भांगरभूंय | प्रतिनिधी
अमेरिकेचीं एकवटीत राश्ट्रां आनी युनायटेड किंगडम ह्या सारक्या देशांनी निबंध हो शिक्षणांतलो एक मुखेल भाग केला. ह्या देशांतल्या माध्यमीक विद्यार्थ्यांक तांची बरोवपाची कुशळटाय वाडोवपा खातीर रचणूक केल्ले (स्ट्रकचर्ड) निबंध स्वरूप शिकयतात आनी तांची खोलायेन तपासणी जाता. विद्यार्थ्यांनी साहित्याचेर प्रभुत्व मेळोवप हो तांचो हेतू. अभ्यासाच्या विशयाचेर निबंधाच्या रुपान स्पश्टीकरण दिवपाची आनी ताची मोलावणी करपाची प्रक्रिया विद्यापिठा मेरेन चलता. एक म्हत्वाची गजाल म्हणल्यार मानवी शास्त्र आनी समाज शास्त्र ह्या सारक्या मळार निबंध बरोवंची परिक्षा घेतात. हे खातीर तांकां साहित्या कडें वळपाक बरी संद उपलब्ध जाता. असली पद्धत आमच्याय विद्यापिठा मेरेन साहित्यीक निर्माण करूंक वापरली जाल्यार…
हालींच पाद्र रोमान रॉड्रिगीस हाणें उजवाडायल्लें ‘धागे’ हें निबंधांचें पुस्तक वाचले उपरांत वयले विचार फुडें आयले. पुस्तकांत 60 निबंध आसात. सुमार 200 पानां आसात. ताचें मोल 199 रुपया आसा. पुस्तकाचें मुखचित्र गिजान फेर्नांडीस हाणें काडलां जाल्यार कव्हराच्या निमाण्या पानार बरोवप्याची वळख आसा. तें ऍड्स प्रिंटर्सान छापलां आनी दाल्गादो कोंकणी अकादेमीन उजवाडायलां. ‘धागे’ पुस्तका खातीर पाद्र रोमान रॉड्रिगिसाक परबीं!
पुस्तकाचो गाभो
पाद्र रोमानाचे निबंध म्हणल्यार सेर्मांव कशे दिसचेच नांत. कित्याक ताणें विशयांची बरी फोडणी आनी विचारांचें बरे तरेन विश्लेशण केलां. आपसुवार्थ, गरीबकाय, कुटुंब, स्वतंत्रताय, मोग, शिकवण सारके विशय वाचप्यांक समजतले अशे रितीन मांडल्यात. कांय निबंधांनी उदाहरणां दिवपाचो ताणें यत्न केला. मोबायलाचो वापर कितलो बरो आनी कितलो वायट हाचेर ताणें वेगळेच तरेन बोट दवरलां. सूख, दूख, इश्ट, हांसो, सांगात, शिकप, शिकपी, उतरां, त्याग, सवंगां, काळीज, जिवीत, हे सारके विशय फादरान बरे हाताळ्ळ्यात.
‘चंद्राक हात पावयतनां’ ह्या निबंधांतली एक देख वाचुंया. चंद्राक हात पावोवंच्या प्रयत्नांनी, राजेश भुरगोच आसतना, ताचेर आयिल्ल्या वायट प्रसंगा वेळार बापायचीं उतरां नियाळटा. ‘पुता, तुंवें व्हड ऑफिसर जावंक जाय. कसल्योय आडखळी आयल्यार पासून, ताचे आड झुजूंक जाय, कश्ट घेवन वावर करता ताका, देव आधार दिता.’ हीं बापायचीं सपनां साकार करूंक तो पोटतिडकीन वावुरता आनी एक दीस आंतरराश्ट्रीय विमानाचो पायलट जाता. अशे तरेन प्रेरणा दिवपी हे निबंध विचारांक धार हाडटात.
‘चुकी काडटनां…’ ह्या निबंधांतलीं उतरां – रीग- वेदा अशें म्हणटा, “लॅट नोबल थॉट्स कम टू आज फ्रॉम एवरी सायड.” उदात्त विचार सगळ्या दिकांनी आमचे कडेन येवं. आनी ह्या विचारांक आनी मतांक आमी आमचें मन उग्तें दवरूंक जाय, तेन्नाच आमच्या तात्पुर्त्या गिन्यानाक आनीक गिन्यान मेळटलें आनी आमचें गिन्यान वाडटलें. कारण जेन्ना एक चित्रकार, जायते रंग घेवन एक रंग घडयता तेन्ना, ताणें रंगयल्लें चित्र पळेवंक अदीक सोबीत दिसता. तर टिका करतल्यान बऱ्या मनान टिका करून, ते चुकीक पर्याय दिवंचो आनी दुसऱ्यान, ती सुधरावपाच्या मनान स्विकारून घेवंची. हातुंतूच आमची वाड जाता.’
“तुज्या जिवितांत जर दूख आनी कश्ट आयले जाल्यार आनी देव तुका फातराचेर झरयता अशें दिसता जाल्यार, देव तुका हिऱ्या भशेन चकचकीत करता म्हण समज.” आयज आमी कितेंय वा कसल्याय पावंड्याचेर आसात जाल्यार, तें आमच्या फाटल्या जिविताक लागून आनी फाटल्या निर्णयांक लागून. दर एके क्रियेक प्रतिक्रिया आसता, मागीर ती वायट वा बरी जावं पूण, ह्या क्रियांक, आमच्या जिवितांत ‘यु-टर्न मारूंक तांक आसा’, हीं उतरां ‘घडण्यो घडटना’ ह्या निबंधांतलीं.
अशे तरेन फादराचे निबंध वाचप्यांच्या मनांत जाणवायेची गिरेस्तकाय भरतात.
एक वेगळेंपण
जायत्या निबंधांनी बरोवप्याचेर पडिल्लो हिंदी चलचित्रांचो प्रभाव जाणवता. ‘क्रीश’, ‘हैदर’ ‘रमया वस्तावय्या’, ‘बँग बँग’, ‘ओम, जय, जगदीश’, ‘तारे जमीं पर’, ‘आवारापन’ ह्या सारक्या चलचित्रांतलीं जायतीं उदाहरणां दिवन तातुंतले बरे गूण कोंकणी वाचप्यांक दिवपाचो उत्कृश्ट यत्न केला. ह्या देखींतल्यान बरेंच समाजप्रबोधन आनी मुल्यां-तत्वांची वळख वाचप्या मेरेन पावता. बऱ्याच धार्मीक अवतरणांचोय आभास जाता.
ऑपारींचो वापर
“लायफ इज टू लिव्ह, सो लेट लिव्ह.”, “तोंडार साकर आनी मानेर कातर.”, “जिवीत जियेवंक दुडू जाय दुडू जोडूंक जिवीत जाय.”,“चार पांयांचो घोडो चुकता जाल्यार दोन पांयांचो मनीसूय चुकुंयेता.”, “रडटा ते बायलेक आनी हांसता त्या दादल्याक पातयेनाका.” हे सारक्यो जायत्यो ऑपारी ताणें आपल्या निबंधांनी आस्पावन घेतल्यात, ते खातीर बरपाक उठाव आयला.
पुस्तकांतली भास
निबंध हिकमतीन बरयल्यात. तरणाट्यांक आकर्शीत करपी भास वापरल्या. बरोवपी बी तरणाटो आशिल्ल्यान आनी हे निबंध ताचे तरणाटे पिराये वेले आशिल्ल्यान निबंधांतली भास कांय कडेन आक्रमक दिसता. बऱ्याच निबंधांनी विचारप्रवाहाची धार जाणवता. भाशेची सुडसुडाय आसाच, तेच बराबर फादराच्या पाद्रीपणाची अणभव-शक्तीय नदरेंत भरता.
बरोवप्याचे उत्फर्के
बरोवपी पाद्र रोमान म्हणटा, “मळबा सकयले दर एके वस्तूक एक काळ आनी एक वेळ आसा. एक वेळ जल्मूंक जाल्यार एक वेळ मरूंक, एक वेळ रोवूंक आनी एक वेळ हुमटावन काडूंक, एक वेळ जिवेशीं मारूंक आनी एक वेळ पेखोवंक, एक वेळ मोडूंक आनी एक वेळ घडूंक, एक वेळ रडूंक आनी एक वेळ हांसूंक.” धाडावन बडोवन पिकयल्लो पणस रुचीक लागना आनी तळयेर ओडून हाडिल्ल्या घोड्याक उदक पियेवंक लावूंक जायना. सैमांतल्या सगळ्या घडितांक काळ आनी वेळ आसा तसो मनशाच्याय जिवितांतले दर एके घडणेक वेळ आनी काळ आसा… शिकतना सदांच दिसतालें, हांवें दुसऱ्यांचेंच कित्याक वाचप आनी शिकप, एक दीस दुसऱ्यांनीय म्हजें वाचचें आनी शिकचें.”
सोंपयतना…
आखरेक मनशाक खंय वचूंक जाय? ‘मोक्ष’ ह्या जिविताच्या शेवटा मेरेन. तें देव वा देवचाराच्या हातांत ना, तें आमच्याच हातांत आसा. हेंच पाद्र रोमान आपल्या बरपांतल्यान आमकां शिकोवंक सोदता. आमी जायत्या पाद्रिंचीं बरपां वाचल्यांत, तांतूंत फादर आगळो थारता. कोंकणीच्या तारवाचेर थावन समुद्राच्या चारूय दिकांनी खंभीर नदर थिरावपाची खोपशी आशिल्ल्या पाद्र रोमानाक म्हजो सलाम आनी नमान. हें पुस्तक दर एकल्यान वाचून तातुंतल्या धाग्यां वरवीं किर्लल्ल्या जाणवायेच्या विचारांच्या भांडारांतल्यान भांगर करून तें वेव्हारांत घालचें हीच अपेक्षा. तशेंच फादरान आपल्या अप्रकाशीत साहित्याचीं आनिकूय पुस्तकां बेगीन काडचीं अशी विनंती.
—
– विन्सी क्वाद्रूस,
९८२२५८७४९८
खिणाखिणाक ताज्यो घडणुको आनी तुमचे कडेन संबंदीत दरेक खबर मेळयात एका क्लिकाचेर! फेसबूक, ट्विटराचेर आमकां फॉलो करात आनी व्हाट्सएप सबस्क्रायब करपाक विसरूं नाकात.
