भांगरभूंय | प्रतिनिधी
गोंय आमचें धाकटुलें. हांगाच्या गांव, शारांतले जमनीचे तुळेन लोकवस्ती चड आसा. आतां गांवांगांवांनी व्हडल्यो इमारती उब्यो रावपाक लागल्यात. म्हणटकच फुडल्या 10 वर्सांनी लोकसंख्या 25 लाखां वयर पावली, जाल्यार अजाप दिसपाक नाका. मात, घरां, इमारती बांदपाक आतां जमनी त्यो कितल्यो उरल्यात, होय प्रस्न आसा. गोंयचो आंवाठ 3,702 चौखण किलोमिटर. तातूंतली 1,424.46 चौखण किलोमिटर जमीन ही रानां वाठाराची. म्हणल्यार राज्याचे 33.08 टक्के. हातूंत 200 चौ. किलोमिटर जमीन ही खाजगी रानां वाठार. उरिल्ल्या रानाचो धनी सरकार. शेजराच्या सिंधुदुर्गाचे तुळेन आमचो आंवाठ तसो ल्हान. तांची जमीन 5207 चौ. किलोमिटर. मात आतां थंयूय गोंया सारकी खरेदी- विक्री चल्ल्या अशें आयकूंक येता. हाचो अर्थ पयसो हातांत घोळटा ते गिरेस्त लोक जमनींत गुंतवणूक करपाक लागल्यात. कायद्यान बंदी आसा, अशीं राज्यां सोडल्यार (तींय आतां उणीं जाल्यांत!) सगले कडेन हेंच चल्लां. घराघरांत मातयेच्योच चुली म्हणटात ते भशेन.
गोंयांत जमीन कायदेशीर, बेकायदेशीर पद्दतीन रुपांतरीत करपाचे, विकपाचे प्रकार दीसपट्टे जायत आसात. विशेश म्हणल्यार हे सगले प्रकार आपल्या कार्यकाळांत जावंकूच नात, अशें सगलेच सांगतात. म्हणटकच हीं रुपांतरां (बेकायदेशीर) केलीं कोणे, तो संशोधनाचो विशय थारुये. फाटीं सरकारी फायलींतलीं कागदां पिंजून, जमनीचे बोगस धनी जावन, मेल्ल्याच्यो, विदेशांत आशिल्ल्यांच्यो बनावट सयो करून जमनी विकिल्ल्यो ताचो तपास करपाक सरकारान विशेश कृती दळ स्थापन केल्लें. ताच्या जाळांत कांय बुराटे, करबट आडकल्लें. ही जमनी विक्री खूब गाजिल्ली. आतां सरकारान कोमुनिदादींच्या जमनीं विशीं कडक धोरण आपणायलां. ज्या कामा खातीर कोमुनिदादीची जमीन दिल्या, त्याच कामा खातीर तिचो वापर करप बंधनकारक आसतलें. एका कामा खातीर घेवन मागीर दुसऱ्याच कामा खातीर ताचो वापर करपाचेर बंदी हाडपी कोमुनिदाद कोड दुरुस्तीक मंत्रीमंडळान काल मान्यताय दिल्या. रोखडोच ते विशीं वटहुकूम भायर सरतलो.
शिक्षणीक संस्था, घरां, उद्देग, सरकारी प्रकल्पांक खातीर कोमुनिदादी जमनी दितात. दिल्ल्या कामा खातीरूच तांचो वापर करचो पडटा. नगर नियोजन, पीडीए, पालिका, पंचायत वा हेर खंयचेच यंत्रणेक ते जमनीचो दिल्लें काम सोडून दुसऱ्या कामा खातीर वापर करपाक हाचे मुखार हरकत ना दाखलो (एनओसी) दिवपाक मेळचो ना. सरकाराचे नदरेक कांय गजाली आयल्या आसतल्यो, ताकाच लागून तांणी कोमुनिदाद कोड दुरुस्ती करपाचें थारायलां, हातूंत दुबाव ना. पूण, आतां मेरेन जालें ताची चवकशी जाल्या काय मुखार जातली बी? गोंयांत फाटल्या 30 वर्सांच्या काळांत खूब प्रकल्प उबे जाल्यात. तातूंतल्या कांय प्रकल्पां खातीर कोमुनिदादीच्यो जमनी विकत घेतल्यात. कांय कोमुनिदादींच्यो जमीन बेकायदेशीर पद्दतीन विकल्यात वा ताचेर अतिक्रमण जालां, थोड्यांनी ताचेर वस्ती उबारल्यात… अशे आरोप जाल्यात, जातात. बोवाळ जाता आनी थोड्या काळा उपरांत सदचे भशेन सगलें शांत जाता.
1980 च्या दसकांत लोक जमनी घेवन घरां बांदताले, तेन्ना मोलूय आतांच्या इतलें वाडूंक नाशिल्लें. सध्या गांवांतल्या, खास करून दर्यादेग वाठारांतल्या जमनींचें मोल मळबाक तेंकलां. आसगांवची एक देख पुरो. म्हणटकच फुडाराक जमीन विकत घेवन ताचेर स्वताचें घर बांदपा इतलो पयसो मध्यमवर्गीय गोंयकारांच्या हातांत घोळटलोच, हाची खात्री दिवं नजं. तरीय गोंयांत जमनी धडाधड खपत आसात. थोड्यो गोंयकारांच्यो, उरिल्ल्यो सरकारी मालकेच्यो. गांवांगांवांनी दोंगर बोडके जावपाक लागल्यात. त्यो कोण विकतात, घेतात, तें लिपून उरूंक ना. दरेका ग्रामसभांनी निवासी प्रकल्पांक विरोध जावंक लागला. हालींच दिवाडे जुंव्यार सरकाराच्या इको- टुरिझम प्रकल्पाक गोलती- नावेली पंचायतीन ग्रामसभे वरवीं खर विरोध केला. रेईशमागूश- बेती वाठारांत व्हडलो प्रकल्प उबो जाता, तो मांडवी देगेर उबो रावल्यार दिसता. तो दोंगर एका काळार पाचवोचार आशिल्लो. आतां पर्वरे वटेन दोन पाचवे दोंगर दिसतात. लोकांचो, पंचायतीचो खर विरोध जावन पसून कांय जमनी विक्रेक गेल्यात…. आनी कालांतरान ताचेर प्रकल्प, घरां उबीं जाल्यांत.
कोमुनिदादीची जावं वा सरकाराची, ज्या कामा खातीर ती दिल्या, तिचेर तेंच काम जावप बरें. नाजाल्यार व्हडल्या प्रकल्पा खातीर ती दितात आनी मागीर वर्साचीं वर्सां ती पडंग उरता. रोजगाराचो व्हडलो स्रोत थारिल्ल्या कंपनींक जमीन फुकट दितात आनी मागीर कांय वर्सांनी ते जमनीचो भलत्याच कामा खातीर वापर जाता. गोंयच्या हिता खातीर तशें जावंक फावना.
खिणाखिणाक ताज्यो घडणुको आनी तुमचे कडेन संबंदीत दरेक खबर मेळयात एका क्लिकाचेर! फेसबूक, ट्विटराचेर आमकां फॉलो करात आनी व्हाट्सएप सबस्क्रायब करपाक विसरूं नाकात.
