भांगरभूंय | प्रतिनिधी
क ठीण बरोवप खूब सोंपें आसता आनी सोंपें बरोवप खूब कठीण. भास म्हळ्यार संपर्काचें एक साधन. सांगप, कळप, कळपा सारकें भाशेंत सांगप, सादी, सोंपी, सरळ भास हें खरें सामर्थ्य. आमचे मदी अजून लेगीत मांडलिकेची मानसिकता आसा. कोंकणीक राजभाशेचो मान मेळ्ळो, आमच्या राज्याक घटक राज्याचो दर्जो मेळ्ळो, पूण कोंकणी मनशाची मानसिकता बदलूंक ना. दुसऱ्यांची भास व्हडली आनी म्हजी किंकोत, तांची उपचारीक, म्हजी अनौपचारीक, तांची सुसंस्कृत आनी म्हजी पोजडी अशें तरेची मानसिकताय बऱ्याच गोंयकारां मदीं आसा. ती आमचे भाशे भितर वा भाशा बरयतना प्रतिबिंबीत जाता. आमचे भाशेचें तंत्र आनी मंत्र आमकां कळ्ळो जाल्यार कोंकणी भाशेची तांक आमकां कळटली. आमी आमच्या अशिक्षीत जाण्टेल्यांनी तयार केल्ली गिरेस्त कोंकणी भास मराठीच्या प्रभावा खाला काबार करून उडयल्या, अशें ज्येश्ठ पत्रकार संदेश प्रभुदेसाय हांणी सांगलें.
शणै गोंयबाब भाशा आनी साहित्य महाशाळेच्या कोंकणी अध्ययन शाखे खाला गोंय विद्यापीठांत ‘अणकार : सिद्धांत आनी उपयोजन’ ह्या विशयाचेर दोन दिसांची कार्यशाळा हालींच घडोवन हाडिल्ली. तातूंतल्या
पयल्या सत्रांत ते उलयताले.
तांणी अणकाराचे कांय मंत्र सांगलें. उलयतात तेंच बरोवया, जाण्टेल्यांची भास म्हणजेच प्रमाण भास. त्या भायर कोंकणीचो स्वभाव, मूळ गोंयकारपण म्हळ्यार कितें, अणकाराची पद्दती भितर लोकांक सांगतात तशेंच बरोवया, लोकांक कळटलें अशें बरोवया आनी जाता तितली तोंडा वेलीं उतरां वापरुया, उतरां घडोवया अशें सांगलें. ह्या वेळार कोंकणी अध्ययन शाखेचे संचालक डॉ. हनुमंत चोपडेकार, उपअधिष्ठाते डॉ. प्रकाश पर्येंकार, प्रा. वृषाली मांद्रेकार, प्रा. रमा मुरकुंडे, प्रा. नरेश नायक, प्रा. सोनिया गडकार, प्रा. सानिका गांवकार, मराठी अध्ययन शाखेचे संचालक विनय बापट, प्रा. दीपक वरक, प्रा. आदित्य भांगी आनी विद्यार्थी हाजीर आसले.
पयल्या सत्राचे सुत्रसंचालन पलाश अग्नी हांणी केलें. प्रास्तावीक डॉ. चोपडेकार हांणी केलें. सुत्रसंचालन लक्षिका खांडेपारकार हांणी केलें
आनी प्रा. मुरकुंडे हांणी उपकार मानले.
बालसाहित्य सोंपे भाशेंत आसचें : चेतन
बा ल साहित्याचो अणकार करतना, भुरग्यां खातीर बरयतना भाशा कशी वापरची हे विशीं मातसो फरक आसता. दुसऱ्या भाशेतलें अणकारीत साहित्य भुरग्यांक कळपाक जाय, होच अणकारचो मूळ हेतू. अणकार करतना विशय कठीण आसल्यार लेगती तो भुरग्यांक सांगतना सोंपे भाशेंत सांगचो, अशें कोंकणी वावुरपी, स्तंभलेखक चेतन आचार्य हांणी सांगलें. शणै गोंयबाब भाशा आनी साहित्य महाशालेच्या कोंकणी अध्ययन शाखे खाला आयोजीत गोंय विद्यापीठांत ‘अणकारः सिद्धांत आनी उपयोजन’ ह्या विशया वयले कार्यशाळेंत ते उलयताले.
बाल साहित्याचो अणकार करता तेन्ना कांय संकल्पना आसतात. भुरग्यां खातीर योग्य भास (वाचन पातळेक योग्य)- पातळी 1. सगळ्यांत सादीं उतरां, खूब ल्हान वाक्यां, व्याकरणीक नदरेन परिपूर्ण. लांब उतरां वा वाक्यां टाळचीं. वाचपाक सोपें जावचें म्हणून वाक्यां ल्हान करचीं. शाळांनी शिकयतात ते भाशेक शक्य तितले लागीं व्हरचें.
पातळी 2. ल्हान वाक्यां वापरचीं. कांय व्हड पूण सामान्य उतरां वापरपाक जातात. वाक्यां व्याकरणीक नदरेन परिपूर्ण आसची. पातळी 3. म्हणी – ओपारींचो वापर करचो, गरज पडल्यार लांब वाक्य, लांब परिश्चेद वापरचे. हेर भाशांतलीं सामान्यणपणान वापरिल्लीं उतरां वापरूं येतात. पातळी 4- अणकारीत भाशेंत म्हणी – ओपारींची वळख करून दिवप जर तातूंतल्यान बरपावळीक मोल मेळटा जाल्यार आनी जरी तीं मूळ भाशेंत नासलीं तरी. अणकार करताना मूळ काणयेचो सुवाद आनी सार सांबाळप गरजेचो. अणकार करपी ही जबाबदारी. अणकार करतना हेर भाशेची संस्कृती भुरग्यांक कळप खूब गरजेचें. आमचे भाशेचेर कितलेंय प्रभुत्व आसले जाल्यार लेगीत दुसरे भाशेचेर, संस्कृतीचेर आमचो शेक आसतलोच अशें ना. अणकार करतना काणयेचो भाग आशिल्लो सांस्कृतीक संदर्भ तसोच दवरचें. अणकार करून जातकच तें बरप परत पुराय, बारीकसाणेन वाच्चें. भुरग्यांक जें आवडटा तें बाल साहित्य दिलें जाल्यारूच ते वाचतले अशें चेतन आचार्य हांणी सांगलें.
दुसऱ्या सत्राचे सुत्रसंचालन सुजाता कांबळी हांणी केलें. तांणीच मानेस्ताची वळख करून दिली. प्रा. रमा मुरकुंडे हांणी उपकार मानले.
विष्णू नार्वेंकार
7709868431
खिणाखिणाक ताज्यो घडणुको आनी तुमचे कडेन संबंदीत दरेक खबर मेळयात एका क्लिकाचेर! फेसबूक, ट्विटराचेर आमकां फॉलो करात आनी व्हाट्सएप सबस्क्रायब करपाक विसरूं नाकात.
