दिवाळीचे उमेदींतय शिस्त, मनीसपण राखूया

भांगरभूंय | प्रतिनिधी

दिवाळेदिसा एक पणटीय मनातलो काळोख पयस करता. जण एका गोंयकारान हाचे फुडें विकासाची पणटी जावची पडटलें.

कोरोनाचे 2020 वर्सा आयिल्ले म्हामारीन मनीसजीणेंत शिस्त हाडल्या, एकामेकांगेर वचप- येवप कमी जालां. आदल्या तेंपार
गोंयकार सोयरे- शेजाऱ्यांगेर वचून जाणटेल्यांक पांया पडून तांचे आशिर्वाद घेताले. तांगेर फोव खावन दिवाळी मनयताले. आयजय ती परंपरा फाटीं पडूंक ना, तरनाटे जाणट्यांचो आदर करतात. जाणट्यांनीय तांच्या मनांचो सोद घेवन तांचे बरोबरीन वचपाचो येत्न केल्यार घराब्या भितर एकवट उरता. तोच आयच्या खिणाक म्हत्वाचो. ताच्या बळग्याचेर फुडली पिळगी घडटली. अंदची दिवाळी एकवटाचें वारें घेवन येतली, उमेदींतय शिस्त राखपाची जाणवीकाय करून दितली, अशी आस्त बाळगुया.
एकवट मागीर तो सरकारांतलो आसूं वा समाजांतलो, धर्मीक, भाशीक, भौशीक आसूं, तातूंतल्यान मनीसपणाचें बीं किल्लतलें, जाती- धर्माच्यो वण्टी खिणा भितर मोडून पडटल्यो अशें न्हय, पूण तशें सपन पळोवपाक कितें हरकत आसा? राष्ट्रपिता महात्मा गांधीजी आनी सुटके झुजाऱ्यांनी ध्येयवादाच्या सपनाचेर भारताक स्वातंत्र्य मेळोवन दिलें. गांधीजींनी कसल्याच पदाचो हावेस दवरूंक ना. तेच खातीर ते सदांच यादींत उरतले.
संवसारांत अस्वस्थताय आसतना तांचे मजतीक भारत धांवता तेन्ना देसाच्या स्वातंत्र्याच्या 75 व्या वर्सा
देस बळिश्ट जाता, अशे संकेत मेळटात. देसाच्या हेर राज्यां वांगडा गोंय धांवपाक जाय आसलें, पूण गोंय 15 वर्सां उसरां मुक्त जालें, तातूंत ल्हान राज्य आशिल्ल्यान गोंयां कडेन आयजय राजकी नदरेंतल्यान कोण गंभीरपणान पळयनात. गोंयचीं फकाणां गोंयकारूच करतात तेन्ना भायले गोंयकारांक मान कसो दितले? झगडीं झुजां बगर गोंयचो विकास होच हेत, ध्येयवाद मंत्रीमंडळांतल्या वांगड्यां मुखार आसचो पडटलो. सरकार त्या ध्येयवादांतल्यान मुखार सरलें जाल्यार तोच आदर्श आयचे तरणाटे मुखार घेतले.
फाटल्या म्हयन्यांतलें गोंयच्या राजकारणातलें चित्र पळयल्यार मंत्रिमंडळांतले कांय वांगडी एकचार विसरल्यात, सरकारा आड तंट्याचें वातावरण तयार करतात, अशें दिसता. मुख्यमंत्री डाॅ. सावंत कांय मंत्र्यांनी केल्ल्या घोषणां कडेन आडनदर करतात, सकारात्मकतेक बळ दितात ही बरी गजाल. मंत्र्यांच्यो घोषणा, तांच्या उलोवपा कडेन सरकारान लक्ष दवरचें. तांकां शिस्त, मनीसपणाची वाट दाखोवचीच पडटली. गोंयांत शांतीकाय आसा हें भायल्या उद्येजकांक खबर आसा, पूण राजकी अस्थिरतायेक लागून उद्येजक येवपाक अनमनतात. हेर राज्यांतल्यो, विदेसांतल्यो खासगी उद्येग, कंपनी आयल्यो तरी आपले वांगडा मनीसबळ हाडटात. कुशळटाय गोंयकारां कडेन आसा, पूण अणभव नाशिल्ल्यान गोंयकारांक कंपन्यो कामार घेनात. अणभवाची जोड आसली तरी पगार उणो आशिल्ल्यान गोंयकार कंपनींनी कामाक वचपाक तयार नासतात. उद्येगाक फाव ते मनीसबळ विद्यापीठान दिवंक ना जाल्यार विद्यापीठा कडेन आशिल्ल्या अभ्यासक्रमांत मुळा सावन बदल करपाक सरकारान पावलां उखलचींच पडटलीं.
मोपा विमानतळ आडमेळ्यांतल्यान पुराय जावप ही फकत खोशेची घडणूक न्हय. तिसरें संवसारीक झुज जाल्यार गोंयांत दुसरो विमानतळ आसा, त्या पर्यायाचो उपेग उद्येगीक सामग्री व्हरपा हाडपाक जातलो हें सांगपाची तांक मुख्यमंत्र्यां कडेन आसपाक जाय. दाबोळी उरतलो, ताचो उपेग जातलोच, आंतरराष्ट्रीय पावंड्याच्यो साधनसुविधाय थंय आसात, पूण लागसार नौदलाचो तळ आसा, झुजा वेळार दाबोळे विमानतळार झुजाचीं विमाना दवरचीं, देंवोवचीं पडटलीं हें ताणीं सांगचेंच पडटलें. हालींच तांणी गोंयकारांक खासगी उद्येगांत नोकरेक वचपाचो उलो मारला, तोच नेट मोपा विशीं आशिल्ले गैरसमज पयसावपाक दवरचो. उद्येग, वेवसायांत फाटल्या पाच वर्सांत गोंयकार आनी गोंयां भायले कितले आसात, ही अचूक म्हायती मेळोवप सोंपें न्हय. आमदार, मंत्र्यांक ते विशीं सादारण अदमास आसतलोच, मुख्यमंत्र्यांनी सगल्यांक विश्वासांत घेतल्यार न्हय तें सत्य कळटलें. उद्येगमंत्री, उद्येग खातें, उद्येग विकास म्हामंडळ, म्हामंडळाचे अध्यक्ष, गोंय गुंतवणूक म्हामंडळाच्यो शिमो, तांचे अधिकार, कामगार, अधिकारी, उद्देगिक मालमत्ता हे विशीं सरकारान जासूसी केल्यार नवे उद्येगपती घडिल्ले दिसतले. बळ कोणे दिलें तांकां? हजारांनी कामदारांनी न्हय? तांच्याय घरांनी दिवाळे वेळार दिवे पेटतलेच पूण ते जेन्ना पालवतले तेन्ना तांचे खातीर वेगळ्या पर्यायांची वेवस्था सरकाराक करचीच पडटली, तेच खातीर शिस्त जाय. खणी बंद पडल्यो तेन्ना आदले मुख्यमंत्री मनोहर पर्रीकर हांणी बेगोबेग घडयल्ले येवजणींतल्यान खणी वाठारांतल्या सान मनशा मेरेन पयशे पावयले. खण उद्येगाचो पालव तांकां तेन्ना मेळिल्लो आसतलोच. एकवटीतपणान थळाव्या उद्येगपतींक खणींचे पावणेंत वांटो घेवपाची संद आसाच, त्या भायर इफ्फी वेवस्थापन संस्था, सिने उद्येग, शिक्षण क्षेत्राचीं दारां तांकां कित्याक उक्तीं जावचीं न्हय? अंदूंची दिवाळी गोंयच्या उद्येगपतींनी एकवटा विशीं भासाभासेक आरंभ करपाची, उजवाडाची दिका दाखयतली.
गोंयची शांतीकाय राज्याक उदरगतीचे दिकेन व्हरपाक मोलादीक, ती ऐन दिवाळे वेळार इबाडपाचे येत्न फाटल्या तीन वर्सांत दोन- तिनदां जाल्यात. तेन्नाचे मुखेलमंत्री, आमदार दिगंबर कामत, विरोधी पक्ष मुखेली पर्रीकार हाणीं उज्यान तेल घालूंक दिवंक ना. घोशणांचेर घोशणा करून म्हायती तंत्रज्ञान मळाक उर्बा मेळ्ळी ना, गोंयच्या मध्यम, ल्हान, व्हड उद्येजकांनी राज्याक विकासा कडेन व्हेलां. मोपा विमानतळ नवी आशा, नवी दिका घेवन येता, अशी चिन्नां दिसूंक लागल्यांत आनी तेच वेळार स्वयंपूर्ण गोंय येवजण फळादीक जावपाची आस्त दिसूंक लागल्या. इंटरपोलान देस पावंड्यार सादूर रावपाची शिटकावणी दिल्याच. गोंय सरकारान दिवाळेच्या पांच दिसांनी कडक बंदोबस्त दवरचो, दिवाळी उमेदीन पूण सादेपणान मनोवपाचें आवाहनय करचें.
मोपा फकत गोंय, गोंयकारांकच न्हय जाल्यार देस- विदेशाकय शांतीकायेचें मळ कित्याक जावचें न्हय? तरणाट्यांक मोपा विशीं उमळशीक आसा, नव्या शिक्षणीक मळां कडेन वचपाची संद तांकां मेळपाक जाय. शिक्षकांनी मानसिकतेत बदल करून भासाभासेंतल्यान विद्यार्थ्यां वरवी समेस्तां मेरेन पावचें. तांच्यो अडचणी समजून घेवन समेस्तां खातीर ज्यो येवजणी आसात त्यो बदलप शक्य जातलें.
विद्यार्थ्यांक शिक्षकांनी तांची राज्य, देसा कडेन लागणूक कितें आसा तें समजावन सांगपाक जाय. मनीसपणांची तत्वां सांबाळून विद्यार्थ्यांनी शिस्तीक पाळो दिल्यार फुडारांत उजवाडाच्यो पणट्यो शाळा, म्हाविद्यालयांच्या दारांनी पेटूं येतात. मंत्री गोंयांतल्या तालुक्यांनी भोंवले, आमदार आनी मंत्र्यांक विद्यार्थ्यां मेरेन धाडपाची संदय मुख्यमंत्र्यांनी घेवची, अधिकाऱ्यांकय विद्यार्थ्यां कडेन भासाभास करपाक धाडचे.
दिवाळेदिसा एक पणटीय मनातलो काळोख पयस करता. जण एका गोंयकारान हाचे फुडें विकासाची पणटी जावची पडटलें. वरांची वरां मळब पळयल्यार तुमचें मनूय मळब जाता कशें तें साहित्य अकादमीकार संजीव वेरेंकार हांची ‘घरभर उजवाड’ ही कविता सांगता –
गॅलरींत बसून, हांव एकलोच
मळब पळयतालों, वरांची वरां पळयतां
पळयतां, मनूच म्हजें मळब जालें
आनी नक्षत्रांचीं घुंगरां बांदून नाचूंक
लागलें, घरभर उजवाड करून…..

सुहासिनी प्रभुगावकर
9881099260