धालो कलाकार – पार्वती पिळर्णकार

भांगरभूंय | प्रतिनिधी

आयज पार्वतीबाय गेल्यार बारा दीस जातात. पार्वती आता आमचे मदीं ना, अशें दिसच ना. तिका म्हऱ्यांत मनशां जाय आशिल्लीं. तिच्या रासवळ कुटुंबांन ती रावताली. तिचें मुखामळ सदांच हांसरें.  णववारी कापड, माथ्यान कसले ना कसलें दमदमीत वासाचें फुल आसतालेंच. कपलाचेर तांबडो तिबो, हातभर कांकणां आनी तोंडांत सदांच कितेंतरी गुणगुणप….पूण तें कळपाक आमकां कळाव लागलो. आमी तेन्ना नवीनूच मेरशे गांवांत पाविल्लीं. तिचे विशीं कांयच खबर नाशिल्ली. पूण कांय तेंपान आमी सगलीं धालांच्या मांडार गेल्ले कडेन पार्वती धाकू पिळर्णकार ही बायल आपल्या गोड आवाजांत त्या मांडाचेर धालो गांवक तल्लीन आशिल्ली. गांवांतल्यो बायलो मोटे उमेदीन नाचताल्यो. तिचो गांवपाचो बाज वेगळोच. ती बायलमनाच्यो सगल्यो भावना रसाळतेन गायताली. ह्यो सगल्यो धालो, फुगड्यो तिच्या मनांत देव घालतालो काय, असो प्रस्न पडटालो. कारण पार्वतीबाय शाळेंत वचूंक नाशिल्ली. मागीर हें सगलें कशें कितें ती रचता हाचें अप्रुप दिसतालें. तिच्या मुखांतल्यान म्होवाळ आवाजांत लोककलेचो वझरो व्हांवूक लागतालो तेन्ना आयकुपी थळ- काळ विसरून तिच्या आवाजाच्या तालार तंद्री लायताले. 

पार्वतीबाय सामकी सुग्रण. तिच्या हातच्यो तांदळाच्यो शिरवळ्यो, सागुती, सोजी… खावपी सामको तृप्तीचो धेकर दितालो. ती रांदता रांदता कवना गुणगुणटा…..

इतलें पाणी, इतलो चिखोल

तितूंत नाचता, मुंगास राणी

काल कित्याक येयलो ना गा

काल कित्याक येयलो ना

मोहिनीगेर केल्लो रोस

तेचो म्हाका येयलो सोस

त्या खातीर येयलो ना गा

त्या खातीर येयलो ना

पार्वतीबायची म्हूर्त ल्हान, पूण किर्त म्हान. मेरशे वाडयेच्या धालां-मांटवाचेर पार्वतीबाय बगर रंग चडना. धालांची निमणी रात म्हटल्यार खरेंच सांगतां तुमकां, पार्वती बायेक दोळे भरून पळोवची आनी सासणा मेरेन याद उरची अशीं तिचीं तरेकवार अप्रुप रुपां म्हणल्यार ती एक वर्स न्हवरो जाता जाल्या एक वर्स व्हंकल. ते राती कडेन तिचीं मायेचीं सोयरीं, इश्टीणी मांडाचेर व्हड संख्येन येवन तिची कला पळोवन, आयकून खूब तोखणाय करतात. 

पार्वतीबायन दूरदर्शनाचेरूय आपली नागपंचमीची फुगडी गावन  रसिकांचीं मनां जिखून घेतल्यांत. सेगीत तीन वर्सा तिणे नागपंचमीची पूजा, आरती, फुगड्यांची रास मांडून ती आपल्या आपल्या इश्टीणीं सयत गाजयल्यांत. तिचो इश्ट परिवार खूब व्हडलो. ती गेली तेन्ना सगलो गांव एकठांय जाल्लो. पार्वतीबाय दिसनाशिल्ली इतली फुलांनी भरिल्ली.  

आदले मुख्यमंत्री मनोहर पर्रीकार, कार्मिभाट भजनी मंडळान तिचो सत्कार घडोवन हाडला. फुगडी सर्तींत इनाम घेतले बगर ती घरा आयली ना. पार्वतीबायन पिरायेचीं ऐंशीं वर्सां हुपूनय तिच्या आंगांत उर्बा सोळा वर्सांचे चलयेक लजोवपा इतली…. आपल्या सगल्या धालांचो, फुगड्यांचो संग्रह पुस्तकरुपांत उजवाडाक हाडला. तो नवे पिळगेक उपेगाचो थारतलो.  आयज ती आमचे मदीं ना, तरी पुस्तक रुपांत तिची कला जिवी आसा. ती फुडले पिळगेक उर्बा दितली. धालांच्या मांडार उबीं रावन सगलीं बायलां पार्वतीबायचे कलेचो आदर करतलीं अशी आस बाळगितां. तिच्या आत्म्याक शांती मेळूं. 

सौ. सोनिया सुभाष शाह

मेरशी