भांगरभूंय | प्रतिनिधी
प्रा. वसंत सैल हांच्या ‘मळावयलीं फुलां ’ पुस्तकाचें आयतार प्रकाशन जालें. त्या पुस्तका विशी.
संजना पब्लीकेशनान हालींच उजवाडाक हाडिल्ल्या ‘कोमुल’ ह्या आत्मचरित्रात्मक पुस्तका खातीर प्रा. वसंत सैल हांचें नांव साहित्य मळार विशेश अर्थान चर्चेंत आयलां. तांणी केल्ल्या जीवन संघर्शाची काणी तांतूत आयल्या.
‘मळावयलीं फुलां’ हें प्रा. सैलाचें दुसरें पुस्तक. रुढार्यान कथासंग्रह. वट्ट बारा कथांचो तांतूत आसपाव आसा. तांच्या कथांचें बाह्यरूप हे आत्मकथनात्मक स्वरुपाचें आसा, हें वेगळें सांगपाची गरज ना. तांतूत तांच्या भुरगेंपणांतल्या यादींचें नीतळ अशें पडबिंब पडिल्लें आसा. तांचो गांव शेजेबाग माजाळी (कारवार) ग्रामांतलो एक ल्हानसो वाडो. गरीब, कश्टी आनी शेतकामती घराब्यात तांचो जल्म.
आपणाल्या कथां विशीं मनोगतात प्रा. सैल म्हणटात, “भुरगेपणांतल्यो यादी म्हज्या मना काळजांत खूब खोल रुतिल्ल्यो आसात. त्यो सदांच जीण फुलयतात. जागयतात म्हूण ह्यो यादी सवड मेळटा तशे केन्ना ना केन्ना तरी बरोवंक जाय आनी वाचप्यां मेरेन पावोवंक जाय अशी म्हजी खूब इत्सा आशिल्ली. हो विचार मनांत सदांच घोळत रावतालो.”
सैल हांणी मनांत आयलें तें कागदार बरयलें अशें केलें ना. तर ते विचारपूर्वक, संयमीपणान आनी जाणविकायेन बरयलां. ‘मळावयलीं फुलां’ वाचतना तांच्यातल्या लेखकाची वेगळी वळख जाता. तांतूत तांच्या व्यक्तीगत विचारांची व्यापकताय, विशालकाय आनी परिपक्वताय दिसून येता.
सामान्य आनी असामान्य अशा घडणुकांचो संदर्भ तांच्या कथांनी दिसून येता. आपणाले जिणेंतल्या कांय वेचीक प्रसंगांक तांणी कथारूप दिलां. प्रा. सैलांच्या विचारांचो, व्यक्तित्वाचो आनी जिणेचो विविधांगी ‘स्मरणपट’ म्हणल्यार ‘मळावयलीं फुलां’ हो कथासंग्रह. तांतूत तांणी आपणाल्या भुरगेपणावेले जिणेचो वेध आनी सोद स्मरणरंजनाच्या रुपात घेतलां. अणभवांच्या घट्ट बुनियादीचेर तांचे कथा साहित्य उबें आसा.
म्हाळे वयली शाळा, ख्यास्त, फोवा कालो, नमन शैलाबाई, मोनजात मांय ह्या कथांत लेखकान आपणाल्या भुरगेपणातले भावविश्व त्या घडणुकां वांगडा एकजीव जावन बरयलां. ह्या कथानी लेखकाचें विंगड विंगड रूप दिश्टी पडटा.
म्हाळे वयली शाळा तशेंच नमन शैलाबाई ह्या कथांत तांणी शिक्षणा खातीर केल्ल्या संघर्शाचें चित्रण आयलां. म्हाळये वयले शाळेंत यत्ता पयली ते चवथी मेरेन तांकां शिकोवपी जयराम मास्तर तशेंच शाळेंत पांचवी ते सातवी मेरेन तांकां शिकोवपी शैलाबाई ह्या दोनय शिक्षकांच्या स्वभावधर्माचेर उजवाड घाला. चवथी यत्ता पास जाले उपरांत आपूण जयराम मास्तराचे तावडेंतल्यान सुटिल्ल्याची खोशी परगटायतात. तशेंच शैलाबाईचें मार्गदर्शन, तिची माया आनी प्रेरणेक लागून आपूण शिकलों हें प्रामाणीकपणान मान्य करतात. ख्यास्त, फोवा कालो, मोनजात मांय, देव पळयलो ह्यो विंगड विंगड धरतेच्यो कथा जावन आसात. तांतूतल्यान लेखकाचो मनस्वी संवेदनशील, प्रगतीशील सभावाचें दर्शन घडटा. आपल्याक चाबिल्लो सुणो लोकांनी हाल हाल करून उदकांत बुडून मारिल्ल्या घडणुकेचें कथन करतना लेखक म्हणटा की सुण्याचें भयांकृत मरण पळोवचे परस वखद घेतल्या उपरांत आपूण पिसो जावन मेल्लो तर बरें जातलें आसलें.
‘फोवा कालो’ ही कथा लेखकाच्या वैज्ञानीक विचारसरणेची, गतीशील विचारांची देख दिता. घरांतल्या गायी विशीं तशेंच तिच्या वासरा विशीं लेखकाच्या मनांत आशिल्लो कळवळो वा कारुण्य ‘मोनजात मांय’ ह्या कथेंत उक्तायलां. ‘देव पळयलो’ ही तांची देवाभारा विशींची म्हत्वाची कथा. म्हाजाळेच्या वाठारांतली देव देवस्की, तशेंच गांवगिर्या परंपरेचें, समाजजिणेचें, श्रद्धा, अंधश्रद्धेचे पडबिंब हे कथेंत दिसता. त्या खेरीज ह्या संग्रहात अजब-गजब, धाक, कोल्ड मर्डर, दडपण, दावूड, काडी पेटू अशा स काल्पनीक पूण वेगळ्या धर्तीच्या कथांचो आसपाव आसा.
तांची कथनशैली रंजक आनी प्रभावी स्वरुपाची. साद्या भाशेंत ते कथा सांगतात. कथेचें तंत्र आनी मंत्र म्हणल्यार कथा कशी सांगची, बरोवची आनी कथेच्या माध्यमांतल्यान नेमकेपणान (आशय) कितें सांगचें हांची जाणविकाय तांकां बरीच आसा.
साहित्य ही जिवन वेधी कला. विशुद्धता, आत्मनिश्टा, उत्स्फूर्तता, सुंदरकाय आनी मौलिकता आनी हे दर्जेदार साहित्याचे निकश. वाचनीयता हो साहित्याचो म्हत्वाचो गूण. निखटे चटपटीत मनरिजवण करपी साहित्य म्हणल्यार वाचनियता न्हय. गंभीर विशया वयल्या साहित्यांत वाचनीयता हो गूण आसूंक जाय हाची पुराय जाणविकाय प्रा सैलाचो ‘मळावयलीं फुलां’ कथा संग्रह वाचतना जाता.
कथांतल्यान लेखक आपणाल्या भुरगेपणांतल्यो यादी वा अणभव सांगताना कारवारी वाठारांचे आनी समाज जिणेचे दर्शन सहजतायेन घडयता. कारवारी कोंकणी भाशेची मूळ नवलाय आनी सुंदरकाय ह्या कथांनी झळकता. ‘मळावयलीं फुलां’ कथा संग्रह वाचताना प्रा. सैला लागी लेखनाची मनस्वी तांक, उत्सुकताय आनी उमळशीक आसा हाची पुराय जाणविकाय जाता. प्रभावी शब्दकळेची गिरेस्तकाय तांचे ठांय आसा. तांणी आपणाल्या शब्दकळेच्या बळाचेर चडांत चड दर्जेदार लेखन करचें अशें तांचे लागीं मागणें. तांका भविश्यांतल्या लेखना खातीर मना काळजांतल्यान शुभेत्सा. बरें मागून.
प्रा. नारायण महाले
9763572454
खिणाखिणाक ताज्यो घडणुको आनी तुमचे कडेन संबंदीत दरेक खबर मेळयात एका क्लिकाचेर! फेसबूक, ट्विटराचेर आमकां फॉलो करात आनी व्हाट्सएप सबस्क्रायब करपाक विसरूं नाकात.
