भांगरभूंय | प्रतिनिधी
पयलें नमन करूं धरतरे माये,
दुसरें नमन करूं मांडाच्या गुरू,
तिसरें नमन करूं बसलेल्या सभेक,
चवथें नमन करूं चुकल्या-माकल्या देवांक
आनी पांचवे नमन करूं सर्वया देवांक….
खंयच्या कार्याची सुरवात देवाक नमन घालून करतात, तशीच जागराची सुरवातूय देवाक नमन घालून जाता. जागोर हें आमच्या पुर्वजांनी तयार केल्लें दायज. जागोर केन्ना सुरु जालो हें अजून कोणाक खबर ना. पुण अशे म्हणटात की जागोर हो पुर्तुगेजा तेंपा सावन चालू आसा. मदीं पुर्तुगेजांनी तो सोंपोवपाचो यत्न केलो, पूण जाण्टेल्यानीं तो राखून दवरलो. म्हणून आयज आमचे मदीं पावलो.
जागोर म्हणल्यार जागरण. रातभर जागे रावन जागराचे मांडकारी वेगळीं वेगळीं पात्रां सादर करतात. जागरान आसता संवंगां आनी कातारा. जातूंत जें कितें आमचे सरभोंवतणी जिणेंत बरें वायट घडटा, तेंच ह्या जागरात संवंगां, कांताराच्या रुपांत मांडटात. जागराक डोब, घुमट आनी झांज असो तीन वाद्यांचो आसपाव आसा. जागोर हो एक लोकनाट्य प्रकार. गोंयचें अंत्रुज भुंयेर म्हणल्यार फोंडेंच्या प्रियोळ वाठारांत तो चड फामाद आसा.
जागोर मांडार करतात. मांडाचे गडे हो मांड तयार करतात. तो शेणान सारयतात. दोंगरां वयली गांवठी रोपां, फुलां, फळांनी हो मांड सजयतात. थंय जागोर जाता. जागरा पयलीं 15 दीस मांडांचे गडे येसाय करतात. जागोर हो गोंयच्या गावडे समाजाचो एक वांटो. तांचो एक मांड आसता, थंय गांवचे धा जाण एक जावन देवाक दिवली पेटोवन रोंट घालून येसाय सुरू करतात. जागरा दिसा रातभर जागे रावन रंगीत कपडे घालून मांडार जागोर सादर करतात. जागरांत दादले बायलांचो भेस करतात. सध्याच्या ह्या आधुनिक जिणेंत आमी गोंयची परंपरा, दायज ल्हवू ल्हवू विसरत चल्ल्यात.
जागोर म्हणजे कितें हो गोंयकारांक अजून खबर नाशिल्लो. कारण तो फक्त गांवच्या मांडार जातालो. आतां महोत्सवांक लागून तो ल्हवू ल्हवू फामाद जावपाक लागला. जागोर म्हणटकच आज लोक उमदीन पळोवपाक येतात. खूब लोकांक तो आवडटा. जागोर आतां गोंयभर व्हडले माचयेर पावला. गांवच्या कलाकारांक माची मेळपाक लागल्या, देखून नवे- नवे कलाकार घडपाक लागल्यात आनी हे सगळे जागोर महोत्सवाक लागून. जागोर महोत्सव आयज उंचेले पातळेर पावला. तो असोच कायम चालू उरपा जाय, म्हणटकच गावांत जावपी जागोर, गांवचे कलाकार, गांवची परंपरा अशींच चालू उरतली आनी गांवची कला ही फक्त गांवा पुरती न्हय तर गांवा भायर पसून पावतली. जागोर महोत्सव ही खरेंच एक बरी कार्यावळ आसा, गोंयची परंपरा, दायज राखून दवरपाची.
नेहाल प्रियोळकार
88060 74094
खिणाखिणाक ताज्यो घडणुको आनी तुमचे कडेन संबंदीत दरेक खबर मेळयात एका क्लिकाचेर! फेसबूक, ट्विटराचेर आमकां फॉलो करात आनी व्हाट्सएप सबस्क्रायब करपाक विसरूं नाकात.
