महाभारत : म्हजे कल्पनेंतल्यान

भांगरभूंय | प्रतिनिधी

झुज पर्व – द्रोण पर्वाचे पांच दीस

(त्या सगल्यांक जयद्रथ आनी शकुनी हांणी आडावन धरिल्ले. ते खातीर तांकां अभिमन्यू मेरेन पावप जमलें ना. अभिमन्यू एकटो सगल्यांच्या चपक्यांत सांपडलो… आतां मुखार…)

पूण, अभिमन्यू भिवूंक ना. ताणें एकल्यान सगल्यांक वांगडाच तोंड दिलें. कर्णान ताचें धोणू मोडलें. कृतवर्म्यान ताच्या रथाचे घोडे मारले. कृपाचार्यान ताच्या सारथ्याक मारलो. शेवटाक अभिमन्यू आपली ढाल आनी तरसाद घेवन रथातल्यान देंवलो. तेन्ना द्रोणान बाण सोडून ताचे तरसादीचे दोन कुडके केले. कर्णान ताची ढाल मोडून उडयली. अभिमन्यून मागीर रथांत आशिल्ली आपली गदा हातांत घेतली आनी अश्वत्थामाच्या आंगार धांवून गेलो. अभिमन्यूचो तो अवतार पळोवन अश्वत्थामा भियेलो आनी थंय सावन पळून गेलो. तें पळोवन दुःशासनाचो पूत आपली गदा घेवन अभिमन्यूक मारपाक फुडें सरलो. दोगांयनी एकामेकांचेर गदांचे धपके घाले आनी दोगूय बेसुद्द जाले. इतल्या मनशा आड लडाय केल्ल्यान अभिमन्यू सामको थकिल्लो. दुःशासनाचो पूत पयली साबुद्दीर आयलो. ताणें बेसुद्द पडिल्या अभिमन्यूचे तकलेर गदा मारून ताचो जीव काडलो. तितले म्हणसर जयद्रथ पांडव सैन्याआड लडाय करीत करीत थंय पावलो. अभिमन्यू मेला ते पळोवन तो रथातल्यान सकयल देंवलो आनी ताणें अभिमन्यूचे तकलेर खोंट मारून पांडवाचेर आशिल्लो पयलींचो सगलो राग निवळायलो.

इतले म्हणसर सांज जाली, शंख वाजले आनी त्या दिसाची लडाय सोंपली. अर्जुनानूय लडाय थांबयली आनी तो आपल्या शिबिरा कडेन आयलो. शिबिरांत सगले लोक ओग्गी बशिल्ले. अर्जुन आनी कृष्ण हांकां कितें- तरी वायट घडलां हें जाणवलें. अर्जुनान युधिश्टीराक कितें जालां म्हणून विचारलें. तें सरशी सगले जाण व्हडल्या व्हडल्यान रडूंक लागले. युधिश्टीरान रडत- रडत घडलां तें सगळें अर्जुनाक सांगलें. सहदेवान ताका अभिमन्यूक सगल्यांनी मेळून कसो मारलो ते सांगलें. जयद्रथान निमाणे अभिमन्यूचे तकलेर रागान खोंट मारली हेंय ताणें अर्जुनाक सांगलें. तें आयकना फुडे अर्जुनाक आपलो राग सांबाळूंक जालो ना. दुसऱ्या दिसाचे लडायेंत सुर्य अस्ताक वच्चे पयलीं तो जयद्र‌थाक मारतलो ना जाल्यार स्वताक उजो लावन जीव दितलो अशी प्रतिज्ञा अर्जुनान थंयच सगल्या मुखार केली. अर्जुनाची प्रतिज्ञा आयकून थंय जमिल्ल्यांच्या आंगार कांटो उबो रावलो. हळूहळू अर्जुन शांत जालो, पूण कृष्णाच्या तकलेर पेंच आयलो. अर्जुनाचे प्रतिज्ञेक कशें येस मेळटलें हाचो विचार तो करपाक लागलो.

अर्जुनान केल्ले प्रतिज्ञेची गजाल दुर्योधनाच्या कानांर पावली. ताणें दुसऱ्या दिसा सगल्या मुखेल राजांची बसका घेतली. अर्जुनान केल्ली प्रतिज्ञा आयकून जयद्रथ सामको भियेल्लो. ताका शेळो घाम फुटिल्लो. ताणें दुर्योधनाक म्हणलें, ‘दुर्योधना, हांव आतां हांगा रावना. हांव म्हज्या राज्यांत वता. हांगा रावल्यार अर्जुन म्हाका कसोच सोडचोना’. तेन्ना द्रोणान ताका सांगलें, ‘जयद्रथा, आमी सगले आसतना तू कित्याक भियेता? फाल्यां हांव सैन्याची कशी मांडणी करता तें तूं पळय. अर्जुन तुजे मेरेन पावचोच ना. आनी आमकां सगल्यांक हारोवन तुजे मेरेन पावता म्हणसर सांज जातली. तेन्ना तुका हुस्को करपाची गरजूच ना.’ दुर्योधनान मागीर म्हणले, ‘आनी सांज जाली जाल्यार अर्जुन स्वताक उजो लावन घेतलोच. तशें जातकच आमचें जैत जालेंच म्हणून समज.’ अशें तरेन सगल्यांनी जयद्रथाक समजायलो आनी कुरुक्षेत्रांतूच रावपाक ताका राजी केलो.

त्या दिसा संजयान अभिमन्यू मेलो हें धृतराष्ट्राक सांगतकच ताका खूब खोस जाली. आपलो नातू, दुर्योधनाचो पूत लक्ष्मण हाच्या मरणाचे दुख्ख तो ती खोस जाल्ल्यान विसरलो. अर्जुनान केल्ली प्रतिज्ञा आयकून आपलो जांवय जयद्रथ हाका आतां कोणूच वांचोवंक शकचो ना हो विचार मनांत येवन भंयान ताच्या पोटांत गुळो आयलो.

झुजाच्या चवदाव्या दिसा कृष्ण अर्जुनाचो रथ घेवन लडायेक भायर सरलो तेन्ना द्रोणान जयद्रथाचें रक्षण करपाची सगली तयारी केल्या आसतली हाचो विचार ताच्या मनांत आयलो. आनी तें खरेंय आसलें. द्रोणान जयद्रथाक कौरव सैन्याच्या सामको फाटल्यान दवरिल्लो आनी आपूण सामको मुखार राविल्लो. ते खातीर अर्जुनाक सुरवातीकूच द्रोण मेळ्ळो. दोगांयनी एकामेकांचेर बाण सोडले. तांच्या मदली लडाय बेगीन सोंपचीना हे लक्षांत येतकच द्रोणाक थंयच सोडून कृष्णान अर्जुनाचो रथ फुडें व्हेलो. द्रोणान तें पळयले आनी ताणेंय आपलो रथ तेच दिकेन घेतलो. पूर्ण अर्जुन सांगातान आशिल्ल्यान सैन्यान ताका आडावन दवरलो. द्रोणाक चुकोवन फुडें आयिल्या अर्जुनाक मागीर कृतवर्माक तोंड दिवचे पडलें. दोगांयची बरोच वगत लडाय जाली. निमाणे अर्जुनान ताका ज्युस्त बाण सोडून बेसुद्द केलो. 

मुखार चलता

अनिल नायक

९०४९०७९७८९