तुंवें गुंथिल्ल्या उतरांतल्यान तूं उरतलो…

भांगरभूंय | प्रतिनिधी

वर्स 2008. रवीन्द्रबाब केळेकार हांकां ज्ञानपीठ पुरस्कार जाहीर जाल्लो. कांय दिसांनी फामाद कवी आनी लेखक गुलजार सायब गोंयांत आयिल्ले. ते रवीन्द्रबाबाक मेळपाक पिरवळच्या तांच्या घरांत वचपाचे आसात, अशी आमकां खबर मेळ्ळी. हांव तेन्ना सुनापरान्त दिसाळ्यांत निकतेंच रुजू जाल्लें. म्हजे संपादक अनंत साळकार. साळकार भाईन ड्रायव्हराक गाडी काडपाक सांगली. हांव, तो आनी आनी आमचो तेन्नाचो फोटो पत्रकार गणेश शेटकार तिगांय पिरवळा पावलीं. फुडले कांय खीण आमच्या सगळ्यांच्याच आयुश्यांतले कांय सुंदर खीण आशिल्ले. पूण परत येवन कार्यालयांत जें कागदार उतरपाचें आशिल्लें तें आनीक एक अप्रुप. सासणाच्यो यादी गांठीक मारून आमी परतलीं. आनी फुडल्या 15 मिनटांत साळकार भाईन थंय घडिल्ल्या एक्कान एक खिणाचें चित्र कागदार उतरयलें. दुसर्‍या दिसा तें पयल्या पानार छापूनय आयलें. नांव मात म्हजें. शब्दान शब्द साळकार भाईचो.
हें तांणे पयलेंच फावट केलां अशेंय न्हय. आयज मेरेन तो तेच करत आयला. आपल्या कितल्याश्याच कश्टांक दुसर्‍यांचें नांव दीत आयला. आनी दुसर्‍यांक कश्ट पडचे न्हय म्हणून स्वता त्रास भोगत आयला. वतना मात सगळ्यांकच कश्ट आनी त्रास दिवन वचचें अशें ताका लेगीत दिसूंक नासतलें.
त्या दिसा साळकार भाईक हजार तरेन विनवणी केले उपरांत लेगीत म्हजो संपादकाचो अधिकार तो म्हणत तांणे थंय म्हजें नांव घालें. तांणे होच अधिकार आपल्या साहित्याच्या बाबतींत, सर्जनाच्या बाबतींत स्वताचेर थोडो गाजयल्लो जाल्यार आयज गोंयच्या साहित्य मळाक तो कितें दिवपाचो हें घडये ताका लेगीत खबर नाशिल्लें. पूण तांणे ते केलें ना आनी आमी उपाशीं उरलीं. ना म्हळ्यार ताच्यो कविता, ताचें साहित्य वाचपाची संद म्हाका खुबदां मेळ्ळीं. तो स्वता खातीर बरयतालो, स्वता पुरतो बरयतालो आनी स्वताच्या लागीच्या मनश्यांक ह्या साहित्याचो आस्वादय घेवंक दितालो. पूण छापप, लोकां मुखार सादर करप, हें कित्याक ताच्या कायद्यांत बसनाशिल्लें कोण जाणा. कवी संमेलनाचो अध्यक्ष आसल्यार लेगीत आपली कविता न सादर करपी हो मनीस. सुनापरान्तांत आसतना एकदां हांवें ताच्यो सगळ्यो कविता म्हज्या कंप्युटराचेर सेव केल्यो. केन्ना तरी हाका नकळत ह्यो छापतल्यो अशें मनांत थारायलें. पूण ईमेल करपाचें शाणेपण केलें ना. आनी त्यो थंयच कंप्युटराचेर शेणल्यो. आयज म्हाका हांवूच शेणिल्ले वरी दिसता. तो गेल्ल्यान.
साळकार भाई म्हज्या जिणेंत आयलो तो वेळ म्हज्या आयुश्यांतलो सगळ्यांक कठीण काळ. हांवें म्हज्या जिणेंतल्या सगळ्यांत लागीच्या मनश्याक, म्हज्या बाबाक वगडायिल्लो. एका तरेन हांव रस्त्यार आयिल्ले वरी म्हाका दिसतालें. आनी तेन्ना घट्ट हात धरलो तो सुनापरान्तान. हांव सुनापरान्तान कॅम्पसांत बरोवंक लागले. सुनापरान्तान यो वच वाडलें आनी तेन्नाच ज्या कांय जाणांनी बाबाची पोकळी भरून काडली तातूंत सगळ्यांत पयलें नांव साळकार भाईचें आशिल्लें. लेखन, पत्रकारिता ह्या मळार एक बरो मार्गदर्शक मेळ्ळोच, पूण त्याय पेक्षा चड म्हज्या वैयक्तीक आयुश्यांत म्हाका एक लागीचो इश्ट, वडील मेळ्ळो. 2008 वर्सा म्हजें शिक्षण सोंपोवन हांवें पत्रकारितेच्या मळार फुडें सरपाचें थारायलें तेन्ना सुनापरान्तान परत एक फावट म्हाका पुराय वेळ पत्रकारितेची संद मेळ्ळी आनी संपादक म्हणून अनंत साळकार. तें वर्स म्हज्या जिणेंतलें सगळ्यांत कठीण वर्स आशिल्लें. वेगवेगळ्या तरेन वैयक्तीक जिणेंत वादळां आयिल्लीं आनी त्या वादळांतल्यान म्हाका तारलें तें साळकार भाई सारकेल्ल्यांनी. सुनापरान्तांतली फुडलीं दोन वर्सां म्हजे जिणेक एक मार्ग दिवपी, म्हज्यातल्या म्हाका वळखुपाक आदार दिवपी आशिल्लीं. आनी खंबीरपणान म्हज्या सांगातान आशिल्लो साळकार भाई.
म्हज्या पयल्या पुस्तकाक ‘सुलूस’ हें नांव सुचोवपी साळकार भाई. हें पुस्तक छापतना हांव खूब फाटीं फुडें जातालें. घरांत बाबाच्या समिक्षेचो सदांच एक भंय आसतालो. कविता वायट जाल्यो कांय त्यो डस्टबिनांत पावताल्यो. अश्या परिस्थितींत तो वतकर म्हज्या साहित्यीक वाटचालींत मार्गदर्शक म्हणून मेळ्ळो तो साळकार भाई. तांणेच हें पुस्तक छापपाचीय उर्बा दिली. आनी हांव निमाणें फुडें सरलें. म्हज्या दर एका खोशयेंत तो सामील जालो, म्हजी उर्बा जालो.
साळकार भाईन आनीक एक सगळ्यांत सुंदर नातें म्हज्या पोंश्यांत ओंतलें. मेखलाचें, म्हज्या धाकट्या भयणीचें. मेखू तेन्ना ल्हान, शाळेंत वतालें. पूण येदेशें आसतनाच्यान म्हाका तांणे पत्रां बरोवप. त्या पत्रांनी म्हाका तापोवप, उपदेश करप आनी भरभरून मोग दिवप. म्हजे पेक्षा कितलेशेंच ल्हान, पूण हक्कान तांणे म्हाका चार उपदेशाचे बोल सांगप. हांव चड तेंप मेळ्ळें ना जाल्यार मागीर म्हजेर फोग काडप. मेखू म्हजे खातीर सदांच एक अप्रुप आनी साळकार भाईच्या तर काळजाचो कुडको. ल्हानपणांतल्यान तें सर्जनशील, अपुरबायेचें आनी धिटायेचें. ताच्या शिक्षणीक जिणेंत तें येस जोडटलें हातूंत आमकां कोणाक दुबाव नाशिल्लोच. पूण धावेक 96 टक्के मार्क घेवन आर्टसाक वचपी मेखलान धिटायेन जेन्ना आपलो निर्णय पुराय गोंया मुखार दवरलो आनी भुरग्यांचेर विश्वास दाखोवचो म्हणून एक उलो मारलो तेन्ना सगळ्यां वांगडा म्हजेय हड्डे अभिमानान फुल्ले. पयर त्याच मेखलाक तांगेर येतल्या वतल्यांक धीर दिता ते पळोवन हांव स्तब्द जालें. “तूं रडलां तरी?” हांवें विचारलें तेन्ना म्हणपाक लागलें, “वेळ लागतलो आपल्याक”. तुकाच न्हय, आमकां सगळ्यांक वेळ लागतलो हें सत्य पचोवंक, मेखू.
पूण हें करतना आनीक एक गजाल म्हाका परत परत जावंक जाय कशी दिसता. अनंत साळकाराचें साहित्य शिंपडला थंयच्यान पुंजावन ते लोकां मेरेन पावोवप महत्वाचें. ताचे ते म्होंवा थेंब्या बशेन एक एक शब्द आनी ते शब्द गुंथून तांणे घाल्ल्यो साहित्यीक फांतयो आनी तांचो परमळ गोंयभर फांकपाक जाय. इतलेंच केलें जाल्यार ताका ती योग्य आदरांजली आसतली. ती ताका दिवयाच.

अन्वेषा सिंगबाळ
9923442746