भांगरभूंय | प्रतिनिधी
पृथ्वीवेल्या सात खंडां पैकीं एक खंड म्हणल्यार अंटार्क्टिका. दक्षीण ध्रुवा (south pole) कडलो हो वाठार. पॅसिफिक, अटलांटीक आनी हिंद महासागराच्या दक्षीण तोंकाचेर हो खंड आसा. दक्षीण महासागर वाठारांत हो खंड येता. सगळ्यांत थंड, नेटाचें वारें, बर्फ अशें वातावरण ह्या वाठारांत आसा. हो खंड ऑस्ट्रेलिया, युरोप ह्या खंडां उपरांत आकारांत तिसरो सगळ्यांत ल्हान खंड थारला. ह्या खंडाचेर पेट्रोलियमाचो मोटो सांठो आसा अशें मानतात.
हवामान – भारतांत जेन्ना गरमी आसता तेन्ना अंटार्क्टिकाचेर शीं आसता. ह्या खंडाचेर गिमाळ्यांत तापमान शुन्याच्या सकयल आसता. सुमार -5 ते -10 डिग्री सँटिग्रेड अशें तापमान गरमेंत आसता. दर्याच्या लागसारच्या वाठारांत शिंयाळ्यांत -40 ते -50 डिग्री सँटिग्रेड तापमान आसता. जाल्यार दक्षीण ध्रूव पठाराचेर -70 ते -80 डिग्री सँटिग्रेड मेरेन तापमान जाता. ताका लागून हो खंड रुक्ष आनी खर तापमानाचो थारता.
बर्फ – अंटार्क्टिकाचो सुमार 98 टक्के वाठार बर्फांत आसा. दर्यादेग आनी लागसारच्या वाठारांनी बर्फाचो मोटो थर दिसता. बर्फाचे कुडके वा हिमनग सुटून दर्यांत येतात. तांची लांबाय 150 कि. मी. मेरेन आसता. हे हिमनग उदकाच्या वयर सुमार 60 ते 70 मीटर उंच आसतात. तांचो चडसो भाग उदका पोंदा आसता. जागतीक तापमानवाड जाल्ल्यान अंटार्क्टिकातले बर्फ वितळपाक लागल्यात.
लोकवस्ती – अंटार्क्टिका खंडाचेर सात देशांनी दावो केला. अर्जेन्टिना, ऑस्ट्रेलिया, चिले, नॉर्वे, न्यूझिलंड आनी युनायटेड किंग्डम ह्या देशांचो तळ अंटार्क्टिका वाठारांत आसा. अंटार्कटिका खंडाचेर लोकवस्ती अशी ना. हो खंड तसो पळोवंक गेल्यार एका रेंवट वाठारा भशेन. बर्फांत भरिल्ल्या ह्या प्रदेशांत मनशाक जगप सामकें कठीण जाता. संशोधना खातीर विज्ञानीक ह्या वाठारांत रावतात. संशोधना खातीर आशिल्ल्या स्टेशनांचेर हे संशोधक काम करतात. 1000 ते 5000 अशी ह्या संशोधक आनी विज्ञानिकांची संख्या आसता. हे संशोधक हवामान, वातावरण आनी भूगर्भाचो अभ्यास करतात. ह्या वाठाराची सोबीतकाय आनी वातावरण अणभवूंक कांय पर्यटक ह्या खंडाक भेट दितात. पूण ह्या खंडाचेर हॉटेल वा रावपाची हेर सुविधा ना. ते खातीर तांकां जहाजांत रावचें पडटा आनी तळाचेर पावतकच बर्फाक पळोवंक खास गॉगल्स तशेंच शीं लागची न्ही म्हणून विशिश्ट कपडे घालचे पडटा.
जिवावळ – ह्या दक्षीण खंडाचेर पँग्वीन, देवमासो, सील (दिसपाक हुदा वरी) तशेंच दर्या वाठारांतलीं सवणीं मोट्या प्रमाणांत मेळटात. क्रिल हो सुंगटा वरी एक जीव ह्या वाठारांत मेळटा. ह्या खंडांतलीं जायतीं जनावरां क्रिल खावन जगतात. उदकांत आनी जमनीर रावपी पँग्वीनां खातीर हो खंड सामको आवडटो. अंटार्क्टिकातलीं कितलीशींच जनावरां आनी सवणीं हवामाना प्रमाण आपलो जागो बदलतात.
ओझोन होल – धर्तरेच्या वायुमंडळांत ओझोन गॅस तयार जाता. सुर्याचीं अल्ट्रावायलेट किरणां (निलातीत किरणां) धर्तरेचेर येवपा पासून ही गॅस आडायता. पूण अंटार्क्टिका वा दक्षीण ध्रूव वाठारांत ह्या ओझोन थराक बुराक
पडिल्ले विज्ञानिकांक मेळ्ळा. फ्रिज, प्लास्टीक पॅकींग, ऍरोसोल्स हातूंत वापरतात त्या सीएफसी ह्या रसायनांक लागून ओझोन थर उणो जायत चल्ला अशें विज्ञानिकांनी सिद्ध केला.
स्नेहा सबनीस
9923633789
खिणाखिणाक ताज्यो घडणुको आनी तुमचे कडेन संबंदीत दरेक खबर मेळयात एका क्लिकाचेर! फेसबूक, ट्विटराचेर आमकां फॉलो करात आनी व्हाट्सएप सबस्क्रायब करपाक विसरूं नाकात.
