भांगरभूंय | प्रतिनिधी
नोकरे परस वेवसाय करून चड जोडूं येता, हें कोणे सांगपाक नाका. आमच्या गोंयांत आदल्या तेंपार बरेच वेवसाय चलताले. खास करून पारंपरीक. मात कालांतरान ते बंद जाले. कांय घरब्यांनी कारागिरी, दायज्यां पसून चलत आयिल्ले वेवसाय आशिल्ले. देखीक मेस्तकाम, कुमारकाम आनीक हेर जायते. तेय उणें जाल्यात. भुरगे शिकले, बरे नोकरेक लागले. तातूंत नीज गोंयकारांचें कुटूंब ल्हान जायत गेलें, कांय प्रमाणांत कामाची लज… अशा साबार कारणांक लागून फुडले पिळगेन घरचे पारंपरीक वेवसाय आपणायले नात. फाटल्या 30 वर्सांच्या काळांत ह्या मळाचेर एक पोकळी तयार जाली…. आनी सैमाच्या नेमा प्रमाण ती स्थलांतरीतांनी भरून काडली. आयज टायल्स बसोवप, गंवडेकाम, मेस्तकाम, मानायपण करपी भायले, मिठाय, भेळपुरी, फळां, भाजी, नुस्तें विकपी परप्रांतीय. निदान जे गोंयकार बेरोजगार आसात, तांणी पारंपरीक वेवसायांत देंवपाक नाका? मुख्यमंत्र्यान पयर एक भिरांत उक्तायल्या. ती म्हणल्यार, भायल्या लोकांनी जर गोंयांतले पारंपरीक वेवसाय करपाक सुरवात केली जाल्यार गोंयकारांच्या हातांत खंयचोच वेवसाय उरचो ना. भायल्यांनी सुरवात केल्या. कारणां कितेंय आसूं, हे घडयेक बरेच वेवसाय गोंयकारांच्या हातांतल्यान गेल्यात. सैमाचें चक्र घुंवत आसता. पावस सोंपलो काय कांय म्हयन्यांनी तो परतून येता, तशे हे वेवसाय गोंयकार परत करपाक लागतूय बी, पूण सध्या तरी तशीं चिन्नां दिसनात. एका अदमासा प्रमाण, गोंयकारांची लोकसंख्याय देंवत आसा. परप्रांतीय व्हड संख्येन गोंयांत स्थायीक जावपाक लागल्यात. हाका जापसालदार कोण हो वाद- संवादाचो विशय.
गोंयची भौतीक उदरगत जाल्या. आदल्या तेंपार पयशाक पादिसेर अशीं बरींच कुटुंबां आसतालीं. आयज ती परिस्थिती ना. चडश्यांच्या बोल्सांत पयसो खुळखुळटा. कसल्याय निमतान उदका सारको पयसो मोडपी गोंयकारुय खोटल्यांनी आसात. चडशे मध्यमवर्गीय. येरादारी, भलायकी, वीज, उदक, शिक्षणांत गोंय हेर राज्यां परस मुखार आसा. मात, मनशाची सर्वांगी उदरगत जावप गरजेचें. ताचे आचार, विचार, वृत्ती सुदारपाक जाय. संवसारा कडेन पळोवपाचो ताचो दिश्टीकोन बदलूंक जाय. गोंयकारांचो भर चडशो नोकरेचेर (तीय सरकारी) आसता. रातदीस घाम गळोवपाची ताची सहसा तयारी नासता. अर्थांत आयज परप्रांतियां प्रमाण मेहनत करपी गोंयकार तरणाटे आसात. पूण तांचो आंकडो उणो. नोकरदार जावचे परस तांणी नोकरी दिवपी जावंक जाय. पारंपरीक आनी हेर वेवसाय करून हें सोंपेपणी शक्य आसा. देशांतल्या कांय समाजांनी दिसता ती कश्टाळू, फुडलो विचार करपाची वृत्ती बऱ्याच गोंयकारां मदीं दिसना. हाका आडवाद आसुये. कांय गोंयकार तर पोब्र फिदाल्ग, सुशेगाद. आज्या- पणज्यांच्या जिवार वा तांची जमीन, शेत विकून मेळिल्ले एक- देड करोड रुपया बँकेंत दवरून मेळपी कळंतराचेर जगपी गोंयकार आसात. ह्याच पयशांतल्यान घरचो पारंपरीक वेवसाय वाडोवया, एखादो नवो धंदो सुरु करूंया, असो विचारूय तांच्या मनांत कसो येना काय? दुसरे वटेन एकदम व्हडले पावल उखलपी गोंयकार आसात. शुन्यांतल्यान विश्व उबारपाचें आसता. मात, झेत मारपाची संवय वा वेसनां आसलीं काय आशिल्लें तें वगडावन शुन्याचेर येवपाचे प्रसंग गोंयांत घडल्यात. रीण दिवपी, वसुली करपी बँकवाल्यांक हाची बेसबरी खबर आसतली.
गोंयकारांनी कुळशटाय विकसीत करून घरच्या वेवसायांत देंवंक जाय. तो वाडोवंक जाय. घरगुती पांवड्यार शेव, चिवडो करून विकपी कुटुंबांतली नवी पिळगी यंत्रां वरवी तो तयार करून त्या वेवसायांत यशाची तेंगशी चडिल्ल्याचीं उदाहरणां आसात. गोंयकारांनी मनांत थारायत जाल्यार ते सहज मुखार येतात. आयटीआयंत साबार तरांचे कोर्स शिकयतात. सरबराय मळाचें शिक्षण दिवपीय संस्था आसात. तांचो लाव घेवं येता. देशांतले कांय समाज, खंयच्याय राज्यांत वेवसाय सुरू केलो काय आपल्या घराच्यांक, सोयऱ्यांक हाडून तो वाडयतात. तीच वृत्ती गोंयकारांनी आंगांत केळोवपाक जाय. पारंपरीक वेवसाय करप्यांक गोंयकारांनी उर्बा, तेंको दिवंक फावो. ताका सगले तरेची मजत करपाचो यत्न करूंक फावो. त्या वेवसायिकांनूय नमळायेन वागूंक जाय. म्हाल दर्जेदार, उलोवपाक गोड, उत्साही आसल्यार गिरायक चलत दारांत येता, हें ताणें विसरचें न्हय. सरकारी यंत्रणांनी लोकांच्या दारांत वचून उद्देग, वेवसाय मळाचेर कितें सवलती, अनुदान आसा, ताची म्हायती दिल्यार बरी. पंचायती, पालिका, थळावे आमदार हांणी ह्या कामाक खांद मारचो.
गोंयकारांचे पारंपरीक जावं, हेर वेवसाय कशे तिगतले, हाचो विचार दरेक गोंयकारान करचो. नाजाल्यार आमचें बाबल्यालें निरंजन जातलें. मागीर तेलूय ना आनी तुपूय ना!! वेळारुच जागे जावंया.
खिणाखिणाक ताज्यो घडणुको आनी तुमचे कडेन संबंदीत दरेक खबर मेळयात एका क्लिकाचेर! फेसबूक, ट्विटराचेर आमकां फॉलो करात आनी व्हाट्सएप सबस्क्रायब करपाक विसरूं नाकात.
