भांगरभूंय | प्रतिनिधी
कोंकणी भाशा मंडळ. कोंकणीच्या कुळारांतली, गोंयची म्हालगडी संस्था. मुक्ती उपरांत रोकडीच 1962 वर्सां पेद्रू कुर्रेय आफोंस आनी सांगात्यांनी स्थापन केल्ली. 30 सप्टेंबराक 60 वर्सां पुराय केल्ली आनी कोंकणी भास, साहित्य, संस्कृती वांगडाच गोंय, गोंयकार, गोंयकारपणा खातीर सगल्या तरांच्या तंत्रगिन्यानाच्या आसपावान कोंकणीच्या उदरगतीच्या वावराक सिद्ध जाल्ली कोंकणी संस्था! देखनूच काल आनी आयज असो दोन दिसांचो ‘महोत्सव’ हो फक्त 60 वर्सा जालीं म्हूण ‘हिरक महोत्सव’ न्हय जाल्यार साठीची ‘निवृती’ खर कोंकणी वावराची ‘प्रवृत्ती’ अदीक शक्तवंत करपाक आंखिल्लो सम्मेळाचो मनोमिलनाचो महोत्सव, अशेंच म्हणपाक जाय.
60 वर्सां! व्यक्तीचे जिणेंतली निवृती!! पूण, संस्थेक खंयची निवृत्ती? तिचे खातीर हें एक पेणें! वयर चडपाचें एक सोंपण!! मात्शें थारून, सुशेग बी घेवन फुडें वचपाक गरजेची उर्जा घेवपाची मनमेकळी संद! खिणयाळी जायना कित्याक, मुक्तताय! जाल्यारूय तकलेंत, मनांत- काळजांत भावना- विचारांचो खेळ सुरू आसताच न्हय? भाशा मंडळ तरी ताका आडवाद कसो करूं येता? फाटल्या साठ वर्सांत आमी कितलें कमयलें हाचो हिशोब मांडटानाच कांय गमायलें बी ना मूं, ताची भिरांत लेगीत उप्रासप मनशाचे बाबतीनूच न्हय जाल्यार संस्थेच्या बाबतींतूय शक्य आसा !
जाल्यारूय कोंकणी व्यक्ती, संस्थांनी कोंकणी भास, साहित्य, संस्कृतीचे जतन आनी संवर्धन करपाक पर्यायान गोंय, गोंयकार, गोंयकारपण राखून दवरपाक, घटमूट करपाक परक्यां आनी आपल्याय लोकांआड, सरकारां आड दिसांचे दीस, म्हयन्यांचे म्हयने आनी वर्सांची वर्सां मांडिल्लें झूज, संविधानाक पाळो दिवन गोंय राज्य पांवड्यार धरून राष्ट्रीय पांवड्या मेरेन केल्ली आंदोलनां आनी हातासलेलीं जैता आमच्या तत्त्वनिश्ठ, बुदवंत कोंकणी फुडाऱ्यांच्या कुशळ फुडारपणा प्रमाणूच ज्या कोंकणी संस्थांचे प्रतिनिधी म्हूण तांणी हो वावर केला, त्या कोंकणी संस्थांची शिस्तबद्ध येवजण, संघटन- कुशळटाय, कर्तुबी वावुरप्यांचो वावरा संबंदांतलो खर विश्वास, मोखी संबंदांतली कडक निश्ठा आनी घटमूट एकचार सिद्ध करता!
ह्या म्हान इतिहासीक वावरांत कोंकणी भाशा मंडळ लेगीत फाटलीं साठ वर्सां क्रियाशीळ आसा, हाचो अभिमान बाळगून आमचेंच जाले जाल्यारूय भाशा मंडळाक साठाव्या वर्धापन दिसाची, हिरक महोत्सवाचीं परबीं भेटोवया. सांगातानूच सद्याचे कार्यकारी समितीक- मेज कारभारी मंडळाक -अध्यक्ष अन्वेषाबाय सिंगबाळ सयत परबीं भेटोवया. संस्थापक अध्यक्ष पेद्रू कुर्रेय आफोंस धरून युवा पिळगेंतल्या अन्वेषा मेरेनचे हें मंडळाचें फुडारपण म्हणल्यार ‘कोंकणी’ दायजाची फुडारपणाची ‘बॅटन’ वेळा-काळाचीं पावलां वळखून वेळा- वेळार फुडें ‘पास’ करपाची बरी गवाय, अशें म्हणूया!
पेद्रू कुर्रेय आफोंस, डॉ. मनोहरराय सरदेसाय, केशव भेंब्रे, चंद्रकांत केणी, उदय भेंब्रे, फेलिसियु कार्दोज, तानाजी हळर्णकार, सुश्रुत मार्टिन्स, यशवंत पालेकार, रमेश वेळुस्कार, राजू नायक, दामोदर मावजो, श्याम वेरेंकार, भिकू बोमी नायक, पूर्णानंद च्यारी, प्रशांत नायक, चेतन आचार्य, अन्वेषा सिंगबाळ अशा आतां मेरेनच्या भोवमानादीक अध्यक्षां सांगातान तांचे सगले जाळवणदार, सगल्या विभागांचे मुखेली अशी ही कोंकणी भाशा मंडळाची संविधानीक मांडावळ. आयोजना खातीरची शासकी, प्रशासकी स्वरुपाची वेगळी वेवस्था आसाच, देखून, भोवमानेस्त अध्यक्षांसयत सगल्यां संबंदान कृतज्ञताय उक्तायतनाच संवसाराक अंतरिल्ल्यांची याद करप हें
आमचें कर्तव्य.
आतां मंडळाच्या शासकी आनी प्रशासकी वेवस्थे खाला मंडळान कोंकणी भास, साहित्य, संस्कृतायेचो वावर करपाचो आसता. मोख गांठपाक थारायिल्ल्यो, मंजूर केल्ल्यो येवजणो चालीक लावपाच्यो आसतात. आपली ‘अस्मिताय’ राखपाक कोंकणीचा वावर करपाचो आसता. आपली प्रतिश्ठा राखून ह्या वावराक लागतली मजत- चड करून अर्थीक पालव- देणगीदार, सरकारा कडेन मागपाचो आसता. पयसो मेळ्ळो, बरें आसा, नाजाल्यार कसो तरी तो उबो करून काम फुडें व्हरपाचें आसता!
केन्ना सरकारा कडेन झगडपाचें आसता, वायटपणां घेवपाचीं आसतात. मात, कामा कडली निश्ठा बाळगितल्यांनी आंगार घेतिल्लीं कामां फुडें व्हरपाचीं आसतात. भाशा मंडळान आरंबाच्या काळांत कोंकणीतल्या शिक्षणाच्या संदर्भात तर भोव कश्टांचो, व्यापा- तापांचों वावर केला, सरकारान करून घेवपाची कोंकणी पाठ्यपुस्तकां भाशा मंडळान केल्यांत. मंडळाच्या कोंकणी विद्याभुवन धरुन रवींद्र केळेकार ज्ञानमंदीर हायस्कूल मेरेनच्या चडट्या आलेखाचो बुन्यादीचो वावर त्या तेंपार भाशा मंडळान केला आनी आयच्या गड्यांनी ताचेर सुंदर ‘मंदीर’ उबें केलां.
आयच आमकां ‘कोंकणी भवन’ दिसता! बऱ्यो सवलती दिसतात. वापरपाक मेळटात. मात आरंबाच्या तेंपार बऱ्या मागप्यांच्या घरा- कुडींनी भाशा मंडळाचे ल्हानशें कार्यालय चलतालें. कोणी तरी एकलो- दुकलो कर्मचारी आसतालो! वेळ प्रसंगार अध्यक्ष लेगीत भीड- मुर्वद धरीनासतना सान्न हातांत घेताले! कोंकणी कडली खर निश्ठा!! मोख गांठपाचो उंचेलो हावेस!!! खरें म्हणल्यार साठ वर्सांच्या इतिहासावेलें पुस्तक भाशा मंडळान उजवाडा हाडपाक जाय. तेन्ना हांवें कोंकणी खातीर कितें केलां आनी कितें करुंक जाय हाची जाणीव आमकां चड बरी येतली! संस्थेचो दर एकलो पदाधिकारी आपलो ‘मोलादीक वेळ’ संस्थेक दिता हें कळटलें.
भाशा मंडळांन कितलें काम केलां, कोणे कोणापरस चड आनी बरें काम केलां हे चर्चे परस भुरग्यांच्या कार्यावळींचे तंत्रगिन्यानाच्या पालवान सुरू केल्ले प्रकल्प, युवा महोत्सव, शणै गोंयबाब कथामाळ, बालसाहित्य- अणकार, सी. डी. आनी पुस्तक प्रकाशनाचें ‘पेटूल’, शिक्षणीक पुरस्कार, लेखक, वावुरप्यां खातीर पुरस्कार, कोंकणी शिक्षणाचे शिक्षिक सनद धरुन प्रशिक्षण वर्गा मेरेनच्यो कार्यावळी, पुस्तक प्रकाशनां, वाचनविश्व आयच्याच जोमान, मन लावन मुखार व्हेल्यो जाल्यार आमचे सयत ‘हिरक महोत्सव’ लेगीत धन्य जातलो!
कमलाकर दत्ताराम म्हाळशी
08411085764
खिणाखिणाक ताज्यो घडणुको आनी तुमचे कडेन संबंदीत दरेक खबर मेळयात एका क्लिकाचेर! फेसबूक, ट्विटराचेर आमकां फॉलो करात आनी व्हाट्सएप सबस्क्रायब करपाक विसरूं नाकात.