म्हादय मुद्दो : शिगमो आनी कवित्व

भांगरभूंय | प्रतिनिधी

सदनांत पदां गावपाच्या टायम पासाक कोणाचोय विरोध दिसलो ना, मात म्हादयविशीं कुस्तार प्रस्न विचारप्यांक मार्शल सदना भायर काडटाले.

फाटे फुटपाक लागले म्हण्टकीर मूळ मुद्द्याचें गांभीर्य उणावपाक लागता. हालीं भोंवतणचे ‘सायड शो’ वाडिक लागिल्ल्यान म्हादय मुद्द्याविशीं तें घडपाक लागलां अशें दिसता. कर्नाटकान आतां मेरेन न्हंयेचें खंयच्या भागांतलें उदक वळयलां, खंयचे वळोवपाच्या यत्नांत आसा आनी खंयच्या भागांतलें वळोवपाक सद्यां केंद्रीय खात्यान संमती दिल्या, हें सर्वोच्च न्यायालयांत आमची केस लडोवपी वकील आनी दशकानुदशकां तो विशय म्हऱ्यांतल्यान अभ्यासिल्ले पर्यावरण तज्ञ सविस्तर, बरे भाशेन सांगपाक शकता आसतना सरकार तांचे म्हायतीच्या आदारान सदनांत भासाभास करपाचें सोडून दिसाळ्यांत बरयिल्ल्या लेखांक भुलून कित्याक म्हत्व दितात तें कळना. आयज भासाभास चल्ल्या ती कोणे खंयच्या दिसाळ्यांत, खंयच्या मासिकांत, खंयचे भाशेंत बऱ्यांतलो बरो लेख बरयला ताचेर. मुद्द्याचे जाणकार, वकील, पर्यावरण तज्ञ मोनेळ पांगरून बसल्यात, अशें दिसता.
रस्ते, विमानतळ बांदपाक तशेंच संगीत रजनी, कसिनोंक परवानगी दिवपाक सरकार तितलेंशें सक्षम आसपाची गरज आसना. म्हादय सारकिल्ल कुस्तार मुद्दे सोडवप ही सरकारची खरी कसवटी. झारखंड सरकारान जैनाचें पवित्र थळ समेद शिखरजी पर्यटन क्षेत्र म्हूण विकसित करपाचो निर्णय घेतलो, तेन्ना थळाव्या जैनांनी केल्ल्या विरोधाक राज्य सरकार जुमानना तें पळोवन अहिंसेचे तत्व मानपी देशभरांतल्या जैनानी एकठांय येवन देशभर आनी थेट दिल्लींत रस्त्यार अहिंसक आंदोलना करून केंद्र सरकाराक निर्णय फाटीं घेवपाक लायत एकवटांतलें सामर्थ्य दाखोवन दिले. शेतकारांच्या एकवटीन दिल्लीचे शिमेर वर्सभर तळ ठोकून ते तीन कृशी कायदे रद्द करून घेतलेच.
एकवटांत कितलें बळगें आसता तें आमी सगले मुळाव्या शाळेंतल्या पाठ्यपुस्तकांतल्या काणयांत शिकिल्ले खरे, पूण फुडें उच्च शिक्षण घेतना आमका आनी आमच्या राजकारण्यांक तांचो विसर पडलो आसुये. म्हादयविशीं भासाभास करपाक मुख्यमंत्री आमंत्रण धाडटा तेन्ना विरोधक तोंड दाखयनात तर विरोधी पक्षवाले मुख्यमंत्र्याच्या गांवांत सभा घेतात, तेन्ना थंय मांडून दवरिल्ल्या कदेलांचेर बसपाक मुख्यमंत्री आनी मंत्री हजेरी लायनात.
कर्नाटकाच्या डीपीआराक केंद्रीय मंत्रालयान दिल्ली संमती रद्द करपाक एकठांय येवन गंभीरपणान रणनिती थारावपाक प्राधान्य दिवचे सोडून हांगा शिंयाळ्या अधिवेशनांत आमी सरकार चलोवपाक धाडिल्ले प्रतिनीधी कवी अवतारांत कवितांची साहित्यिक जुगलबंदी करपांत गुल्ल दिसले. मुद्दो आवय म्हादयक वाटावपाचो आसा तर उलट मंत्री ‘म्हादय गे म्हादय तू आमकां वाचय’ म्हूण पदेता. तिची जीण धोक्यांत आसतना दुसरो मंत्री तिका आर्गा ओपिल्लेवरी मराठींत वात्सलसिंधू- मायेचो सागर गायता. सदनांत पदां गावपाच्या टायमपासाक कोणाचोय विरोध दिसलो ना, मात म्हादयविशीं कुस्तार प्रस्न विचारप्यांक मार्शल सदनाभायर काडटाले.
हालीं आमदार, मंत्री आपापले अजेंडात घुस्पटिल्लें चित्र दिसपाक लागलां. कुडचडेच्या आमदाराक गोंय राज्या खातीर संगीत रजनींत रातच्या बारा वरां मेरेन लावडस्पीकराचेर संगीत वाजोवपाची विशेश सवलत केंद्रा कडल्यान जाय. सांगेच्या आमदारा वयले आयआयटीचें भूत देविल्लें दिसना. सांगेकारांच्या विरोधाक मीठ घालीनासतना, उणी पडटा तितली जमिन आपूण दितलोंच, असो हट्ट तो घेवन बसला. आयआयटीची बाधा आता केपेंच्या आमदाराकूय जाल्या. म्हादय संंबंदी मुख्यमंत्री घेता त्या निर्णयाचेर आपलो पूर्ण विश्वास आसा असे म्हणत ज्युनियर राणे पड्ड्या फाटल्यान रावला. म्हादय सुकत जाल्यार देगे वयले रान, रानजीवांचो नाश जाल्ले कडेन ताच्या आवडत्या जंगल सफारी प्रकल्पाचें किते जातलें हाचोय ताणें खरें तर विचार करपाक जाय. आदले मुख्यमंत्री सिनीयर राणे काँग्रेसीत आसात, तरीय कॅबीनेट दर्जो भाजप सरकारान पुरस्कृत केल्ल्या कारणान तेवूय विरोधांत खणखणीत सूर लावन सरकाराक अपशकून करपाच्या मूडांत दिसनात. आयचे घडयेक लुईझीन तृणमूल पक्षांत आसत जाल्यार ते राज्यसभेंत प्रस्न मांडटले ते हुगली, तिस्ता, हल्दी ह्या अंतस्त बंगालांतल्या न्हंयेविशींचे. कामतीचो नाइलाज जाला. जो मेरेन देव, देवी आदेश दिनात तो मेरेन तेवूय ह्या मुद्द्यांत लक्ष घालपाक शकचे नात हें आतां आमकां कळपाक लागलां.
राज्याच्या कृशी मंत्र्यांनी तर ह्या सगळ्या म्हादय उदक मुद्दो वेगळेच पातळेर व्हेला. केंद्र सरकारान रू. 20,000 कोटी दिल्यार राज्यांत धरणा बांदून पावसाचें उदक सांठोवप शक्य आसा आनी तातूंतल्यान राज्याची गरज भागोवन उरिल्ले उदक हेर देशांनी निर्गत करून विदेशी मुद्रा मेळोवपाक जाता अशे विद्वत्तापूर्ण विचार तांणी मांडल्यात. हांगा प्रधानमंत्री नरेंद्र मोदी हांची याद जाली. तांणी वेपारी दृश्टीकोनांतल्यान हवेंतलो ऑक्सिजन वेगळो करून विकपाचें गिन्यान दिल्ले. मोदी इस्रयलाचे भेटीर आसतना थंय हायफा वाठारांत दर्या उदकांतल्यान पिवपाचें उदक मेळोवपाक लायिल्लो प्रकल्प तांकां तांचो इश्ट इस्ररायली राष्ट्रपती नेतनयाहून हांणी तेन्ना दाखयिल्लो. दर्या उदकांतल्यान पिवपा उदक मेळोवपाचो मोलादीक उपदेश आमका फुडारांत मेळपाक शकता.
उदक सुरक्षा ही 21 व्या शेंकड्यांतल्या विकासाची चावी, अशे मत मोदी हांणी गेल्या सप्तकांत उत्तर कर्नाटकांतल्या कार्यक्रमांत मांडिल्ले. एकादरे न्हंय उदक हे थंयच्या विधानसभा वेंचणुकांतले मुद्दे जावन आसतले हाचे हे पूर्वसंकेंत म्हणू येता.
कर्नाटकान कणकुंबी आनी भोंवतणच्या वाठारांत सुरू केल्ली कारस्थानां तपासपाक थंय म्हादय बचाव पदयात्रा काडपाची सोडून आमचे थळावे सामाजिक कार्यकर्ते, नामनेचे लेखक, पत्रकार राहूल गांधी वांगडा भारत जोडपाक चार पावलां चलतना दिसले. बाकीचो लेखक वर्ग पुर्तुगीजांनी केल्ल्या अत्याचारांचेर भासाभास करतालो. घडये फुडारांत व्हडली न्हंय, म्हादय आमची माय, जिवदायिनी म्हादय, वात्सल्य-सागर म्हादय असो अदृश्य जाल्ल्या न्हंयेचो इतिहास सांगपी कोंकणी, मराठी पुस्तकां प्रकाशित जावंये.
म्हादयचो जागोर सोंपत आयला, अशीं चिन्नां दिसपाक लागल्यांत. राजकी खवदळ निवळपाक लागला. मिरामार न्हंये देगेर मांडवीत वाॅटर स्पोर्ट्स सुरू करपाचो सरकारचो मनसुबो आशिल्याच्यो बातम्यो झळकपाक लागल्यात. आमचें गोंयकारांचें एक बरें आसा, पूण सरकार, राजकारण्यांचे जीवनदायी कसिनो उफेंवते दवरपाक तशेंच भोंवडेकारा खातीर उदकांतले खेळ लावपाक – प्रदुशित काय आसना – म्हादय-मांडवीत उदक आसप गरजेचें हाचो मुळांत सरकारान गंभीरपणान विचार करप गरजेचें जालां. मागीर ‘पानवेली निमतान म्हसकाक उदक’ ह्या न्यायान आमी उरिल्ले गोंयकारूय त्या उदकांत हात धुवन घेवया गा. न्याय म्हण्टकीर याद जाली. कितल्योश्यो अवमानना याचिका दाखल जाले उपरांत अवमान जाला अशे न्यायपालिकेक जाणवतले, होवूय प्रस्न उप्रासता.

दीपक लाड
पर्वरी