भांगरभूंय | प्रतिनिधी
अकबर बादशाक बिरबलाची फिरकी घेवपाक, म्हणल्यार मस्करी करपाक, तशेंच आपल्या व्हडपणाचो नेट दाखोवपाक, ताका कसलेय विचित्र प्रस्न विचारून बेजार करपाक, ताका अडचणींत घालपाक आवडटालें. पूण बिरबल सदांच हजरजबाबी आशिल्लो.
एक दिसा तर आपल्या सरदारां बरोबर दरबारांत प्रवेश करतना बादशहाची ‘गर्वान’ छाती सामकी फुगिल्ली. त्या गर्वान ताणें सरदारां कडेन पळयत बिरबलाक म्हणलें, ‘बिरबल सांग रे अशे शूर वीर सरदार सदां म्हजें आनी राज्याचें रक्षण करपी वांगडा आसतना, असो कोण म्हजो दुस्मान आसतलो? जाका हांव कसोच जिकूंक शकचों ना?”
बिरबल तो. ताचे कडेन जाप ना अशें जावंकच शकना. ताणें तिरश्या नजरेन बादशहाचो सकल वयर नियाळ केलो. बादशहाच्या प्रस्नांतल्यान ताका आपल्या ताकदीचो गर्व जाला हें,आनी ती ताकद गर्वासयत दाखोवपाचो नेट चडला हें स्पश्ट झळकतालें. त्या प्रस्नाची जाप ताका खबर ना अशें जावचेंच ना न्ही! तरी खुशामत करपाक म्हण ताणें म्हणलें. हय महाराज. ह्या सगळ्या लागींच्या तशेंच पयस पयसच्या वाठारांत लेगीत असो कोण दिसना, जाका तुमी जिकूंक शकनात असो. तसो कोणच राजा महाराजा दिसना खरो. पूऽऽण” …. ताणें जाप अर्दकुट्यार सोडली. तें पळोवन बादशहान विचारलें. “पूण? पूण कितें? कोण आसा असो? सांग म्हाका.” बिरबलान सट्ट करून जाप दिली. “आसा महाराज आनी तो तुमचो जल्माचो दुस्मान आसा. ताका तुमी कशेच जिकूंक शकचे नात.”
“आब्बा !असो कोण तो? म्हज्या तलवारीची धार ताणें पळयली ना दिसता.”
तो तलवारेक भिना आनी तोफेकय भिना. आनी तो म्हळ्यार ‘मृत्यु.’ तुमचो मृत्यु. ताका कोण जिकत? ताचेर जैत मेळोवप, हें कोणाकच शक्य ना. जो जल्माक आयला ताका सहसा आपूण मरचें अशें दिसना. उलट मरपाचो भंय सतत दिसत आसता. जिणेची आस म्हातारपणांत लेगीत आसता.अजून हें पळोवचें आसा. अजून तें करचें उरलां. अशे तरेन आस सोंपचना. तरी तो थांबना. येताच येता.” हें आयकून अकबराचो गर्व, आपल्या बळाचो नेट,सट्ट करून देंवलो आनी ताणें म्हणलें.”हय बिरबल ताका कोणच जिकूंक शकना.धन्य तुजी!”
अशेंच आनीक एक दिसाक भोंवपाक गेल्ले वेळार परत मदींच बादशहान बिरबलाक म्हणलें.
“बिरबल सांग पळोवया ह्या संसारांत अशी खंयची वस्त आसत ,जी चंद्र सूर्य बी पळोवंक शकना अशी? ती सोदून दाखय तरी म्हाका. जी तांणीं पळयली ना अशी.”
“आसा महाराज. अशी वस्त आसा.”
“आसा? अरे वा! सांग मरे खंयची वस्त ती. दाखय तरी म्हाका. जी चंद्र सूर्य लेगीत पळोवंक शकना. म्हाका दाखोवशीत तर तुका हजार मोहरां दितां.”
मिस्किल हांसत बिरबलान म्हणलें “महाराज, ती वस्त तर तुमी सदांच पळयतात.”
“हांव पळयतां?आनी म्हाका खबर ना?”
“फक्त तुमीच न्ही. सगळी रयत, हे सगळे लोक सदांच पळयतात.”
“अशें? कितें तर तें?”
“ती वस्त म्हळ्यार ‘काळोख.’ काळोख आमी सदां पळयतात. पूण तो काळोख चंद्र, सूर्य केन्नाच पळोवपाक शकनात. कारण ते वतात थंय आपशींच उजवाड जाता. थंयचो काळोख नाच्च जाता.हय काय न्हीं महाराज?”
“सामकें खरें. शाब्बासकी दितां तुका. हें येवजुपाक तुका कितेंय फावो रे बाबा. मानलो तुका.” बिरबलाच्या बुद्धीमत्तेचेर बादशहा जाम खूष जालो.ताणें ताका जाप दिल्याप्रमाणें एक हजार मोहरांचें बक्षीस बी दिलें. तरी परत कांय दिसांनी एक खेपे बिरबलाक खुबळावपाक, बिरबल हिंदू हें खबर आसतनाय, मुद्दाम चाळोवपाक बादशहान म्हणलें. “बिरबल तुमगेर गाय केन्ना खातात?.”ताका वायट दिसपाक आनी तो बेजार जावचो म्हणुनूच म्हणलें मुद्दाम बादशहान. पूण बिरबल विचारी आशिल्लो. खुबळायलो म्हण खुबळपी न्ही. तो शांत रावलो आनी ताणें थंडसाणेन बादशहाक सांगलें “तुमगेर दुकरां खातात तेन्ना.”
हें आयकतगीर बादशहाक भिरकी माल्ली. ताणें तापत म्हणलें, “आमी दुकरां अपवित्र मानतात.आमी खायनात हें खबर आसून तूं अशें म्हणटा?”
“तातूंत कितें आसा? तुमी समजले त्या अर्थान न्ही महाराज. हांवे वांकड्या अर्थान म्हणूंक ना. म्हाका खबर आसा तुमी दुकर खायनात हें. तुमी दुकर ‘अपवित्र’ मानतात तें. म्हाका म्हणपाचें आसा कीं तुमगेर पोरसांत भितर सरून दुकरां जेन्ना भाजी पालो खातात; तेन्ना आमगेर आंगणांत सुकत घाल्लें कड्डण, अळसाणे, चंवळी, भात, खोबरें बी गाय येवन खातात.अशेंच म्हणटालों हांव. आमी बी गायक पवित्र मानतात. तिका ‘गोमाता’ म्हणटात.
तिची पुजा करतात हें तुमकांय खबर आसा महाराज.” म्हण तुमी बऱ्या अर्थानच विचारलां अशें समजून हांवेंय बऱ्या अर्थानच सांगलें.”
हें आयकून बादशहा मात्सो थाऱ्यार पडलो.ताचो राग देंवलो. पूण तो बिरबलाच्यो मस्कऱ्यो करतालोच. एक दीस ताणें बिरबलाक म्हणलें “एक सांग रे बिरबल.तूं तुज्या बायलेक सदांच मेळटा. मागीर तुज्या बायलेच्या हातांत कितलीं कांकणां आसात तें सांग पळोवया. ना तर हरलों म्हण.”
“महाराज हांव जाणां. म्हजी बायल ती. म्हाका खबर ना अशें कशें जायत.?”
“सांग मरे तर.” “खूब कांकणां आसात.तुमी विश्वास दवरचे नात. पूण तुमच्या मिशयेंत जितले केंस आसात तितलीं आसात कांकणां तिच्या हातांत.”
“अरे मिशयेचे केंस कितें मेजूंक येतात? पूण कांकणां मेजूंक जातात .मागीर?तुका खबर ना म्हळ्यार.तुका लज मरे.हरलों म्हण.”
“बरोबर तुमचें महाराज. मिशयेचे केंस.मेजूंक जायनात हें खरें. तें आसूं. मेजूंक जाता,अशें कितेंय तुमकां याद करून दिल्यार सांगश्यात.?विचार करात. सांगश्यात?”
“बऽरे भशेन. विचार तूं.”
” तुमी सद्दां तुमच्या महालांतल्या माळयेर वतना, माळयेर वचपाच्या निसणीवेल्यान चडत वयल्या कुडींत वतात न्ही?मागीर त्या निसणीक सोंपणां कितलीं आसात?”
“अरे तें कोण पळयता? सदांच चडप देंवप जाता. पूण तितलें लक्ष कोण दिता?”
“एकदम खरें महाराज.सदां संवकळेच्या बाबतींत विशेश लक्ष दिवप जायना. दुर्लक्षच जाता. जशें तुमच्या बाबतींत; तशेंच म्हज्या बाबतींत. बादशहा खूश जालो. ताणें बिरबलाक एक अरबी घोडो बक्षीस म्हण दिलो.असो बिरबल हुशार ,चाणाक्ष, हजरजबाबी आशिल्लो.
खिणाखिणाक ताज्यो घडणुको आनी तुमचे कडेन संबंदीत दरेक खबर मेळयात एका क्लिकाचेर! फेसबूक, ट्विटराचेर आमकां फॉलो करात आनी व्हाट्सएप सबस्क्रायब करपाक विसरूं नाकात.
