भांगरभूंय | प्रतिनिधी
नवी दिल्ली, खबरां संस्था: भुरग्यां कडेन घरांत जे भाशेन उलयतात तेच भाशेन शिकयत जाल्यार तीं बरीं शिकतात. दुसरे कडेन जर भुरग्यांक दुसरे खंयचेय भाशेंत शिकयल्यार तांचे मदीं न्यूनगंड निर्माण जावपाक शकता आनी हाका लागून शिकपाचे तांकीचेरूय वेगळेंपण जाणवता. युनेस्कोच्या हालींच प्रसिद्ध जाल्ल्या ‘भाशा बाब – भोवभाशीक शिक्षणावेलें संवसारीक मार्गदर्शन’ अहवालांतलें हें विधान जावन आसा.
अहवाला प्रमाण, संवसारभरांतले ४०% चले आनी तरणाट्यांचे मायभाशेंत वाचनाची सुविधा ना. हेंच कारण आसा, संवसाराच्या खुबश्या वाठारांनी भुरगीं शाळेंत वतात, मात तांकां सादें वाचपाक येना आनी सादें गणीतूय सोडोवपाक येना.
२०१६ त, ६१७ दशलक्ष भुरगीं मोलादीक साक्षरता आनी संख्याशास्त्र शिकनाशिल्ले. हातुंतलीं दोन तृतीयांश भुरगीं शाळेंत गेलीं. कोवीड महामारी पयलीं, उणें आनी मध्यम उत्पन्न आशिल्ल्या देशांनी १० वर्सांच्या ५७% भुरग्यांक सादें वाचपाक येनाशिल्लें. कोवीड महामारी उपरांत हो आंकडो ७०% मेरेन वाडलो. हे सगळे निशकर्श युनेस्कोच्या ‘भाशा बाबी – बहुभाशीक मार्गदर्शनावेलें संवसारीक मार्गदर्शन’त मुखार आयलां.
डुंगरपूरांत बरे परिणाम
गुजरातांत उलोवपी वागडी भास राजस्थानांतल्या डुंगरपूर जिल्ह्यांत व्हडा प्रमाणांत उलयता. २०१९त शिक्षकांनी भुरग्यांक फकत वागडी भाशेंत शिकोवपाक सुरवात केली. कांय दिसांनी, जेन्ना भुरग्यांची मेजणी केली तेन्ना अशें दिसून आयलें, तांच्या वाचनांतली कुशळटाय आदले परस खूब बरी आसा. युरोप आनी आफ्रिकेंतूय अशेच परिणाम दिसून आयले. तशेंच, जर एखाद्या भुरग्याचे ताचे मायभाशेंत शिक्षण दिल्यार ताका हेर भास शिकप सोंपें जाता. वांगडा, ६ ते ८ पिरायेंत मायभाशेंत शिकपी भुरगीं अधिकृत भाशेंत शिकपी भुरग्यां परस बरी कामगिरी करतात.
भारत चवथ्या क्रमांकाचेर
UNSCOच्या संवसारीक भास ऍटलास प्रमाण, संवसारभरच्या सरकारांनी ८,३२४ भासांचे दस्तऐवजीकरण केलें. सध्या हातूंतल्यो ७,००० भासो वापरांत आसात.
३ भाशा धोरणां सादर
राष्ट्रीय शिक्षण धोरण म्हळ्यार NEP २०२० खाला, विद्यार्थ्यांक ३ भासो शिकच्यो पडटल्यो. मात खंयचीच भास सक्तीची करूंक ना. राज्यां आनी शाळांक खंयच्यो ३ भासो शिकोवच्यो हें थारावपाचें स्वातंत्र्य आसा.
मुळाव्या वर्गांत (यत्ता पयली ते पांचवी) शिक्षण मातृभाशेंत वा थळावे भाशेंत करचें अशी शिफारस करतात. तेन्नाच, मध्यम वर्गांत (यत्ता ६ वी ते १० वी) ३ भासो शिकप अनिवार्य आसा. हिंदी नाशिल्ल्या राज्यांत इंग्लीश वा आधुनीक भारतीय भाशा आसतली. जर शाळेची इत्सा आसत जाल्यार ते माध्यमीक विभागांत म्हळ्यार इकरावी आनी बारावेक परदेशी भाशा होय पर्याय दिवपाक शकता.
देशांत भासांचेर चर्चा
राष्ट्रीय शिक्षण धोरणा खाला शाळांनी तीन भाशा शिकोवपाच्या नेमां वेल्यान केंद्र सरकार आनी तामिळनाडू सरकारांत खर संघर्श सुरू आसा. १६ फेब्रुवारी २०२५ दिसा, तामिळनाडूचे मुख्यमंत्री एम.के. स्टॅलिन हांणी केंद्राचेर ३ भाशा धोरण लागू करूंक नाशिल्ले खातीर ब्लॅकमेलिंग आनी धमकी दिवपाचो आरोप केल्लो. तशेंच, हिंदी भास लादिल्ल्याचे आनी निधी दिवंक नाशिल्ले आरोप जाले.
ताका जाप म्हणून, केंद्रीय शिक्षण मंत्री धर्मेंद्र प्रधान हांणी १७ फेब्रुवारी २०२५ दिसा सांगलें, केंद्र सरकार राष्ट्रीय शिक्षण धोरण (एनईपी), २०२० ची अंमलबजावणी करपा खातीर पुरायेन वचनबद्ध आसा.
हिंदी विरोधाचो इतिहास ८५ वर्सांचो
१९३७ त, ब्रिटीश राजवटींत, मद्रास प्रेसिडेन्सी (आतां तमिळनाडू) तल्या शाळांनी हिंदी सक्तीची करपाचो यत्न केलो, जाका व्हडा प्रमाणात विरोध जालो. हे चळवळीचें नेतृत्व द्रविडर कझगम आनी उपरांत द्रविड मुन्नेत्र कझगम म्हळ्यार द्रमुक हांणी केलें. विरोध इतलो खर आशिल्लो, १९४० त शाळेंतल्यान हिंदी काडून उडोवची पडली.
तशेंच, १९६५त जेन्ना केंद्र सरकारान हिंदी ही देशाची एकूच अधिकृत भास करपाची येवजण राबयली तेन्ना तामिळनाडूंत व्हडा प्रमाणांत निदर्शनां जालीं. ह्या निदर्शनांत खुबश्या विद्यार्थ्यांक आपलो जीव वगडावचो पडलो आनी ह्या आंदोलनान पुराय राज्य भियेलें. उपरांत, केंद्र सरकाराक फाटीं सरचें पडलें आनी हिंदीसयत इंग्लीश ही सह-अधिकृत भाशा म्हणून कायम दवरली.
खिणाखिणाक ताज्यो घडणुको आनी तुमचे कडेन संबंदीत दरेक खबर मेळयात एका क्लिकाचेर! फेसबूक, ट्विटराचेर आमकां फॉलो करात आनी व्हाट्सएप सबस्क्रायब करपाक विसरूं नाकात.
