कोंकणी विशींची आदली पोटतिडक खंय शेणली ?

भांगरभूंय | प्रतिनिधी

एक तेंप आशिल्लो कोंकणीक कोणेंय आल्त-फाल्त म्हणलें की आमची तकले वयली शीर तटतट्टाली. रगत तापतालें. शिरंतरां खतखत्तालीं. पांयांतली तिडक मस्तकाक पावताली. दांत-ओंठ एकामेकाक घट्ट चि़ड्डताले. मुठीय आंवळप जातालें. कोंकणीक वायट उतरां लेखपी मनशाक आमी ताका समजता ते भाशेन जाप दिताले. ताच्या मनाक दुखयनासतना ताची चूक ताका दाखोवन दिताले. ताका उतरांनी चिमटो काडटाले. सडेतोड जाप दिवन ताका चूप करताले. तो परत आमचे वाटेक येवपाचें धाडस करिनासलो. कोंकणीक वायट उतरांनी लेखिनासलो. आमचे आवयभाशेक – कोंकणीक कोणेंय हिणसायली जाल्यार आमकां सोंसुंकूच येनासलें. त्या मनशाची तिडक मारताली. ताचो राग येतालो. वेळ पडल्यार ताचे कडेन झगडपाचीय खुमखुमी मारताली. ती तिडक, तो राग, ती पोटतिडक आयज खंय शेणल्या? आमी थंड कित्याक आसात? आमी पेटून कित्याक उठनात? आमी इतले कशे बदल्ले? आमच्यांत हो बदल जावपाक कोण कारण? कोण जापसासदार? बदलिल्ली मनस्थिती काय परिस्थिती? आमची आवयभास – कोंकणी राजभास जाली, ती आठवे अनुसुचींत पावली म्हणून आमी ओगी आसात? तुमी कोंकणीक कितलीय नखलामी करात, कोंकणीचेर कांयच परिणाम जावचो ना म्हणून आमी असल्या लोकां कडेन दुर्लक्ष करूंक लागल्यात? तांचे कडेन वाद घालून अर्थ ना म्हणून तांचेर आडनदर करूंक लागल्यात? काय फालतू गजालींनी चर्चा करपाक आमकां वेळ ना?
म्हाका हयन्हयशी याद जाता. सुनापरान्तांत आसतना एक दीस छापून आयलें ः गोंयांत गरमेचो कालोर वाडला. आतां गरमी आनी कालोर (कालोर हें पुर्तुगेज उतर) अर्थ एकूच. सकाळींफुडेंच स्वातंत्र्यसैनीक नागेश करमली हांचो फोन. फोन घेतल्यार तापुनूच उलयले. ”आरे, कोणें केल्या रे ती बातमी? गरमी आनी कालोर हाचो अर्थ एकूच हें तुमकां खबर ना? तुमी कितें वाचकांक पिशे करूंक सोदतात? तकली जाग्यार दवरून काम करात रे.” इतलें सांगून तांणी फोन दवरलो. हांवें डॅस्कार आशिल्ल्या मनशाक तांचो फोन आयिल्ल्याचें सांगलें. ताणें म्हणलें, ”
तांकां कसली गरज फोन करून सांगपाची?”
”तशें न्हय. नागेश करमली हांणी बेठोच फोन करूंक ना. तांकां कोंकणीची पोटतिडक आसा म्हणून केला.” हांवें म्हणलें आनी विशय थंयच सोंपयलो.
ही अशी पोटतिडक आसूंक जाय. कोण चुकता ताका सांगूंक जाय, ताका सुधारूंक जाय. अश्यो चुकी करूं नाका म्हणून ताका शिटकावंक जाय. पूण आयज ती पोटतिडक आमचे मदीं ना. अमक्याक वायट दिसतलें म्हणून आमी उलोवंक सोदिनात. अमक्याच्या मनाक लागतलें म्हणून ताका ताची चूक दाखोवन दिवंक सोदिनात. क्षुल्लक कारणाक लागून वायटपण येतलें, नातें तुट्टलें म्हणून चूक करतल्या मनशाक फोन करपाचीय तकालस घेनात. चुकीचें उतर आयल्यार तें सुधारून वाचपांतूच आमी समाधान मानतात. कारण आमकां फालतू गजालींनी पडपाक वेळूच ना. बरोबर न्हय?
फाटीं वेंचणुकेच्या प्रचारा वेळार गोंया भायल्या राजकी पक्षांनी कोंकणीची कशी विदरणा केल्या ती आमी पळयल्या. फेसबुका वयल्यान ताचेर जाल्ली चर्चाय आमी वाचल्या. सोशल मिडिया वयल्यान ताचो निशेधूय जाला, पूण एकल्याय सभाग्यान त्या राजकी पक्षाक ताची जाप विचारपाचें धाडस केलें ना. कित्याक? त्या वेळार खंय गेल्ली ती आमची पोटतिडक? कोंकणी विशींचो तो मोग? कोंकणी विशींचें तें आपलेपण? कोंकणी विशींचें तें प्रेम? वेंचणुकेंत उबे राविल्ल्या त्या राजकी पक्षांनी होर्डींग लायतना कोंकणीची दशा केल्ली. अर्द कोंकणी, अर्द मराठी अशी ती कोंराठी भास पळोवन आमकां तिडक येताली. ”कोंकणीच्या जाणकाराक सांगून अणकार करात रे पापयांनो, कोंकणीची अशी दशा करूं नाकात.” अशें काकुळटेक येवन तांकां सांगचेंशेंय दिसतालें, पूण ‘झक मार. पडलां कोणाक?’ ही आमची प्रवृत्ती आमकां तशें करूंक दिनासली.
”म्हाका कोंकणी येता, हांव तें ज्युस्त उडयतां.” अशें सांगून मूळ महाराष्ट्रांतल्या, पूण सध्या गोंयांत रावपी मोडकीतोडकी कोंकणी जाणा आशिल्ल्या गोंयकारान (?) कोंकणीच्यो केल्ल्यो त्यो भोयो आमी तोंड धांपून खपोवन घेतले? कित्याक? आमी कशे आनी कित्याक म्हणून ओगी रावले? कोणें आमचें तोंड धांपिल्लें? कित्याक आमी मोने जाले?
आमी गोंयकार सुसेगाद. थंड. झगडपी न्हय. कोणाचे वाटेक वचपी न्हय. कोणाचे भानगडींत पडपी न्हय. आमी आल्मीखुशाल. आसा तातूंत समाधान मानपी अशी आमची संवसारभर नामना. आनी ह्याच सुसेगादपणाचो हे भायले लोक फायदो घेतात. कोंकणीची विदरणा करतात. कोंकणीक हिणसायतात. कोंकणी ही मराठीची बोली म्हणुनूय मेकळे जातात. आनी आमी? तांचें विधान गंभीरतायेन घेवपाची गरज ना, कोणेंय कोंकणीक कितेंय म्हणूं, कोंकणीचेर ताचो कसलोच परिणाम जावचो ना, कोंकणीचो हुसको करपाची गरज ना अशें म्हणून आमच्या मनाक आमी समजायतात आनी तांकां अदीक जेल दितात.
हालींच उदगीराक अखील भारतीय मराठी साहित्य संमेलन जालें. त्या संमेलनांत अध्यक्ष कौतिकराव ठाले पाटील हांणी कोंकणी विशीं हास्यास्पद विधान करतना कोंकणी ही मराठीची बोली अशें म्हणून पोरणो वाद उस्तून
काडला. तांच्या ह्या विधानाक लागून आरत्योपरत्यो प्रतिक्रिया आयल्यात; येत आसात.
खरें म्हणल्यार कोंकणी संस्थांनी पाटील हांच्या त्या चुकीच्या विधाना खातीर तांचो खर निशेध करूंक जाय आसलो. तांकां नाकापुरो करून उडोवंक जाय आसलो. तांकां जाहीर माफीय मागूंक लावूंक जाय आसली. पूण तशें जावंक ना आनी जावचेंय ना. कारण कोंकणी
विशींची आमची पोटतिडक शेणल्या इतलें मात खरें!

अतुल र. पंडित
9623269013