भांगरभूंय | प्रतिनिधी
जेन्ना हांव समाज उपेगी काम करपाचो यत्न करतां, तेन्ना ‘मुक्तांगण’ ह्या डाॅ. अनिल अवचट हांचे संस्थेची प्रार्थना पयलीं म्हज्या मनांत येता. ती अशी, “जे टाळणे अशक्य दे शक्ती ते सहाया; जे शक्य साध्य आहे, निर्धार दे कराया; मज काय शक्य आहे, आहे अशक्य काय; माझे मला कळाया, दे बुद्धी देवराया”. म्हूण मनांतल्यान दिसता की हय म्हज्या मनांतल्या विचारांक प्रत्यक्ष कृतींत देवोवप आमकां सगल्यांक शक्य आसा. गरज आसा ती फक्त इत्साशक्तीची.
एके कडेन आमी प्रगत देशांचे वळेरेंत वचपाची सपनां पळोवंक लागल्यात. मागीर, त्या देशांचे नागरीक कांय नेम आपूण जावन पाळटात, भौशीक नितळसाणे विशीं जागरुक आसतात, तसें वागपाकूय जाय न्हय आमी सगल्यांनी? फक्त पश्चिमी भाशा आत्मसात करून वा तसो आहार, मुस्तायकी करून आमची सपनपूर्ती जातली? समाजीक भलायकेक घातक अश्यो संवयी बदलप, स्वता जावन नेम पाळप, भौशीक जाग्यांचेर शिस्त लावन घेवप हें आमकां मात्तूय अशक्य ना. गरज आसा ती बेफिकीर वृत्ती भायर मारपाची, ‘म्हाका कितें पडलां’ वा ‘सब कुछ चलता है’ ही मानसिकताय बदलपाची. आमकां जर मायभुंये विशीं मोग, देशाच्या, लोकांचे सुरक्षे खातीर जीव तळहातार घेवन रातदीस देशाची सेवा करपी जवानां विशीं कृतज्ञता दिसता जाल्यार ह्या खिणा पसून आमी सकयल्यो गजाली आचरणांत हाडपाक बांदील जावया.
हांवें एकट्यान करून कितें फायदो वा दुसरो कित्याक करीना, हो विचार पयस करून स्वता पसून सुरवात करूंया. जमल्यार चुकीचें वागप्याक मोगान, नम्रपणान तशें वागूं नाका अशें सांगपाचो यत्न करूंया. म्हजे खंयचेच कृतीचो, वागपाचो त्रास, लुकसाण समाजांतले दुसरे व्यक्तीक जावचें ना, हाची जतनाय घेवपाक जाय काय नाका? देखीक, रस्त्याचेर मेळटा थंय, कशीय गाडी पार्क करप, कान किटावपी हाॅर्न वाजोवप, येतां वतां मोबायलाचेर उलोवप, व्हडल्यान लावडस्पीकर लावप अश्यो जायत्यो ल्हान सान गजाली आमी थारायलें जाल्यार निश्चितूच बदलूंक वा टाळूंक शकतात.
आजकाल खंयूय वच, संगीत (खरें तर बोवाळ) हें जायच. आमच्या वाठारांत घरांतलो कोयर व्हरपाक येतालो तो व्हडल्यान पदां गायत (?) येतालो. ताची सुलूस लागली काय रस्ताद सुणीं भोंकपाक सुरवात करतालीं. चार – चवगांनी ताका ‘तूं गायत येवं नाका’, अशें सांगपाचो यत्न केलो, पूण ताचें म्हणणें एकूच, हांव गायत आयलों ना, जाल्यार कोयर एकठांय करपाचें काम करप जमचें ना. तो आयकना म्हूण काॅण्ट्रेक्टरान ताका मागीर कामा वयल्यान काडलो. केन्ना केन्ना दिसता ‘मजा’ ही संकल्पना ह्या विभक्त कुटुंब पद्दतींत बदल्ल्या. व्हडल्या आवाजांत कर्कश्य संगीत, जाचीं उतरां कितल्या जाणांक कळटात, तांकां अर्थ आसल्यारूच ताचे कडेन कितें देणें- घेणें आसता काय आनी ही आरड कोण खरेंच आयकता काय, अशे प्रस्न म्हाका पडटात. आंग हालयत नाच आनी सोऱ्यान भरिल्लो ग्लास जायच, असो सगल्यांचो समज. लावडस्पीकराक लागून संवाद हो आपापसांत रावनासतना एक ‘बोवाळ’ जाता. म्हज्या घरा मुखार ‘कीडझी’ शाळा आसा. थंय सद्दां सकाळीं अर्द वर फिल्मी पंजाबी रॅप संगीत लायतात. कित्याक तर ह्या 2 ते 4 वर्सां पिराय गटांतल्या भुरग्यांक शाळेंत येतकच नाचपाक मेळटा आनी तीं रडनात. म्हजे सारके तकलेर हात मारून हो बोवाळ सोंसतात. काल तर हद्दूच जाली. हाॅटेल आनी माॅलांत लावडस्पीकर येवन बरींच वर्सां जालीं. पूण काल पॅत्राॅल पंपाचेरुय पदां लायिल्लीं. म्हाका थंय 8-10 वरां काम करपी तरणाट्या कामगारांची कीव करचीशी दिसली.
कांय पोदेरूय तशेच. ‘पँक, पोंक’ हाॅर्न वाजयत रावतात. हें सायकल होर्नाचें पिशें आतां मुंबय, पुण्यांय पातळ्ळां. मात ते पाव विकनात. इडली, वडे विकतात. कितलेंय मान्य केलें, की पोदेर ही गोंयची वळख, परंपरा, पूण आमी सगल्योच परंपरा जपल्यात? कांय परंपरांनी बदल केलोच न्हय? मागीर हे हाॅर्न काडून देवळांत वा चर्चींत आसता तसली ल्हान घांट दिली जाल्यार सकाळ, सांजचें अर्द वर तरी सुसह्य जातलें. कितल्याश्याच पोदेरांक हांवें आवाजाचें प्रदूशण आनी ताचो हेरांचेर जावपी वायट परिणाम हाचेर चार भाशांनी (कों. म. हिं. इं.) छापिल्लीं पत्रकां वाटल्यांत. आजूनय वांट्टां. सतत व्हडलो आवाज जातकच त्या ध्वनी लहरींचो लोकांच्यातांच्या आयकुपाचे शक्तीचेर कांय वर्सांनी कितें परिणाम जाता, ताचो अभ्यास करपाक जाय.
आयज काल उत्सव म्हणलो काय शांततायेन सण मनोवपी मनशाक शेळो घामूच सुट्टा. तरणाट्यांचो जोश पळोवन खोस जाली तरी ते जे पद्दतीन व्यक्त जातात, तें पळोवन दिसता की उत्सव, सण मनोवपाची खरेंच काय ही अशी ‘आमची’ संस्कृताय वा रीत? जर विदेशींनी वा थंय स्थायिक जाल्ल्या भारतीयांनी हो ‘शिमगो’ पळयलो आनी तांकां आमची इंडिया म्हणल्यार असंस्कृत लोकांचो देश दिसलो जाल्यार दोश कोणाक दिवपाचो? आमचे सारक्या सत्तरी हुपिल्ले पिळगेक उत्सवांच्या जल्लोशाचें दिसान दीस इबाडत वचपी स्वरुप पळयलें काय दिसता, केन्ना आमी सुसंस्कृत नागरीक घडोवपाक पावतले? केन्ना आमी हेर जावपी त्रासाचो, समाजीक भलायकेचो विचार करपाक शिकतले? विदेशी लोकांचें आमी अनुकरण करतात, पूण सादी रांक लावपा पसून भौशीक जाग्यां वयले आमचे जापसालदारके मेरेन साबार गजाली आसात, जांचें आमी सुसंस्कृत नागरीक म्हूण अनुकरण करपाक शकतात. पूण ज्या देशांतले नागरिक ‘सगली कितें सरकाराची जापसालदारकी’ अशें म्हणून आपली जबाबदारी विसरतात वा ‘हांवूच कित्याक’, असो विचार करतात, तो देश म्हासत्ता कसो जातलो? फकत सपनां पळोवन कितें उपेग? ती पूर्ण करपाक दरेकल्यान आपापलो चानयेचो वांटो उखलपाक जाय न्हय? ‘आत्मनिर्भर भारत, स्वच्छ भारत, महान भारत’ अशो पोकळ बढायो वा तांत्रिक प्रगती, पश्चिमी वेशभूशा, खाणें, भाशा हांच्या बळग्याचेर आमकां फुडारिल्ल्या देशां मदीं स्थान मेळोवन दिवप आमकां अशक्यच.
अलका दामले
9096067788
खिणाखिणाक ताज्यो घडणुको आनी तुमचे कडेन संबंदीत दरेक खबर मेळयात एका क्लिकाचेर! फेसबूक, ट्विटराचेर आमकां फॉलो करात आनी व्हाट्सएप सबस्क्रायब करपाक विसरूं नाकात.