चंचल मन आनी बडबड

भांगरभूंय | प्रतिनिधी

आपल्या काळजा देगणांतले उले आयकतलो जाल्यार बोवाळ उपकाराना. ते खातीर शांती जाय. बडबड केल्यार भितरलीं उतरां आयकूंक येवचिंनात.

नाटक पळोवपाक थेटरांत बशिल्लों. धा बारा मिणटां आशिल्लीं सुरू जावपाक. इतल्यान एकलो वळखीचो आयलो. ताणें खबरी सांगपाक सुरवात केली. हांव आयकत रावलों. हांवें कांयच प्रतिसाद दिलो ना. तो उलयत रावलो. राजकारण, समाजकारण, भाशाकारण कितल्याशाच विशयांचेर तो भरकटत उलयलो. दिशा कांयच नाशिल्ली. मागीर थकलो जाल्यार कोण जाणा. फुडें बसतां आं, म्हणून मुखार गेलो. हांव सुटलों.
खलील जिब्रानाचें एक सुंदर वाक्य आसा. मनीस आपणाक एकलो एकसुरो समजता म्हूण जमावांत घालून घेता. चंचलपणाचें लक्षण हें. शांती ना जातकच मनीस खूब्ब उलयता. अमूक वयाक सोबता तितलें तशें उलोवंक जाय.
म्हज्या एका मित्रान ही गजाल एकदां सांगली. भुरगेपणांत तो खंय आवय वांगडा सप्तकी बाजारांत कोंबयो विकपाक वतालो. कोंबड्यो, कोंबे बसींत बोब मारीत म्हूण एक सादो उपाय ती करी. पांटल्यांतल्या कोंबयांच्या तोंडार एक ओलो कपडो धांपप. आवाज काडिनाशिल्लीं खंय कुकडां. कारण तांकां आवाज काडप शक्यूच नासता. खूब उलयतात आनी जीव खातात, तांच्या तोंडाक टेप मारची वा कुलूप मारचें कशें दिसता, अशें आमी म्हणटात. आवाज बंद करपाक कोंबयांचेर ओलो कपडो घालताले तसलो कसलोय उपाय बडबड्यांचेर करचो कसो अशें एकेकदां दिसता. लोकांक पिडटात म्हणून. लोक आयकून थकतात पूण, हांकां उलोवन पुरो जायना. कितली उर्जा लागता उलोवपाक? तुमी कोणा कडेनूय उलयतात, तेन्ना तो लक्ष दिवन आयकता काय कितें हें पयलीं बारीकसाणेन पळेयात. जर आयकना जाल्यार तो तुमचो अनादर करता. वा ताका आयकुपाची इत्सा आसना. तुमकां मदींच कातरता आनी आपलो एजंडा, आपलें सांगणें, आपलीं मतां, आपले विचार तुजें आयकनासतना एकतर्फी तुमचेर थापता जाल्यार तो तुमचो अपमान करता. तुमी उलयतना तें आयकनासतना आपूण मुखार कितें उलोवपाचें तें चिंतता तेन्नाय तो तुमचो अपमानूच करता.
प्रत्यक्षांत भेट जातकच आसूं वा फोनार, तुमी उलयतनाच तेवटेच्यान उतरांचो फारपेट चालूच आसता. आयकुपाचें कोणाकूच मात्तूय धंगण आनी पासिंयेंस ना जालां. असल्यां कडेन उलोवन फायदो आसना. कारण वेळ आनी उर्जा फुकट वता. अंतर राखप हेंच बरें वखद.
जो खरो हाडाचो लेखक आसता तो लोकांचें आयकता. मन लावन आयकता. सगळ्या थरांतल्या लोकांचें. कारण लोक वा मनीस हो लेखनाचो कच्चो माल. लोकांक बारीकसाणेन तेळपाक, तांकां समजुपाक, तांचें मनोविश्व आनी भावविश्व, तांची भाशा आनी संवाद समजुपाक, पळोवपाक, पारखुपाक तांकां आयकुपाची गरज आसता. आपल्याक विचारांची पांखां आनी शिंगां फुटल्यांत, आपुणूच तो शाणो, बाकीचे पिशे अशें समजून लेखकान जर आपलीच परवड आनी भरडकथा तांकां सांगली जाल्यार ताका बरोवपाक मसालो मेळचोना आनी लोकूय लागीं रावचेनात. आयकप ही व्हडली कला. The best conversationalist is the best listener (अर्थ – बेस बरो श्रोतो तोच बरो संवादपटू) अशें इंग्लीशींत म्हणटात. आपुणूच तो बुदवंत आनी दुसरो बोंडो अशें दिसप हें मनीसपणाचें लक्षण न्हय. हो अहंकाराचो बोमाडो. सारकें आयकना जातकच कितल्योश्योच समस्या उप्रासतात. घरांत, शेजार्‍यां कडेन, वेवसायांत, ऑफिसांत, समाजांत. स्पश्ट उलोवंक जाय. एकाग्र चित्तान स्पश्ट आयकूंक जाय.
खूब जाण उलयतना निगेटिव्हीटीचें विशारी रसायन सोडटात. मास्क घालें म्हूण थुकी टाळूं येता. पूण निगेटिव्हीटीचें वा हाचें ताचें वायट, उणें दुणें, आय बाय वयर काडून ती स्वता भितर कुसपी हळशीक तासंपट्टेच्या रुपांत दुसर्‍यांचेर ओतयतात, ती घाण मास्कान आडोवं येता? थोडे कथन करतना, व्हाळ कशे व्हांवत आडकथा सांगतात. आपली शांती राखून असल्यां पसून पयस रावप हिताचें. एकसारकें उलयत रावप ही एक भितरली उचांबळाय. मनातलें हें turbulence. मन थीर शांत आसल्यार तो मनीस भितरले शांतींतूच चड रमतलो. बडबडप वा झांकप म्हळ्यार बहिर्मुख जावन भायर खंय तरी घालून घेवप. हे बडबडपी लोक जीव खातात. कांय जाण फिलॉजॉफी सांगतात. वखदां, वैजकीचेर कित्याचेरूय उलयतात. लोकांक वैजकी आनी हेर सल्ले दितात. विचारिनासतनाच. तकली खातात. उलय उलय उलयतात. आमकां दोन कान दिल्यात ते आयकुपा खातीर. फक्त भरभरपा खातीर सगळो दीस ना, जीण ना. अस्वस्थ, अशांत जाल्लेभशेन कांय जाण उलयत आसतात. आपुणूच सगळें जाणा, सगळे उपाय जाणा, सगळ्या संवसाराच्या जबाबदारेचें आदन आपणाचेर दवरलां, हो फाजील आत्मविश्वास घेवन कांय लोक उलयत आसतात. आयकुपाच्या थिरायेचेर कोणूच आसना. कितलें, केन्ना, खंय, कशें उलोवचें ही एक कला. आपल्या उतरांनी दुसर्‍याक आनंद मेळचो, उठाव मेळचो, तो दुखावंक फावना, तो अपमानीत जावंक फावना हाची जतनाय घेवप सामकें गरजेचें.
खूब जाण उलयतात. पूण तें दुसर्‍याक उर्बा दिवपी आसना. दुबावांच्यो, दुसर्‍याक त्रास करिसारक्यो पुडयो ते एकेक करून उसयत रावतात. जगावयलो कोयर. असल्यां पसून सांबाळून रावचें पडटा. थोडे लोक मोबायलाचेर इतले उलयतात, इतले उलयतात की तांकां सांगचें कशें दिसता की बाब रे, बाय गो, तुका विसव नाका जाल्यार पाड पडूं, निदान त्या मोबायलाक मातसो थंड बसूं.
आपल्या काळजा देगणांतले उले आयकतलो जाल्यार बोवाळ उपकाराना. ते खातीर शांती जाय. बडबड केल्यार भितरलीं उतरां आयकूंक येवचिंनात. भितल्लें संगीत आयकतले तेन्ना आमी खरेपणी मनीस जावंक पावतले. मनीस जातले तेन्ना उलोवपाचे कलेंत प्रवीण जातले. आनी निमाणे – एका गुरू कडेन कांय शिष्य शिकताले. एका शिष्याक गुरू उलयता तें प्रवचन आयकून आयकून आपणेय तशेंच म्होंवाळ उलोवन लोकांक आकर्शीत करचे अशें दिसलें. ताणें गुरूक इत्सा व्यक्त केली.
गुरून जाप दिली – तूं फक्त आयकत राव. आपणे उलोवचें, लोकांनी आयकुचें ही तुजी उर्मी आसा ती इल्ली इल्ली उणावतली. एक दीस ती पुरायेन जिरतली. तेन्ना फुलाकडेन गुंगुल्ले येतात तशे लोक तुका सोदित आपोवपाक येतले. त्या दिसा तूं कितें उलयतलो, तीं जातलीं शाणेपणाचीं मोतयां!

मुकेश थळी
फोंडें