भांगरभूंय | प्रतिनिधी
हेर मळार कितले टक्के?
नवी दिल्ली, खबरां संस्था : संसदेच्या खाशेल्या अधिवेशनांत लोकसभा आनी राज्यसभेंत संविधानांतली १२८ वी दुरुस्ती संमत जाले उपरांत आतां लोकसभा आनी विधीमंडळांत बायलांक ३३ टक्के आरक्षण मेळपाची वाट मेकळी जाल्या. पूण सरकारी आनी खाजगी मळार जायतीं खातीं आसात, जंय बायलांचें फावो तें प्रतिनिधित्व ना. प्रशासन, न्यायवेवस्था आनी पुलीस दळांतय बायलांचो आंकडो उणो आसा. ‘द इंडियन एक्सप्रेस’ दिसाळ्यान भारतांतल्या पांच म्हत्वाच्या मळांचेर बायलांचें प्रतिनिधित्व कशें आसा? हाचो आंकडो सादर केला.
१. केंद्रीय मंत्रीमंडळांत फकत १४.५ टक्के बायलो
प्रधानमंत्र्यांच्या फुडारपणाखाल केंद्रीय मंत्रीमंडळ हो देशांतलो सगळ्यांत उंचेलो निर्णय घेवपी गट. केंद्रीय मंत्रीमंडळांत बायलांचें प्रतिनिधित्व सदांच उणें आशिल्लें. फाटल्या दोन दशकांत बायलां मंत्र्यां मदीं कांय प्रमाणांतूच वाड जाल्या. केंद्रीय सांख्यिकी आनी कार्यावळ अंमलबजावणी मंत्रालयाच्या ‘भारतांतले दादले आनी बायलो २०२२’ ह्या वर्सुकी अहवाला प्रमाण, १ जानेवारी २०२३ मेरेन केंद्रीय मंत्रीमंडळांत बायलांचें प्रमाण १४.४७ आशिल्लें. वट्ट ७६ मंत्र्यां मदीं ११ बायलां मंत्री आसात. मंत्रीमंडळांत दोन बायलो आनी राज्यमंत्री पदाचेर णव बायलां आसात. फाटल्या वीस वर्सांत मंत्रीमंडळांत बायलांचो वांटो फकत १२ टक्क्यांनी वाडला. हातूंत कॉंग्रेसीच्या फुडारपणा खाला युपीए आनी भाजपा फुडारपणा खाला एनडीए ह्या दोनूय सरकारांचो आस्पाव आसा.
२. सर्वोच्च न्यायालयांत १० टक्के, उच्च न्यायालयांत ३३ टक्के
सर्वोच्च आनी उच्च न्यायालयांतय बायलांचें प्रमाण उणें आसा. ‘भारतांतले दादले आनी बायलो, २०२२’ ह्या अहवाला प्रमाण, २९ सप्टेंबर २०२२ दिसा सर्वोच्च न्यायालयांतल्या २९ न्यायाधीशांतले फकत तीन बायल न्यायाधीश आशिल्ल्यो. तशेंच उच्च न्यायालयांत बायलां न्यायाधीशांचें प्रमाणूय उणें आसा. मणिपूर, मेघालय, पाटना, त्रिपुरा आनी उत्तराखंड राज्यांत उच्च न्यायालयांत बायलांचो आंकडो शून्य आसा. जाल्यार सिक्किमांत हें प्रमाण ३३.३३ टक्के आसा.
३. वेवस्थापन पदांचेर बायलांचो आंकडो वाडटा
भारतांतले दादले आनी बायलो, २०२२ अहवाला प्रमाण, २०२१ वर्सा वेवस्थापन पदांचेर बायलां कर्मचार्यांचें प्रमाण १८ टक्के आसा. वेवस्थापन पदांचेर काम करपी वट्ट कर्मचार्यांच्या आंकड्यांत मिझोरामांत बायलांचें प्रमाण चड (४०.८ टक्के) आसा. दादरा आनी नगर हवेली ह्या केंद्रीय प्रदेशांत (१.८ टक्के) प्रमाण सगळ्यांत उणें आसा. मिझोराम, सिक्कीम, मेघालय, आंध्र प्रदेश, मणीपूर, कर्नाटक, पुडुचेरी, अरुणाचल प्रदेश, तमिळनाडू, गोंय, केरळ, ओडिशा, दिल्ली, मध्य प्रदेश आनी गुजरात हांगा १५ राज्यां आनी केंद्रशासीत प्रदेशांत वट्ट कर्मचार्यांचे तुळेंत वेवस्थापकीय पदांचेर काम करपी बायलांचो आंकडो राष्ट्रीय सरासरी परस (१८ टक्के) चड आसा.
४. फकत आठ टक्के पुलीस अधिकारी बायलां
‘भारतांतले दादले आनी बायलो, २०२२’ अहवाला प्रमाण, भारतांतल्या वेगवेगळ्या राज्यांच्या पुलीस दळांतल्या बायलां अधिकार्यांचें प्रमाण फकत ८.२१ टक्के आसा. १ जानेवारी २०२१ मेरेन केंद्रीय आनी राज्य पुलीस दळांत काम करपी कर्मचार्यांचो आंकडो ३०,५०,२३९ आशिल्लो. तातूंत बायलां पुलीसांचो आंकडो फकत २,५०,४७४ (८.२१ टक्के) आशिल्लो.
नागरी पुलीस, जिल्लो सशस्त्र राखीव पुलीस, खाशेले शस्त्र पुलीस बटालियन, भारतीय राखीव बटालियन पुलीस, आसाम रायफल्स, शिमेचेर सुरक्षा दळ, केंद्रीय कारखानो सुरक्षा दळ, केंद्रीय राखीव पुलीस दळ, भारत – तिबेट शिमेचेर पुलीस, राष्ट्रीय आपत्ती प्रतिसाद दळ, राष्ट्रीय सुरक्षा रक्षक, रेल्वे सुरक्षा दळ आनी सशस्त्र दर्या दळ ह्या सारक्या वेगवेगळ्या खात्यांत बायलांची नेमणूक जाल्या.
५. बँकेंत दर चारां मदली एक बायल
बँकांनी काम करपी बायलांचो आंकडो हेर जायत्या मळां परस चड आसा. भारतांतले दादले आनी बायलो, २०२२ अहवाला प्रमाण अनुसुचीत वेवसायीक बँकांच्या १६,४२,८०४ कर्मचार्यां मदीं बायलांचो एक चवथो वांटो म्हळ्यार ३,९७,००५ (२४.१७) टक्के. बँकेंत अधिकारी, लिपिक, सहकारी अशा वेगवेगळ्या पदांचेर बायलां काम करतात, असोय उल्लेख अहवालांत केला.
खिणाखिणाक ताज्यो घडणुको आनी तुमचे कडेन संबंदीत दरेक खबर मेळयात एका क्लिकाचेर! फेसबूक, ट्विटराचेर आमकां फॉलो करात आनी व्हाट्सएप सबस्क्रायब करपाक विसरूं नाकात.
