आमी तियात्र फुडें व्हरतले जाल्यार…

भांगरभूंय | प्रतिनिधी

तियात्राची दशा – 17

फाऊस्तो वि दा कॉस्ता

तियात्राची दशा आयज अशी कित्याक तें पटोवन दिवपा खातीर हांवें लांबदीग सोळा लेखांची माळ विणून तुमचे मुखार दवरली. ताचेर आतां निर्णय घेवपाचें काम तियात्र अकादेमीचें, तियात्र  संस्थांचें, तियात्र पंगडांचें आनी तियात्रिस्तांचें. आतां सोंपयताना थोडक्यांत आठाप दिवन खास आमच्यो अश्यो कांय सुचोवण्यो आमी हांगा दितांव:

पयलीं म्हळ्यार गोंयचे परंपरीक कलेचे प्रकार तियात्र तसोच खेळ–तियात्र वा नॉन स्टाॅप ड्रामा  तशेच हेर प्रकार आपलें निजाचें आंग सांबाळून दवरूंक गोंयांत जिवे दवरप शाणेपणाचें, जे वरवीं हे दोनूय प्रकार वेग-वेगळे फुलोवंक शकतले. व्हडल्या बजेटाचो तियात्र आनी ल्हान बजेटाचो नॉन स्टाॅप ड्रामा.  वेळा- वेळार  तियात्र बरोवप्यांक, दिग्दर्शप्यांक, कलाकारांक आनी तियात्रा संबंदीत हर वावर हाताळतल्यांक प्रशिक्षण दिवप म्हत्वाचें. कला आमकां बडिची वा रगतांतल्यान आयल्या म्हणलें म्हूण जायना, तिचो विकास करूंक जाय. ना जाल्यार ती रगतांतूच उरूंक शकता. ती फुलपाक आनी फुलोवपाक गरज प्रशिक्षणाची.

तियात्र आनी खेळ तियात्रां मळार कलाकारां खातीर राष्ट्रीय पांवड्यावेल्यो कार्याशाळा गोंयांत घडोवन हाडप काळाची गरज जावन आसा. पिची- पिची कोणाकूय मार्गदर्शक म्हूण हाडून कार्यशाळा करपांत कांयच अर्थ आसूं नजो. राष्ट्रीय मळार कले संबंदीत दिसानदीस प्रगती जायत आसता तेन्ना आमच्यान फाटीं रावंक जायना. 

आतां प्रस्न येता तो म्हळ्यार असले मार्गदर्शक मेळोवप कशे? हाकाय वाट आसा म्हणटकच आमी तियात्र मळार असले कपशेचे न्हयच फकत मार्गदर्शका बगर परिक्षक निर्माण करपाची गरज आसा. हें अवघड काम आसत, पूण अशक्य तर न्हयच न्हय. कोणाकूय धरून हाडून परिक्षक केले म्हूण कला सुदारची ना, बगर ती आमी अदीक इबाडूंक पावतलीं. आनी वास्तवांत आयज तियात्र मळार हें व्हडा प्रमाणान घडिल्लें नदरेक येता.

तियात्राची समिक्षा जावंक जाय. आनी तियात्राचे विमर्शे (review) करूंक आमचे कडें लायक आनी तियात्र कला समजतले आनी प्रशिक्षण घेतिल्ले समिक्षक आसप गरजेचें. समिक्षा करप आनी प्रचार करप हांचे मदलो फरक तियात्राचे विमर्शे करतल्यांक समजपाक जाय. तांकां ते कलेचो तितलो अणभव आसूंक जाय. मुद्दम करून हें सांगचें पडटा. कित्याक आयज-काल आमच्या तियात्रांचे विमर्शे जयजयकार आनी जायराती कश्यो जातात देखून. प्रचार करूं  येता, पूण विमर्सो म्हणून न्हय.

आनी चड म्हत्वाचें म्हळ्यार गांवातले वर्सावळीचे वा फेस्ताचे तियात्र जिवे दवरूंक गरज. हे गांवातले तियात्र खरेपणीं निजाच्या तियात्राचो काळजाचो गोंडो म्हणल्यार जाता. गांवचो  तियात्र गांवकारांचो एकवट थिरायता आनी गांवकाराचे कळाशेक प्रोत्साहन दिता. गांवचीं भुरगीं तियात्रांत वांटेकारां म्हणटकच गांवचो लोक उमेदीन तियात्र पळोवंक धांवता. नशिबांत आसल्यार मागीर गांवचो एक शौकीन तियात्रिस्त, पर्जळीत नकेत्र जावन, वेवसायीक पालकार झगझगूंक लागता, म्हळ्यारुच गांवचो माटवांतलो तियात्र गोंयची गिरेस्त परंपरा म्हणूं येता. ही परंपरा कांय कारणाक लागून साप्प सोंपून गेल्या, नाटाक जाल्या. तियात्र जिवाळ उरतलो आनी फुडें टांच मारतलो जाल्यार गोंयांत माटवांनी जावपी गांवकारांची तियात्र परंपरा परत जिवी करूंक जाय आनी ती जिवाळ दवरूंक जाय.

हें कोणें करपाचें ? हें दर एका तियात्र-मोग्याचें कर्तव्य जावन आसा. अकादेमी वा संस्था तियात्रिस्ता खातीर आसना बगर तियात्रा खातीरुच आसता, हें सत पयलें समजून घेवूंक तियात्रिस्तांक मॅच्युरिटी आसूंक जाय. संस्थेतल्यान आपणाक कितें मेळटलें ताचो हिशोब सोडून आपणा कडल्यान तियात्राक कितें मेळूंक शकता, हाचेर विच्यार दर एका तियात्रिस्ताचो आसूंक जाय, जाल्यरुच आमी तियात्र वा कोंकणी वा खंयचीय कला फुडें व्हरूंक शकतल्यांव.  ना तर आमी  ती कला हारयतल्यांव. हातूंत तियात्र, वा कोंकणी वा कला आमची मोख म्हण घेतली जाल्यार यश, नामना, पुरस्कार वा दुडू आपशींच आमच्या फाटल्यान येतले आनी तियात्र सुडसुडीत जैताचे पांवडे चडत रावतलो. अशें जावं..

(सोंपता)

लिप्यांतर : विशाल खांडेपारकार, 8080622370