द ग्रेटेस्ट कश्मिरी स्टोरीस एवर टोल्ड : मनभुलयणो कथा झेलो

भांगरभूंय | प्रतिनिधी

विगंड विंगड भाशेंत खूब अप्रूप अशें साहित्य सांपडटा. तातूंत दरेका राज्याची संस्कृताय आनी मायभाशेचें खाशेलपण वाचकांक अणभवूंक मेळटा. अशा विवीध साहित्याचो अणकार जाल्यार ताका शीम उरना आनी आंतरराष्ट्रीय मळा वेल्या वाचकांकूय ह्या अप्रुपी साहित्याचो आस्वाद घेवंक मेळटा. असो एक यत्न ‘अलेफ बूक कम्पनी’ हे प्रकाशन संस्थेन केला. तिणें भारतांतल्या कांय राज्याचें साहित्य इंग्लीश भाशेंत अणकारून तांची तोखणाय करपा सारक्यो कथामाळा उजवाडाक हाडल्यात. बंगाल, ओडिशा, तमीळनाडू, आसाम, कश्मीर आनी हेर राज्यांतल्यो काणयो सोदून, वेंचून तांकां वाचकां मेरेन पावयल्यात.
‘द ग्रेटस्ट कश्मिरी स्टोरीस एवर टोल्ड’ ह्याच यत्नांतलो एक कथा झेलो. 2022 वर्सा उजवाडाक आयिल्ली ही कथामाळ नीरजा मट्टू हिणें इंग्लीश भाशेंत अणकारल्या.
ह्या झेल्यांत कश्मिरी भाशेंतल्या नामनेच्या लेखकांच्यो काणयो आसात. फाटल्या शेंकड्यांत बरयल्ल्यो कांय खाशेल्यो काणयो नीरजा मट्टू हिणें खूब सुंदर तरेन अणकारल्यात. दिनानाथ नदीम, सोमनाथ जूतशी, धीपा नाजीर अशा लेखकांच्यो काणयो वाचकांक ह्या झेल्यांत सांपडटल्यो. पुस्तकांत 25 काणयो आसात. कांय लेखक भारतांत कथा हे शैलींत साहित्य रचपी पयल्या साहित्यकारा मदले.
पुस्तकाक सुंदर प्रस्तावना आसा. कोणें बरयल्या ताचो उल्लेख ना. अनुवादक मट्टू हिणें बरयल्या आसत. तातूंत कश्मिरी साहित्य हेर राज्यांतल्या साहित्या परस वेगळें कशें हें स्पश्ट केलां. भारतांत काणयो रचपाचे आनी सांगपाचे कलेचें प्रदर्शन सगळ्यांत पयलीं कश्मीराक जाल्लें. पंचतंत्र असली साहित्याची मुलभूत रचना कश्मीराक जल्माक आयिल्ली, पूण कांय वर्सां मजगतीं कश्मिरी भाशेंत फावो तशें साहित्य तयार जावंक ना. आयज कश्मिरी साहित्य आनी लेखकांक आंतरराष्ट्रीय मळार सन्मान आसा आनी ह्याच लेखकांच्यो काणयो वाचकांक ह्या कथा झेल्यांत वाचूंक मेळटात.
काणयांनी विंगड विंगड विशय हाताळ्ळ्यात. कश्मिरी लोकांच्या नशिबांतले भोग, तांचे त्रास, समाजीक भ्रश्टाचार ह्या झेल्यांत आसाच पूण कश्मिरी भाशा, संस्कृताय, चाली – रिती, खाण – जेवण, लोकवेद हे सगळे विशय ह्या काणयांनी चड फुलून येतात. हांसोवपी काणयो आसात आनी मन जड करपी काणयोय आसात. ‘द कॉकफायट’ हे काणयेंत दोन शेजार्‍यालें कोंबड्यांचें गेर पेट्टा, ‘ह्युमन हार्ट’ हे काणयेंत मोग हो विशय बेस बरे तरेन मांडला, ‘पेपर टायगर्स’ हे काणयेंत कश्मिरी पाव करपी एका घाणयार्‍या बेकराचे (पोदेर) आनी ताच्या दोन कामगारांचें आयुश्य वाचकांक अणभवपाक मेळटा. ‘मॉस स्विमिंग ऑन द वॉटर’ ही काणी सामकीच तोखणायेची. तातूंत जम्मू हांगा स्थायीक जाल्ल्या एका कश्मिरी पंडीत कुटुंबाच्या, कश्मीरांत रावपी मुस्लीम शेजार्‍याच्या चल्याक मरण येता. तांकां धीर दिवंक ती आपले मांय भुंयेर परत पांय घालतात. कांय वर्सां पयलीं फाटल्यान सोडून गेल्लें घर तांचें शेजार्‍यान सांबाळिल्लें आसता. विसरून गेल्लीं नातीं, मांयभुंयेच्यान पयस रावपाची तळमळ, इश्टागत हे सगळे विशय हे काणयेंत अणभवतात. काणयेच्या निमण्या भागान दोळे भरून येतात.
अलेफ बुक कम्पनीन प्रकाशीत केल्लो हो सुंदर कथा झेलो तुमी वाचतलीच, हातूंत दुबाव ना.