवतणी आशिल्लीं झाडां, पेडां पावसांत बिजलेच्या पुरवणेक आडमेळीं हाडटात म्हूण झाडांच्यो खांदयो, झाडां उबाळाच्या दिसांनी मारतात. तीं कापपाचो वावर मनशां परस तंत्र, यंत्र करतात. त्या यंत्रातंत्राक शिकवण कोणे दिल्या आसतली? गाडयेर ड्रायव्हराच्या सिटार बशिल्लो तें करता? ताका हवामानशास्त्र कळटा? तो पिरायेन ज्येश्ठ, अणभवान श्रेश्ठ, हवामानशास्त्राचो जाणकार आसल्यार झाडांच्यो खांद्यो उण्योच कापप बरें अशें यंत्र, तंत्राक तो शिकयता?
आज ज्येश्ठ नागरिकांक तांच्या भुरगेपणात उबाळाच्या दिसांनी चडांत चड तापमान कितलें आसतालें असो प्रस्न विचाल्ल्यार मान्सूना आदलो पावस पुरुमेंताच्या फेस्ता दिसा पडटालो ही जाप मेळटली. पुरुमेंताचे फेस्त पणजे कॅफे आराम हाॅटेल आसा ते पासयेर जातालें. मसालो, कांद्याच्यो मोवळ्यो, सुक्यो मिरसांगो, अळसांदे, चवळ्यो, सोलां, खाणां जेवणांचे स्टाॅल्स ना. जार्दिना ज्येश्ठांक वारो घेवपाक, भुरग्यांक खेळपाक. एप्रीलाच्या चवथ्या आयताराक, रातचो घसघशांनी पावस. तापमानशास्त्राचें गणीत शिकपाची गरज पडली ना. उदरगतींतल्यान वारें, पावसाचें शास्त्रच न्हय ऋतुमानात बदल जावंक लागला. गिमाळीं ल्हारां गोंयांक आपटूंक लागल्यांत तेन्ना भारतीय वारेंशास्त्र वेधशाळा जे अदमास उक्तायता ते समजून घेवप समा जातलें. जी म्हायती सरकारी वेधशाळेक मेळटा तीच हालीं वारेंशास्त्रांत आयिल्ले खासगी यंत्रणेक मेळतय. अदमास निमणे विश्वासाचे सरकारी विज्ञानिकांचेर दवरुया.
खिणाखिणाक पावस, वाऱ्याचें शास्त्र बदलता तेन्ना वारेंशास्त्री कितें सांगतात? ज्या ज्येश्ठांचे आरोग्य बरें आसा, जांकां गोडेमूत वा हेर दुयेंस ना, हातापायांत थरथर ना तांकां सकाळीं आठ वरां मेरेन, सांजवेळा स वरां उपरांत भोंवपाक वचपाक हरकत ना. वांगड आसल्यार बरोच नाजाल्यार उदकाची बाटली बराबर आसची वा वच्चें आदीं उदक पिवचें. चलपाक मेकळी सुवात घरा लागीं आसल्यार तेच सुवातींत चलचें. जसो पावसा आदीं मळबांत गडगड मारता तसो एकादरे जमनींतल्यान मारिल्लो आयकूंक येतलो. काळीं, धवीं कुपां मळबांत एकठांय जालीं तेच सुवातेर पावस पडटलो अशें ना पूण लागसार तो पडटा हें वारें सांगतां. तें वळखुपाची तांक वाऱ्याचें शास्त्र समजून घेतल्यार कळटा.
कालचे दीस वेगळे तेन्ना तापमानाची म्हायती दिवपी वारेंशास्त्र सुदारुंक नाशिल्लें. शिक्षण आनी विज्ञानिकांच्या अभ्यासांतल्यान तें शास्त्रय कशें व्हड जालां हें समजून घेवप गरजेचें. ज्येश्ठ (पिरायेन) म्हण्टले आमी आदीं भोंवले ना, आमी पोटभर आंबे, पणस खाले ना. तेन्ना तुमी भुरगे आसले, आयज तुमीय ज्येश्ठ जाल्यात. तुमचे जाण्टेले दीसभर शेतांत आसताले, आयज शेतांय उणीं जाल्यांत, तुमी कदेलार बसून जोडलां. आयची पिळगी घरा, गाडयांनी बसून जोडपाक शकता ती म्हायती तंत्रज्ञान शास्त्रांतले क्रांतींतल्यान.
उबाळाच्या दिसांनीच न्हय पावसा, शिंयाळ्यांतय कार्यावळी, भोंवपाचेर कालमर्याद फुडारांत आपणेच घालून घेवची पडटली. उबाळाच्या दिसांनी मेकळ्या सुवातींनी कार्यावळी केल्यारय मर्याद उलोवपी, उलोवप्यांचेर आसची. सूत्रसंचालनय मर्याद सांबाळून करपाक शिकचें पडटलें. दुयेंसा वाडटात, मुखार ज्येश्ठ आसात, फाटल्यान फुडल्यान, मळबांत कितें आसा हें सूत्रसंचालन करप्याक खबर आसचें. कार्यावळींची येवजण वारेंशास्त्र समजून घेवन केल्यार? सभाघरांत, कचेरेंतली एसी भलायकी इबाडपी? हाडां घट करपी?
वारेंशास्त्र समजून घेतल्यार खाण- जेवण उबाळाच्या दिसांनी उणे घेतात. पेलोभर च्यापरस उदक पियेल्यार थाकाय वता, तेंच हवामानशास्त्र, उदका वाऱ्याचें.
सुहासिनी प्रभुगांवकार
9881099260
खिणाखिणाक ताज्यो घडणुको आनी तुमचे कडेन संबंदीत दरेक खबर मेळयात एका क्लिकाचेर! फेसबूक, ट्विटराचेर आमकां फॉलो करात आनी व्हाट्सएप सबस्क्रायब करपाक विसरूं नाकात.
