कित्याक हांव गरीब जल्मलों?

भांगरभूंय | प्रतिनिधी

हाका एकूच उपाय उरता, आसा ते परिस्थितींत खुशाल रावप, आसा तसो आनी घडटा तसो संवसाराक फुडो करप.

आमी बाजारांत वचून जाय तें हाडटात, तशें आमी भुरग्याक हाडूंक शकनात. क्रिस्ती पवित्र पुस्तकांत म्हणलां, भुरगें हें देवाचें देणें, गर्भाचें फळ, एक इनाम आनी देव ताचेर हात दवरून ताका आशिर्वाद दिता. भुरगें सगळ्यांच्याच नशिबांत आसना. थोड्यांक तें मागनासतना मेळटा जाल्यार थोड्यांक कश्ट करुनूय मेळना. हें भुरगें ज्या कुटुंबांत जल्मता तें कुटुंब गिरेस्त काय गरीब हें पळेना. त्या भुरग्याक व्हड करूंक जातलें वा ना तें पळेना. एका जोडप्याक तें फावो जाता, म्हणटच त्या कुटुंबांत ताणें आसा ते अवस्थेंत वाडचें पडटा. अश्या वेळार मार्टीन ल्यूथर कींग, जुनियर हाच्या उतरांची याद जाता.  तो म्हणटालो, “म्हजें एक सपन आसा की म्हजीं चार ल्हान भुरगीं एक दीस अशा राष्ट्रांत जियेतलीं, जंय तांकां तांचे कातीच्या रंगा वयल्यान न्हय, तर तांच्या चरित्राच्या आशयां वयल्यान वळखतलीं.” भुरगीं कशीं व्हड जातात आनी कशीं जियेवंक लागतात ताचे वेल्यान तांची वळख घडटा.

फुडार कितें?

हें जरी खरें आसलें, जाल्यार गरीब कुटुंबांक जल्मल्ल्या भुरग्यांचो फुडार कितें?  तीं शाळेंत वतात, तांचे बराबर हेर भुरगीं सूट-बूट घालून येतात आनी गरीब भुरगीं केन्ना केन्ना जोतीं नासतना आसतात.  मदले सुटयेंत थोडीं भुरगीं बरें बरें खातात जाल्यार गरीब भुरगीं उदक पियेवन दीस काडटात. थोडीं भुरगीं गाडयांनी शाळेक वतात जाल्यार गरीब भुरगीं चलून वतात. हो भेदभाव कित्याक जाता? कित्याक गरिबांक हक्क ना गिरेस्तां भशेन सगळ्यो सवलती मेळोवपाचो. तांकां जाय दिसता म्हणल्यार पासून तांच्यान तें मेळोवंक जायना. म्हणटच सैमाचो हो वेगळोचार एक गरीब कसो सोंसून घेता जायत?

एक वाडिल्लें गरीब चेडूं जेन्ना घरा भायर आपली नदर घालता, तेन्ना तें पळेतां हेर चेडवां गाडी, स्कुटर घेवन भोंवतात आनी आपणा कडेन एक सादी सायकल पासून ना. तांचें न्हेसप पळेवन तें भितरले भितर घुस्मट्टा, तांचें वागप-चलप पळेवन जायते पावटीं ताका उणेपण भोगता. फेस्ता- परबांनी वा समाजीक सुवाळ्यांनी जायते पावटीं तें वचनासतना रावता. शाळेंत तर तें कितलेच पावटीं अवमानीक जाल्लें आसता.  ताकाय दिसता आपूण त्या चेडवां भशेन जगचें पूण ताच्यान तें मेळोवंक घडनां आनी सैंमाचो नेम बदलूंक जायना.

गरीबाक फरक पडटा

एक गरीब मनीस दुयेंत पडटा तेन्ना कितें घडटा? ताका खंयच्या दोतोरा कडेन व्हरचो वा खंयच्या हॉस्पिटलांत व्हरचो ताचेर विचार करचो पडटा. जाल्यार गिरेस्त मनशा विशीं असो कोण विचार करिना. साद्या दुयेंसाक लागून पासून ताका बऱ्या त्या हॉस्पिटलांत विचारीनासतना व्हरतात. दोतोरान बरोवन दिल्लीं वखदां हाडूंक गरीबाक कितले पावटीं बॉल्सांत हात भायर-भितर करचो पडटा. मनाचेर ताण दवरून सगळीं हाडूं वा पयलीं अर्दींच घेवं अशा प्रस्नाक फुडो करचो पडटा. त्याच जाग्यार एका गिरेस्ता खातीर तें चिंतपाची गरजूच पडना.  तीं वखदां इबाडल्यार पासून कोणाक फरक पडना, हो फरक गरीबांक मात पडटा.

एक गरीब जेन्ना पिडेंत पडटा आनी ताचो कुयदाद घेवंचो आसता, तेन्ना ताचे फुड्यांत कोण आसता? जो मनीस रावता, तो एकलोच जोडकार आसता. कामाक गेलो ना जाल्यार घरांत तांदूळ येना जावपाची भिरांत उपरासता. पिडेक सांपडला ताची भाव-भयण कितले दीस बेकार रावून ताची सेवा करतलीं? तें शक्य जायना. तांतुंतले तांतूंत पिडेस्ताचो गू-मूत काडचें पडलें जाल्यार ताची कितें हालत जाता आसतली?  ही पिडेस्त एक बायल जाली जाल्यार तिचे अवस्थेचें  तें चित्र पासून आमच्यान दोळ्यां मुखार हाडूंक जायना, कोण आनी कशे तरेन तिची सेवा करतली ताचें. तांकां तांकना एक नर्स हाडून दवरूंक, घरांत आसा ताणें कशें तरी काडचेंच पडटा. काडले शिवाय दुसरी वाट ना. अशी अवस्था हांवें पळेली तेन्ना दोळ्यांनी दुकां हाडपा बगर कायंच करूंक जालें ना. भितरले भितर फुगार जावन स्वताच्या जिवाचेर आकांत हाडपा बगर मनाक थार जालो ना. गरीब घराण्यांत जल्माक येवपाच्या ह्या सैमाच्या देण्या खातीर ही पिडेस्त कोणाक शिणूंक शकता?

नोकरी आसा, पूण…

आयज सरकाराच्या येवजणांचो लाभ घेवन गरीब भुरगीं शिकतात, पूण तांकां नोकरी रोखडीच मेळटा? ना. ते खातीर आतां चिरिमिरी दिवंची पडटा, ती तांचे कडेन खंय आसता? अशें आयकूंक येता की एका शिपायाची नोकरी मेळोवंक पासून मेजा पोंदाक हात घालचो पडटा. हो मेजा पोंदाक पसरायल्लो हात कितलो वजनदार आसा तें पळेवंक वयर कितल्योच तकल्यो आसतात. शिक्षणा प्रमाणें न्हय तर एक सादारण पासून ताका नोकरी मेळ्ळ्यार ताच्या कुटुंबांत बरे दीस येवंक शकतात पूण तशें घडना. नोकरी आसा तें दिश्टी पडटा, पूण ती ताका फाव जायना. कित्याक मागता ताका दिवंक ताचे कडेन घडना. ही सैमीक आपत्ती झेलतां म्हणल्यार घरा कडेन जायते पावटीं उपासमारीची पाळी आयिल्ली आसता, कित्याक त्या घरांत जाण्टीं मनशां आसतात जांचे कडें कसलेंच काम करूंक जायना वा तीं कसलेय जाल्यार कुडीचे पिडेक सांपडिल्लीं आसतात.

जायतीं जणां देवाचें दर्शन घेवंक दुसऱ्या राज्यांनी वा विदेशांत पासून वतात. तांकां हो गरीब मनीस पळेता तेन्ना निदान एका जाग्यार तरी वचून येवंक ताच्याय मनांत जाता, पूण ताका कोण व्हरना वा ताचो खर्च करूंक कोण तयार आसना.  देखून ताका पुराय संवसाराचे देव आपल्याच घरांत हाडून पुजचे पडटात. एक भोंवडी करपाची ताचें सपन सपनूच उरता.

… तरुच जिविताचें सार्थक

अशे जायते तरेचे प्रस्न एका गरीबाच्या दोळ्यां मुखार आसतात वा ताका तांकां फुडो करचो पडटा. तेन्ना एकंदरीत प्रस्न ताचे मुखार उबो रावता, ‘कित्याक हांव गरीब जल्मलों?’ ह्या संवसारांत देसांचे देस गरीब आसात आनी हो फकत एका मनशाचो प्रस्न नासून त्या पुराय देसाचो आसा, आपलो देस असो गरीब कित्याक? त्या देसांतल्या मनशां विशीं वा खंयच्याय गरीब मनशा विशीं इतलेंच म्हणचें पडटलें, तुजें नशीब तें, तुजें निर्मोण तें. आवयच्या कुसव्यांतल्यान भायर येवंचे आदीं भुरग्याक खबर आसना आपूण गिरेस्त वा गरीब कुटुंबांत जल्मता तें. जल्मतच निर्मोणूच न्हय? हाका एकूच उपाय उरता, आसा ते परिस्थितींत खुशाल रावप, आसा तसो आनी घडटा तसो संवसाराक फुडो करप.  गरीब मरताच, तसो गिरेस्तूय मरता.  मरण कोणाक चुकना, ताचे आदलें जिवीत खुशाल आनी आनंदान जियेल्यार जिविताचें सार्थक जातलें.

— 

– विन्सी क्वाद्रूस, राय, साश्ट

मो. – 9822587498