यादी वचनात

भांगरभूंय | प्रतिनिधी

पूण अशेच बदल जायत गेले जाल्यार आमकांय बदलचें पडचें ना मूं? जे कोण आजवेर कोंकणी कडेन आसात ते कोंकणीक फाट करीत म्हणपाचो भंय निर्माण जावचो ना मूं?

आज संजीवाची याद जाली. तशी मदीं मदीं ताची याद जाता. ह्या दिसांनी चडूच जावंक लागल्या. सद्याक जें कितें चलता तें पळेतकूच ताची याद येनासतना कशी रावत? संजीव आसलो तर आपले खाशेले शैलेंत चिमटे काडपाचो. शाल जोड्यांतले म्हणटात तशें मारपाचो. ताचें खाशेलपण आसलें तें. संजीव म्हजो बऱ्यांतलो इश्ट आनी टिकाकारूय बी. तशें पळोवंक गेल्यार हांवूच ताचेर टिका करतालों आनी तो म्हाका खेपतालो. म्हाका संजीवाच्यो कांय गजाली आवड नासल्यो. तो हुंदरा जाळान घराक उजो लायता काय दिसतालें म्हाका. हांव ताका सांगतालोंय बी. पूण ताची आयकुपाची तयारी नासली. ताणें म्हाका विचारचें, ‘अभय तुवें आनी हांवें फक्त पालखेक खांद मारपाचो रे? आमकां ते पालखेंत केन्नाच बसूंक मेळचें ना?’ म्हजे कडेन ह्या प्रस्नाक जाप नासताली आनी तसो पालखेचो सोसूय म्हाका नासलो.
पूण ताचें एक बरें आसलें, तो विशय सोंपलो म्हणजे संजीव वाद विसरतालो. आनी हाकाच लागून आमची इश्टागत तिगून उरली. हांवें कितेंय बरयलें आनी ताका आवडलें जाल्यार ताणें फोन करून म्हाका कळोवचें. केन्नाय ताणें सांगचें, आज मरे हांवें पेपराच्यो अमक्यो झेरोक्स काडल्यो आनी अमक्या अमक्याक धाडून दिल्यो. कित्याक रे अशें कितें जालें आज म्हणल्यार, तुवें बरयलां पळे तें तांकां ज्युस्त लागू पडटा रे म्हणत खो खो करून हांसचें. एक दीस असोच ‘म्हादय’चेर बरयिल्ल्या लेखांत हांवें बरयलें, म्हादय सरकारान विकली म्हणून गोंय सरकाराक विरोध करतल्यांनी सरकारा कडल्यान घेतिल्लीं इनामां परत करचीं. कांय वेळान संजीवाचो फोन आयलो. म्हणूंक लागलो, ‘अभय कितें सांगता तूं? इनामां परतीं दिवंक सांगता? इनामां मेळचीं म्हणून हे लोक कितें कितें करतात खबर आसा तुका? वर्स वर्स भर ते हाका ताका धरून रावतात. आनी तीं इनामां ते परते करतले?’ ताणें उपरांत कांय जाणांचीं नांवां घेवन खूब कितें सांगलें. इनामां मेळोवंक ते दिसरात कशे वावुरतात तेंय सांगलें. आनी निमाणें म्हणूंक लागलो, तुका जमना रे तें म्हणून तूं फाटीं. आनी असलें बरोवन मरे तूं फक्त वायटपण घेता.
आज संजीवाची याद जावंक कारण जालो संदेश. संदेशान एक आमंत्रण धाडलें. आपलो पयलो कविता संग्रह येता ते खातीर दीस राखून दवरात म्हणपाचो ताचो संदेश. आतां संदेश म्हणटात तो एक अफलातून मनीस. ताका केन्ना कितें सुचत हाचो नेम ना. मदींच केन्ना तरी ताका कोंकणीचें व्याकरण बदलूंक जायशें दिसलें. सद्याक आमी वापरतात ती बामणी भास. सगल्यांक कोंकणी आपलीशी दिसतली तर भौसाची कोंकणी वापरांत येवंक जाय अशें दिसलें ताका. आनी ताणें म्हाजें, तेजें, न्हू हीं उतरां वापरूंक सुरवात केली. भौसाचे कोंकणींतल्यान ताणें एक लेख बरयलो आनी सगल्यांक धाडलो. संजीवाक हें खटकलें आनी ताणें संदेशाक आपले भाशेन ‘पुर्राद’ दिलें. दोगांयचो वाद जालो. संजीव म्हणटा बदल नाका, संदेशाक बदल जाय. दोगांयचो व्हॉट्सअॅपार मारो, कोण खरो? बदल जाय म्हणपी खरो काय बदल नाका म्हणपी खरो?
भौसाक आपली दिसची म्हणून भाशेंत बदल सुचोवपी संदेशाचें रोमी विशीचें मत कितें काय? भौसाक आपली दिसूंक जाय म्हणून भास बदलुंया म्हणपाचें जालें जाल्यार क्रिस्तावांक आपली दिसची म्हणून लिपीय बदलतले काय? आतां भास बदलुंया म्हणपाक कितलीं वर्सां गेलीं पळयात. कांय वर्सां उपरांत लिपी बदलुंया म्हणपाचो दिश्टावो जावचो ना मूं? असो प्रस्न पडपा फाटलें कारण म्हणजे संदेशालें आफोवणें. संदेशान आपल्या आमंत्रणान शुद्धलेखन बदलपाचो यत्न केला. संग्रहाचँ, खुबशँ, दवरचॉ, काणकॉण अशीं उतरां वापरून कोंकणी अजून बदलूंक जाय म्हणपाचे संकेत दिल्यात. आतां संदेश कोंकणीचें (काय काँकणीचँ ) कितें करूंक सोदता कळना. पूण अशेच बदल जायत गेले जाल्यार आमकांय बदलचें पडचें ना मूं? जे कोण आजवेर कोंकणी कडेन आसात ते कोंकणीक फाट करीत म्हणपाचो भंय निर्माण जावचो ना मूं? म्हज्या सारक्या उतार वया कडेन पाविल्ल्या लोकांक जर परतें कितें तरी नव्यान शिकचें पडलें जाल्यार झक मारलें म्हणून फाट करून बसप बरें दिसचें ना?
कितलें आनी कितें कितें म्हणून शिकपाचें आमी? सगली मराठी परंपरा सोडून, गांव आनी घरच्यां कडेन वायटपण घेवन कोंकणी वेंगायली. सुरवेक उलयता तशेंच बरोवप जातालें. उपरांत व्याकरण, शुद्धलेखन तयार जालें. नेम आयले. हें सगलें शिकून घेता म्हणल्यार जिविताची सांजवेळ जावंक पावली आनी आतां कोणाक तरी कितें तरी सुचता आनी तो तें घेवन मुखार वता आनी आमकांय बदलूंक सांगता. कशें शक्य जावपाचें हें? एकदां थारलें, नेम तयार जाले. हजारांनी भुरगे तांतल्यान शिकले. दुसऱ्यांक शिकोवंक लागले. आतां तांणी कितें करप? सगलें खुंटयाळ्याक लावन नव्यान श्रीगणेशा करप? जे कोण कोंकणी शिकून पी एच डी मेरेन पावले तांणी आतां आपले प्रबंध बदलपाचे?
कांय वर्सां फाटीं पेडणेंच्या कांय भुरग्यांनी पॅडणॅचॉ ढॉल म्हणून एक मासीक काडपाचो यत्न केलो. कांय तेंप मासीक चल्लें उपरांत ढॉलाचो ढोल जालो आनी मासीक शेंणलें.
. खरें तर पेडणेंची शैली म्हणून पेडणेंच्यान असो यत्न केल्लो समजूं येता. पूण काणकोणचें काणकॉण करप हीं कसलीं शाणेपणां? घडये हांव शिता पयलींच मीठ खातां आसन, पूण तरी दिसता आतां कोंकणींत आनीक प्रयोग नाकात. कोंकणी स्थिरावल्या. आनीक बदल नाकात. हे बदल म्हारग पडूं येतात. संजीवाची याद कित्याक जाली कळ्ळें न्ही?

अभयकुमार वेलींगकार
9423884687