भांगरभूंय | प्रतिनिधी
आयज आयुर्वेद दीस. आयज तो संवसारीक पांवड्याचेर मनयतात. भारतान संवसाराक दिल्ली ही देणगी.
समग्र बरेपण आनी भलायकेन जियेवपाचें शास्त्र आशिल्ल्या आयुर्वेदान एक दशकभर चलपी उत्सव, जागृताय आनी नवनिर्माणाच्या प्रवासांतल्यान अर्विल्ल्या समाजांत आपली सुवात थीरपणान परतून मेळयल्या. 2016 वर्सा सावन आयुष मंत्रालय दरवर्सा आयुर्वेद दीस मनयता. ताका लागून वैजकीची शास्त्रीय, पुराव्याचेर आदारिल्ली आनी समग्र पद्दत म्हणून ताची गरज उक्तायल्या. राश्ट्रीय यत्न म्हणून सुरू जाल्ली ही चळवळ आयज जागतीक जाल्या, ती 150 वयर देशांनी मनयतात.
मुळांत धन्वंतरी जयंती – धनतेरस ही आयुर्वेद दिसाची तारीख दरवर्सा वेगवेगळी आसता, जाका लागून आंतरराश्ट्रीय कार्यावळी घडोवन हाडपाक वेव्हारीक आव्हानां निर्माण जातालीं. उपरांत भारत सरकारान 23 सप्टेंबर ही वर्सुकी तारीख थारायली, तेन्ना दीस आनी रात लागीं लागीं सारके आसतात. हो सैमीक समतोल आयुर्वेदाच्या मुळाव्या तत्वगिन्यानाचें प्रतिबिंब आसा : मन, कुडी आनी पर्यावरण हांचे मदलो एकचार.
दरवर्सा एका विशिश्ट विशय आसता. आयुर्वेदाक समकालीन भलायकी गरजे कडेन जोडला. 2016 वर्सा गोडेंमूत वेवस्थापन सावन, 2017 वर्सा वेदना सोंपपा मेरेन, आनी 2018 वर्सा भौशीक भलायकी मेरेन, हो प्रवास. “आयुर्वेद दीर्घायुश्या खातीर” (2019), “आयुर्वेद फॉर कोव्हिड-19” (2020), “आयुर्वेद फॉर पोशण” (2021), “हर दिन हर घर आयुर्वेद” (2022) आनी “आयुर्वेद फॉर वन हेल्थ” (2023) ह्या विशयांनी बदलत्या काळाक आयुर्वेदाची अनुकूलताय दिसून आयली. जाल्यार “आयुर्वेद इनोव्हेशन फॉर ग्लोबल हेल्थ” (2024) विशयान आपली विस्तारपी शास्त्रीय धोरण दाखयलें.
अंदूं धावी आवृत्ती “लोक आनी धर्तरे खातीर आयुर्वेद” ह्या विशयान दृश्टी मुखार व्हरता, आयुर्वेदाक जागतीक टिकावू उदरगतीच्या ध्येयां कडेन जुळोवन आनी वैयक्तीक भलायकी आनी पृथ्वीचें बरेपण ह्या दोनूय गजालींची राखण करपाची तात्काळ गरज आसा. 2017 वर्सा 24 देशांतल्यान, 2024 वर्सा 150 देशां मेरेन आयुर्वेद दीस हो खऱ्या अर्थान आंतरराष्ट्रीय कार्यावळ जाल्या. वर्सां भितर राश्ट्रीय परिशदो, परिसंवाद आनी मोहिमांनी गैरसमज पयस करपाक, शास्त्रीय पुरावे वांटपाक आनी भलायकी जतनाय घेवपाची मुखेल प्रवाह पद्दत म्हणून आयुर्वेदाचेर विस्वास वाडोवपाक मदत जाल्या. ह्या उत्सवांत इतिहासीक मार्गदर्शक तत्वां आयल्यात. मिशन मधुमेह (2016) सुरू जाल्ल्यान गोडेंमूत वेवस्थापनाक राष्ट्रीय प्रोटोकॉल मेळ्ळो. 2017 वर्सा ऑल इंडिया इन्स्टिट्यूट ऑफ आयुर्वेद (एआयआयए), नवी दिल्ली हें आयुर्वेदीक मानक उपचार मार्गदर्शक तत्वां जाहीर करपा वांगडाच प्रधानमंत्र्यान राष्ट्राक समर्पित केलें. फुडल्या वर्सा डिजिटल भलायकी नोंदी खातीर आयुश-आरोग्य वेवस्थापन म्हायती प्रणाली (ए-एचएमआयएस) तयार जाली.
2020 वर्सा कोविड- 19 संकश्टाच्या काळांत प्रधानमंत्र्यान दोन मुखेल संस्था समर्पित केल्यो – जामनगरांतल्या आयुर्वेद इन्स्टिट्यूट ऑफ टीचिंग अँड रिसर्च आनी जयपुरांतली नॅशनल इन्स्टिट्यूट ऑफ आयुर्वेद. पयल्याक राश्ट्रीय म्हत्वाची संस्था (आयएनआय) असो दर्जो मेळ्ळा आनी दुसरी ही विद्यापीठ अनुदान आयोगान विद्यापीठ मानिल्ली संस्था. ह्या वर्सा संवसारीक भलायकी संघटनेन भारतांत पारंपरीक वैजकीचें जागतीक केंद्र स्थापन करपाची घोशणा केली आनी आयुर्वेदाची वाडत वचपी आंतरराष्ट्रीय विस्वासपात्रताय रेखांकित केली.
अश्वगंधा मोहीम (2022), पोशण केंद्रीत प्रकाशनां, आनी संवसारभरांतल्या विद्यार्थ्यांचो सहभाग अशा जागृताय चालकांनी आयुर्वेदाचें धोरण आनीक घट केलें. 2023 वर्सा भारतभर 18 लाखां वयर वांटेकार जाल्ल्यान 21 हजारां परस चड कार्यावळी घडल्यो, जाल्यार 15 कोटी लोकांनी डिजिटल प्लॅटफॉर्मांतल्यान आदार दिवपाचें उतर दिलें. 2024 वर्सा प्रधानमंत्र्यान नवी दिल्लीच्या अखिल भारतीय आयुर्वेद संस्थेच्या दुसऱ्याया टप्प्याचें उक्तावण केलें.
एआयआयए गोंय : दशकाचो उत्सव
अंदूं 10 व्या आयुर्वेद दिसा खातीर नोडल इन्स्टिट्यूट म्हणून वेंचून आयिल्ल्या गोंयच्या एआयआयएचेर चर्चा जाता. 2022 वर्सा उक्तावण जाले उपरांत एआयआयए गोंय शिक्षण, दुयेंतींची जतनाय, संशोधनाचें केंद्र जालां. 300 परस चड पदवीधर विद्यार्थी, 10 पीजी अभ्यासक्रम आनी 100 खाटींचें आयुर्वेद हॉस्पिटल सयत 22+ खाशेल्या बाह्यरुग्ण सेवां सयत, आयुर्वेदाची परंपरा आनी आधुनिकतेचो मिश्रण मुखार दवरता.
अंदूंच्या उत्सवाच्या आदीं एआयआयए गोंयान भौशीक कार्यावळींचें समन्वय केलां – जागृताय व्याख्यानां, मिथक-बस्टिंग सत्रां, आनी रस्त्यार नाटकां, वैजकी शिबिरां, रन फॉर आयुर्वेद, आनी भलायकेक बरी रेसिपी वांटप. क्विझ, पोस्टर तयार करप, निबंद, लघुपट ह्या सर्तींनी खास करून तरणाट्यां मदीं उमेदीन वांटो घेतला.
23 सप्टेंबर दिसा गोंय कॅम्पसांत एक म्हत्वाचो उत्सव जातलो, तातूंत धोरण निर्माते, संशोधक, वेवसायीक, आनी नागरिकांक एकठांय येवन आयुर्वेदाच्या चालू प्रवासाच्या भव्य प्रदर्शनांत वांटो घेतले. एआयआयए, गोंय आंतरराष्ट्रीय विद्यार्थ्यांच्या शिक्षणीक भेटी खातीर एक मुखेल थळ म्हूण काम करता, तांकां आयुर्वेदांतल्या भारताच्या पारंपारीक बुद्धीचें दर्शन दिता. तशेंच, एआयआयएन राज्य आनी राष्ट्रीय पांवड्यार जायते समजिकाय करार केल्यात, जाका लागून सहकार्याक चालना मेळ्ळ्या. अवैजकी पद्दतीची ही समग्र पद्दत वाडोवपाक हें पावल.
एआयआयए गोंय संशोधन, शिक्षण, आनी खाशेल्या दुयेंतींची जतनाय घेवपा वरवीं आधुनीक ऑन्कोलॉजी वांगडा आयुर्वेदाचें एकीकरण करपाक समर्पीत आसा. हो उपक्रम घटमूट करपाक एआयआयए गोंय, आयुष मंत्रालय, गोंय सरकार आनी टाटा मेमोरियल सेंटर-भारत सरकाराच्या अणुऊर्जा खात्या खाला अनुदान दिवपी संस्था हांचे मदीं त्रिपक्षीय कबलात करपाचे आसात. ह्या सहकाराक लागून एआयआयए गोंयांत इंटिग्रेटिव्ह ऑन्कोलॉजी युनिट स्थापन जातलो, जाचें आयुर्वेद दिसा निमतान उक्तावण जातलें. हाचे वांगडाच एआयआयए गोंय प्रगत सुविधांचें उक्तावण, शास्त्रीय प्रकाशनां आनी बहुविधा सहकार्याक पोसवण दिवपी एमओयूचेर सही जातली.
संवसार चडांत चड टिकावू भलायकी जतनाय मॉडेला कडेन वळटा तसो आयुर्वेद परंपरा आनी विज्ञान हांचे मदीं, वैयक्तीक भलायकी आनी धरतरेच्या बऱ्यापणा मदीं पूल म्हणून उबो रावता. धावो आयुर्वेद दीस हो फकत फाटल्या दशकाच्या कृतीचो उत्सव न्हय, तर ही बुद्धी संवसाराक वांटून घेवपाच्या भारताच्या संकल्पाची परतून पुश्टी करपी- हें फक्त लोक आनी धर्तरेच्या भलायके खातीर.
(लेखिका गोंयचे अखिल भारतीय आयुर्वेद संस्थेची डीन आसा.)
प्रा. (डॉ.) सुजाता कदम,
धारगळ
खिणाखिणाक ताज्यो घडणुको आनी तुमचे कडेन संबंदीत दरेक खबर मेळयात एका क्लिकाचेर! फेसबूक, ट्विटराचेर आमकां फॉलो करात आनी व्हाट्सएप सबस्क्रायब करपाक विसरूं नाकात.