सर्गांत काय नरकांत ?

भांगरभूंय | प्रतिनिधी

ही फकत काणी न्हय. अर्थ भरिल्ली एक बोध- पोटली. एक राजा आशिल्लो. मोटो म्हाल. राजाक शेवण्यांचें पिशें. झाडां लायतकच शेवणीं आपोआप अदीक प्रमाणांत येतात हें राजान वाचिल्लें. राजालें उद्यान आसताच. भव्य. पूण राजान आग्रो केलो म्हूण म्हालाचे गॅलरी कडल्या जनेलां कडेन खूब खाशेलीं झाडां लायलीं. परिणाम बरो जालो. येतालीं शेवणीं. रुखां कणकणीं. गातालीं गोड गाणीं.
एक दीस राजा जनेला कडेन आसतना एक खुबूच सुंदर शेवणें येवन झाडाचे खांदयेर बसलें. सोबीत, ओडलायणें, रंगयाळें. पोट भांगराळें, फाट निळसर मोरपांखी. चोंच सुंदर रेखीव शिरवंत. राजा सुखावलो. खूब.
राजान ऑर्द दिली. शेवण्याच्या येवकाराची गडगंज तयारी करात रे. घे, राजालो हुकूम. बेगोबेग संगीत पंगडांक आपयले. सजावटीक सुरवात. राजा शेवण्याक थुळेत, तोखेत उबो आशिल्लो. संगीत बॅण्डाचो घम्म, टम्म असो आवाज आनी ढोलाचो घुमारो वाजना फुडें शेवणें एका खिणा भितर नाच्च जालें. उडून गेलें.
राजा वितरागलो. बेजारलो. ताणें राजदरबारांतल्या बुदवंताक आपयलो. ताका विचारलें – शाण्या बुदवंता, म्हजें कितें चुकलें?
बुदवंतान जाप दिली – हय राजा, चुकलें. तुमी ताका येवकार दिवपाचें थारायलें. तुमचो येवकार ताचे खातीर थारली भेश्टावणी. धमकी. तुमी फक्त वोग्गी शांत, स्तब्ध, थीर रावन तो आनंद रिचोवपाचो, पचोवपाचो, स्विकारपाचो.
राजाक शेवणें आवडिल्लें. प्रेम नाशिल्लें? आशिल्लेंच. प्रेम आनी ज्ञान वांगडा वांगडा वता. ज्ञान नाशिल्लें. शेवणें जाय तितलो वेळ ताचे मर्जे प्रमाण येतलें, बसतलें, खेळटलें, जीव खेळयतलें, चिंवचिंवाट करतलें, गायतलें आनी वतलेंय बी.
तें जी खोस दिता ती मानून घेवन आमी ताचो फक्त आनंद घेवंक शकतात. नियंत्रीत करूंक शकनात.
सूख हें अशेंच आसता. जिणेंत सुखाचे खीण कशे वेंचप ही एक कला. एक साधना. आमी जितले थंड शांत रावतले तितलें तें सूख झोळयेंत होटयेंत घेवंक शकतले. नाजाल्यार तो सुखाचो पावस आनी वावझड व्हांवन वतली.
आवाज करिनासतना पोरसांत रावल्यार फुलपाकुलें एकेकदां खांदार येवन बसता. ताचे कडेन मस्ती करशात, तें वता. जालां कितें तर भायर इतलो बोवाळ… ताच्याकूय भितर मनांत चिंतनांचो इतलो कल्लोळ चलला की सुखाचें शेवणें आयलेंय जाल्यार त्या कुलकुलाटांत रावंक शकना. सोंसना ताच्यान. वता तें. सुखांक आपोवपाची गरजूच नासता. तीं ल्हारां वेगवेगळ्या रुपांनी, नादांनी येत आसतात. गरज आसा ती तांकां वळखुपाची, समजुपाची, सांठोवपाची, सांसपुपाची, जीण सजोवपाची. राजाल्या दरबारांतल्या त्या शाण्या बुदवंताक खूब जाणांनी खाजगींत विचारलें – राजाल्या वर्तनांत अशें चुकप घडटा कित्याक?
बुदवंत जाणकारान सांगलें – ह्या संवसारांत normal सोडून ताचे भायर कांय लोक आसतात. तांचें वर्तन धरुया, un-normal or non- normal आसता. Abnormal म्हणूं नजो. असल्या लोकांच्या विचित्र वागण्याक लागून बाकिच्यांक Normal लोकांक त्रास जातात.
त्या जाणकाराची ही विस्कटावणी म्हाका खूब आवडली. कारण हालींच एका इश्टान म्हजे कडेन कसली तरी माहिती जाय म्हूण मेसेज धाडली. हांवें विचारलें – कित्याक जाय?
धाड रे तूं, ताची मेसेज आयली. हें वागणें un-normal. रितीचें न्हय. म्हजे कडेन तूं मागता, तेन्ना हांव धा प्रस्न विचारपाक मेकळो.
आपल्या इश्टाच्या घरांतलो कोणूय भायर पडलो जाल्यार ताका पाचारप, वा ताका मेळप वा ताका मेसेज धाडप, निदान एका तरी उतराची हें रितीचें. तशें घडलेंना जाल्यार तो मनीस un-normal. मरणान वैर लेगीत सोंपता अशें संस्कृत सुभाषित आसा. हे टणटणमारी लोकनाशिल्लें वैर घडयतात.
उतराक पाळो दिनात आनी फट उलयतात, झुलयतात हें un-normal. आपलें काम आसतकच शंबर खेपे मातशें हें दिशात? धाडशात? उपकार करशात? म्हूण कांय लागोळीं – लागोळे जे तरेन विनवणी करतात तो अभिनय पळेल्यार तीं कृतज्ञ रावतलीं अशें दिसता. ना. काम जायना फुडें थंयच विसरतात. तूं केन्नाय तांकां चिमटीभर कितेंय सांग, बेपर्वा. तांकां दोन मिनटां आसनात तुजे खातीर. तीं सगळीं बिझी. तूं बेकार.
हीं un-normal प्रकरणां चडशीं निर्दयी, हेकेखोर, सुवार्थी, निगरगट्ट, मुर्दाड, पाताळयंत्री, असंवेदनशील तरांतरांचीं आसतात. चित्र काडूं नजो अशीं. अदमास बांदू नजो अशीं – सामकीं रफ, दशाहीन, दिशाहीन, संस्कारहीन. तीं स्वस्थ नासतात आनी बाकिच्यांक पिडटात. नरकांतलो मनीस सुखी कसो आसतलो?
आनी निमाणें –
राजा जाणटो जालो. ताका एक प्रस्न पडपाक लागलो. आपूण मरतकच वतलों खंय, सर्गांत काय नरकांत? ताची न्हीद खळ्ळी. जेवणा-खाणा वयलें लक्ष उडूंक लागलें. अखेरेक राजवैद्यान ताका गांवचे शिमे कुशीक आशिल्ल्या एका योगी साधका कडेन व्हेलो. राजा मिरवणुकीन गेलो. तो साधक शांतपणान आपल्या खोपी भायर पडवेर बशिल्लो. खटाक खटाक करीत राजा घोड्या वयल्यान देंवलो आनी पयसुल्ल्यानूच ताचेर नेटून विचारूंक लागलो – आरे हे…आयक रे. सर्ग आनी नरक हांचे भितर फरक कितें तें सांग म्हाका. साधकान जाप दिली– म्हाका आतां वेळ ना.
तें आयकना फुडें राजाली शीर तटतटली. भिरभिरी अनावर जाली. राजा तापलो – आरे, हांव ह्या राज्याचो राजा. सम्राट. ना हें उतर तूं म्हजे मुखार उलोवंकूच शकना.
राजा तांबडो जाल्लो. त्या साधकान थंड शांत सकयल्या आवाजाचे पट्टेंत विनयान सांगलें – राजा, तूं आतां नरकांत आसा. राजा एकदम विचारांत पडलो. तीं उतरां तेजाचे लोट कशे ताच्या काळजांत गेलीं. राजाक आपली चूक कळ्ळी. संताप हें जनावराचें लक्षण हें होलमलें. राजा त्या साधका म्हऱ्यांत गेलो आनी नमळायेन सांगूंक लागलो – म्हजें चुकलें. तुमी म्हाका सर्ग आनी नरक म्हणजे कितें हें सांगूंक शकशात? साधकान आनिकूय थंडसाणीन सांगलें – राजा, तूं आतां सर्गांत आसा.
सांगपाचें म्हळ्यार जीण गंभीरतायेन घेवपी नॉर्मल मनीस सदांच खिणा खिणांत सर्गांत रावतात. Un-normal लोकांनी केदोय थयथयाट भोंवतणी घालो तरी तांच्या आंतरीक सर्गसुखांत ताचो कसलोच परिणाम जायना. काडयेचोय. कुस्कुटाचोय.

मुकेश थळी
फोंडे