भांगरभूंय | प्रतिनिधी
भौशीक सेवा ह्यो कर येणावळीचेर आदारून आसतात. ताचे बगर, सरकारांक ही सेवा सांबाळप कठीण जाता वा तांकां ताचे खाजगीकरण करचे पडटा.
येणावळ कर हो संवसारभरांतल्या सरकारां खातीर येणावळीचो एक मुखेल स्रोत. भलायकी, शिक्षण, मुळावी बांदावळ, समाजीक कल्याण अशा गरजेच्या भौशीक सेवां खातीर करा वरवीं निधी मेळटा. पूण कांय देशांनी वा प्रदेशांनी एक तर येणावळ कर उणो केला वा अर्थीक वाड करपाक उत्तेजन दिवप, गुंतवणूक आकर्शीत करप आनी आपल्या लोकांचे जिणेचो दर्जो सुदारपाचे नदरेन पुरायपणान रद्द केला. अशा धोरणांचे परिणाम सगल्याच घटकां खातीर सकारात्मक आनी नकारात्मक दोनूय तरेचे आसतात.
येणावळ कर नासपाचो एक चड दिसपी फायदो म्हळ्यार लोकां कडेन हातांत पयशे चड उरतात. हाका लागून चड अर्थीक स्वातंत्र्य मेळटा, चड पयशे मालमत्तेंत गुंतवणूक करपाक मेळटात वा वस्तू आनी सेवांचेर आपलो खर्च वाडोवंक मेळटा, जाका लागून अर्थीक कार्यावळींक उत्तेजन मेळटा. यूएई आनी कतार सारक्या देशांनी वैयक्तीक येणावळ कर नाशिल्ल्यान थंयच्या रहिवाशांक अदीक पगार हातांत येता. उणो वा येणावळ कर नाशिल्ले देश कुशळ वेवसायिकां खातीर अदीक आकर्शक आसता. सिंगापूर आनी हाँगकाँग सारक्या देशांत येणावळ कर तुळेन उणे आसात आनी तांणी भोवराष्ट्रीय कंपनीं, वेवसायीक आनी हेर गुंतवणूकदारांक आकर्शीत केल्यात. कॉर्पोरेट आनी वैयक्तीक कर उणे केल्यार उद्देजकतेक प्रोत्साहन मेळटा, जाका लागून रोजगार निर्माण जाता आनी अर्थीक वाड जाता. आयर्लंड सारक्या देशांक उण्या कॉर्पोरेट कर दरांतल्यान फायदो जाला. अॅपल आनी गूगल सारक्या जागतीक कंपनींनी थंय युरोपीय मुखेल कार्यालय स्थापन करून जायत्यो नोकऱ्यो निर्माण केल्यात. अर्थीक स्वातंत्र्य आशिल्ल्यान स्टॉक, रियल इस्टेट आनी निवृत्ती निधींत लोक गुंतवणूक करूंक शकतात जाका लागून अर्थीक स्थिरताय मेळटा.
चड येणावळ कर आसल्यार कर चोरी, कर टाळपाच्या वृत्तीक कारण थारता. येणावळ कर ना केल्यार व्यक्ती आनी कंपनीं वरवीं येणावळ लिपोवप उणें जाता. ते भायर कर वसुली आनी अंमलबजावणी संबंदीत प्रशासकी खर्च उणो जाता.येणावळ कर नाशिल्ल्या सुवातेर, जटील कर नेमनाशिल्ल्यान कर चोरपा संबंदीत कार्यावळी उण्यो जातात. व्यक्तींची येणावळ चड तिगून उरल्यार वस्तू आनी सेवांचेर खर्च करपाची चड शक्यताय आसता, जी वेवसाय वाडपाक आनी अर्थीक विस्ताराक चालना दिता. हाका लागून मागणी वाडूंक शकता, उत्पादनाची पातळी आनी रोजगाराची चड संद मेळूं येता. अमेरिकेच्या टेक्सास आनी फ्लोरिडा (जाचे राज्य येणावळ कर ना) ह्या सारक्या कर-अनुकूल राज्यांनी कॅलिफोर्निया आनी न्यूयॉर्क ह्या सारक्या चड कराच्या राज्यांचे तुळेंत गिरायक खर्च चड आसपाची प्रवृत्ती आसता.
येणावळ करा बगर सरकारांनी भौशीक सेवांक निधी दिवपाक पर्यायी मार्ग सोदून काडचे पडटले, जशे की व्हॅट, विक्री कर वा वेवसाय आनी मालमत्तेच्या मालकांचेर चड शुल्क लादप. येणावळ कर नासतना, अर्थीक विसंगती वाडूंक शकता. दुबय सारक्या सुवातींनी, येणावळ कर नाशिल्ल्यान गिरेस्त परदेशांतल्या लोकांक आकर्शीत करता आसतना, दीसपट्टो खर्च चड उरता, जाका लागून उण्या उत्पन्नाच्या कामगारांक वयर वचप कठीण जाता. व्हॅट, इंधन कर, आयात कर अशे अप्रत्यक्ष कर वाडोवन येणावळ कराच्या उणावाची भरपाय सरकारांनी चड करून करतात. ह्या करांचो, विपरीत प्रमाणांत, उण्या उत्पन्न व्यक्तींचेर परिणाम जाता, जे गरजेक लागून तांच्या कमायेची चड टक्केवारी खर्च करतात.
भौशीक सेवा ह्यो कर येणावळीचेर आदारून आसतात. ताचे बगर, सरकारांक ही सेवा सांबाळप कठीण जाता वा तांकां ताचे खाजगीकरण करचे पडटा. येणावळ कर नाकरपी देश चड करून सैमीक संसाधन निर्यात (तेल, वायू) वापर्यटन अशा पर्यायी येणावळीच्या स्रोतांचो आदार घेतात. ह्या अवलंबनाक लागून तांची अर्थवेवस्था, बाजारांतल्या उतार-चढावा प्रमाण मातशी असुरक्षीत जाता. येणावळ कर येणावळ नासतना, बेकारी फायदे, पेन्शन, घरां खातीर मजत अशा कल्याण कारी कार्यावळींक निधी दिवपाक सरकारांक कठीण जावं येता. फावो तो आदार, गरिबीचें प्रमाण आनी समाजीक अस्थिरताय वाडनासतनाअसुरक्षीत लोकांक आदार ह्यो गजाली कठीण जातात. येणावळ कर नाशिल्ले देश चड करून कर आश्रय दिवपी जातात, जाका लागून कंपनीं आनी गिरेस्त व्यक्ती आपल्या मूळ देशांनी कर टाळपाक सोदतात. अर्थीक मळार सगल्याच तरेचो समतोल म्हत्वाचो आसता. कर येणावळीची भरपाय करपा खातीर सरकारां मध्यम कॉर्पोरेट कर, व्हॅट वा मालमत्ता कर चालीक लावंक शकतात. भौशीक खर्च अनुकूल करप आनी येणावळ कराचेर आदारून रावप उणें करपा खातीरची उपाय येवजण करप अशी पावलां उबारची पडूं येता. उत्पन्नाचेर कर घेवचे बदला लक्झरी वस्तू, रियल इस्टेट, आनी उंचेल्या फायद्याचे उद्देग हांचेर कर लादून समतोल हाडूं येता. उण्या कराच्या वातावरणा वांगडा उद्देजकतेक उत्तेजन दिवपी धोरणां, तंत्रगिन्यानांत गुंतवणूक आनी रोजगार निर्माण करपाक जाय.
येणावळ कर सामको उणो आसल्यार वा अजिबात नासल्यार ताचे परिणाम दूरदर्शी आसतात आनी ते देशाचे अर्थीक संरचनेचेर आदारून आसतात. अशा धोरणांनी गुंतवणूक आकर्शीत करूं येता, अर्थीक कार्यावळीक चालना दिवंक शकता आनी नागरिकांक अर्थीक स्वातंत्र्य दिवंक शकता, तरी तांकां उत्पन्नाची विषमता, सरकारी येणावळ उणी जावप आनी भौशीक सेवांक निधी दिवपाक आव्हानां थारूं येतात. सरकार ह्या वेपार-विनिमयांक कितलें बरें समतोल दवरता हाचेर उण्या कर वेवस्थेचें यश आदारून आसता. उण्या कर धोरणांक लागून घटमूट अर्थीक रणनिती वांगडा काम जावंक शकता हें सिंगापूर आनी आयर्लंड सारक्या देशांनी दाखोवन दिलां. कराण, कर वेवस्थेची परिणामकारकता व्यापक अर्थीक धोरणां, शासन आनी समाजीक गरजेचेर आदारून आसता हें खरें.
डॉ. चिन्मयमधू घैसास
9823728640
खिणाखिणाक ताज्यो घडणुको आनी तुमचे कडेन संबंदीत दरेक खबर मेळयात एका क्लिकाचेर! फेसबूक, ट्विटराचेर आमकां फॉलो करात आनी व्हाट्सएप सबस्क्रायब करपाक विसरूं नाकात.