भांगरभूंय | प्रतिनिधी
(सुशीला नायर उपरांत परत येतकच तांकां हें सगळें कळ्ळें. ‘ परत परिक्षा दिवया’ अशें तांणीं सुचयलें. पूण पयलींच्या अणभवान हांव इतलो बेजारिल्लों की थंय परत वचपाकच नाका, अशें दिसलें…. आतां मुखार…)
सेवाग्रामांत आयिल्ल्या अणभवान हांव म्हज्या पुता खातीर कांयच करूंक शकना, अशें दिसून हांव सामको निरशेंल्लों. हेमलकसाक परत गेलों, तेन्ना सुरेश द्वादशीवार लोकसत्ता दिसाळ्यांत आसले. तांचे साडू भास्कर भट. हे दोगुय म्हज्ये बरे वळखीचे. तेन्ना सरकारी कॉलेजींत दोन जागे ‘सरकारी कोटा’ म्हुणून राखून दवरताले. त्या जाग्या खातीर तांच्या कडच्यान शरद पवारां कडेन उलयल्यार जायत काय, असो विचार मनांत घोळटालो. पूण उतर घालप खूब जड जातालें. कारण बाबान अशें केन्नाच करूंक नासलें. म्हाकाय तें भोव कुस्तार जाल्लें. पूण दुसरे वटेन अशेंय दिसतालें, की दिगंतान बरे मार्क घेतल्यात. ताका लागून फकत संद ना म्हूण ताका दोतोर जावपाक जालेंना, अशें घडपाक नाका. अखेरेक हांव भटां कडेन उलयलों. तांणीं द्वादशीवारां वांगडा उलोवन पवारां कडेन संपर्क केलो. हे सरकारी कोट्यांतले जागे मेळचे म्हुणून दरवर्सा संबंधित मंत्र्याचेर सगळे वटेन खूब चेपण येतालें. ताका बेजारून दिस्त त्या वर्सा शरद पवारांनी ते जागे ‘सरंडर’ केल्ले. ताका लागून हीं दारांय आमच्या खातीर बंद जालीं.
कितें करचें तें कळना आसलें. म्हजें काम जालें ना, ही खंत गिरीश गांधी आनी द्वादशीवारांकय लागिल्ली. त्या खातीर ते दत्ता मेघे हांचे कडेन उलयले. तांचें वर्ध्याक मेडिकल कॉलेज आशिल्लें. ह्या काॅलेजींत दिगंताक ॲडमिशन मेळत काय, अशें विचारप जालें. दत्ता मेघ्यानीं ॲडमिशन दिवपाचें मान्य केलें. ह्या कॉलेजांत सरकारी आनी खाजगी, अशो फी भरपाच्यो दोन तरा आसल्यो. मॅरीटांत आयिल्ल्याक साडेचार हजार फी आनी खाजगी जाग्या खातीर पावणेदोन लाख रुपये. मेघ्यांनी आमकां साडेचार हजारच फी सांगली. अखेरेक दिगंत मार्गाक लागलो.
मात आमची वट्ट जोड पळयल्यार ही फी लेगीत आमकां परवडपा सारकी नासली. फी फारीक करपाक सवलत मेळिल्ली तरी आमकां ती आमच्या कांय म्हयन्यांच्या पगारा इतली आशिल्ल्यान चडच जाल्ली. मागीर फी एकठांय करपाची ताकतीक सुरू जाली. आमची अडचण समजुपी लोक आमच्या लागींच आसले. सोहनीआजी नांवाची आमच्या वळखीची त्या मदलीच एक. कंवचेच्या फामाद कारखान्याचे धनी ओगले हांच्यो त्यो सासूमांय. तांचे दुसरे जांवय नामनेचे आदोगाद अधिक शिरोडकार. सोहनीआजयेन एक दीस म्हाका आपयलो आनी म्हज्या हातांत एक पाकीट दिलें. “ ही पिलूली पयल्या वर्साची फी.” म्हजे दोळे भरून आयले. खूब अनमनलों, पूण तांणीं म्हणलें, “ आजी म्हणटा न्ही म्हाका, मागीर मुरवत कसली करता ?” त्यो खूब कडक आनी स्पश्ट उलोवपी. ह्या आजयेची आमचेर खूब माया. दिगंताली पयल्या तीन वर्सांची फी ताणींच दिली. निमाण्या वर्सा फी वाडून एकदम वीस हजार जाली. हांवें अजिबात तांकां कळयलेंना. कशीतरी ही फी एकठांय करतालों. तेन्ना तांकां खंयच्यान तरी कळ्ळें. मागीर तांणीं तेय पयशे धाडून दिले. दिगंताल्या फीचो प्रस्न असो सोहनीआजयेन सोडयलो. तसोच ताचो वर्ध्यांत रावपाचो प्रस्न आमच्या आनंदवनांतल्या आनंदनिकेतन कॉलेजीचे एक प्रोफेसर प्रकाश शेंडे, हांच्या खातीर सुटलो. तांचें वर्ध्याक एक घर आसलें. तें तांणीं दिगंताक पांचय वर्सां रावपाक दिलें, तेंय भाडें घेनास्तना, फुकट. अशे लोक खंयच्या- खंयच्यान आमच्या अडचणींच्या वेळार उबे रावले आनी तांणीं म्हजें वजें ल्हव केलें.
अनिकेतय सातवे उपरांत आनंदवनांत रावतालो. धावेंत ताका बरे मार्क मेळिल्ले. पूण उपरांत बारावेक ताणें ‘ड्रॉप’ घेतलो. ताका इंजिनिअर जावपाचें आसलें. पुण्याक ताका ज्ञानेश्वर विद्यापीठांत मेकॅनिकल इंजिनिअरींगाक प्रवेश मेळ्ळो. पुण्या सारक्या शारांत ताच्या रावपाचो प्रस्न आसलो. एक वर्स तो मंजिरी परांजपे हांच्या घरांत रावलो. त्या उपरांत डॉक्टर शिरोळे हांचे कडेन वळख जाली. आनी ताचें शिक्षण सोपतामेरेन तो तांच्याच बंगल्यांत, एके कुडींत रावलो.
दिगंत आनी अनिकेत हे दोगुय शिक्षणाच्या निमतान घरा भायर उल्ले आनी उपरांत शारांत रावपाक लागले. पूण ह्या दोगांचेंय खाशेलपण म्हणल्यार तांकां घराची ओड कायम उल्ली. सुटी पडनाफुडें ते हेमलकसाक येताले. दिगंत तुळेन लागीं आशिल्लो, पूण अनिकेतय पुण्यांतल्यान धांवत येतालो. सुटी सोपली तरी तांचो पांय भायर सरनाशिल्लो. आठ- धा दीस सुबेज रावनच ते परत वताले. ह्या भुरग्यांचो आनीक एक गूण म्हणल्यर तांकां वट्ट अर्थीक परिस्थितीची सारकी जाणविकाय आसली. आमच्या पगारांतल्यान मंदान सांठयल्ल्या फिक्स्ड डिपॉझिटांतल्यान शारांतल्या तांच्या जेवणा- खाणाची तजवीज करप जाताली. ही ओडाताण तांकां खबर आशिल्ल्यान शारांत रावुनय तांणीं गरजे भायर खर्च केन्ना केलोना.
(मुखार चलता)
प्रकाशवाटा (मूळ लेखक : डॉ. प्रकाश आमटे)
देविदास गजानन नायक
98505 35051
खिणाखिणाक ताज्यो घडणुको आनी तुमचे कडेन संबंदीत दरेक खबर मेळयात एका क्लिकाचेर! फेसबूक, ट्विटराचेर आमकां फॉलो करात आनी व्हाट्सएप सबस्क्रायब करपाक विसरूं नाकात.
