भांगरभूंय | प्रतिनिधी
अामच्या भोंवतणी अश्यो कितल्योशोच व्यक्ती आसतात जांचें व्यक्तिमत्व आमकां प्रभावीत करता. तांची वागणूक, विचारसरणी, व्यक्तिमत्व, भेस तशेंच तांचें कार्य आमचेर परिणाम घालता. ह्यो व्यक्ती गरीब – गिरेस्त, सामान्य, नामना मेळयल्ली, संघर्श करपी, समाजसेवक अशा आनी हेर कितल्याशाच प्रवृत्तींच्यो आनी समाजीक थरावेल्यो आसूं येतात. तांच्या एखाद्या खंयच्या तरी गजालीन, कार्यान, वृत्ती – प्रवृत्तीन आमचेर प्रभाव घाला. हालींसराक कोंकणी साहित्यांत उगडासपटी, दिसपटी, व्यक्तिचित्रणां अश्या नव्या साहित्य प्रकारांचो प्रवाह सुरू जाला. हाका लागून कोंकणी साहित्यांत मोलाची भर पडल्याच, वांगडा तत्कालीन जीण आनी समाजीक स्थिती आमकां कळपाक पावल्या. ‘व्यक्ती तितल्यो प्रकृती’ हें बिम्ब प्रकाशनान हालींच उजवाडायल्लें स्मिता तिंबले हांचें अशेच तरेचें व्यक्तिचित्रणांचो संचय. ह्या व्यक्तींची आनी त्या अनुशंगान पुस्तकाची मोलवाणी करपाचो हो यत्न.
लेखिकेन कसलेच तरेचो भेदभाव करिनासतना ह्या व्यक्तींची निवड केल्या. “बागेंत खूबशीं फुलां फुलतात. थोडो तेंप झाडार उरून परततात. पूण एखादेंच ब्रम्हकमळ आमकां याद उरता. तशीं हीं व्यक्तिमत्वां (पुस्तकाचें फाटलें पान). सर्वसामान्य मनशाचे जिणेंतली नाट्यमयता आनी रोमांचकता हेर जाणांक कसली तरी देख घोवपाक प्रवृत्त करता. स्वता लेखिकेची आवय स. शालिनी शिंक्रे म्हणजेच माई (जांकां हें पुस्तक अर्पण केलां) आपल्या वांट्याक आयिल्ली त्रासांची आनी दुख्खाची जीण जगली – आपणाक जाय तशी. तातूंतल्यानच प्रेरणा घेवन ‘व्यक्ती तितल्यो प्रकृती’ जल्माक आयलें. पुस्तकाचो भाग जाल्ल्या व्यक्तींची खाशेलताय म्हळ्यार तातूंत शाळेंतलो सादो भोळो विद्यार्थी धरून निवृत्त जवान अशा सामान्य आनी साद्या सुद्या व्यक्तींचो आसपाव आसा. आपली सामान्य जीण असामान्य रितीन जगपाचें कसब तांकां जमलां हातूंत दुबाव ना. हातूंतलीं थोडीं मनशां धर्तरेर जिवंत नासलीं तरी लेखिकेच्या काळजांत तीं सदांकाळ आसात हें तांणी केल्ल्या चित्रणांतल्यान कळटा.
स्त्री, पुरूश, विद्यार्थी आनी एक जोडपें अशे धरून एकूण तीस प्रकृत्यो लेखिकेन चित्रायल्यात. ह्या व्यक्तींनी आपल्या जिणेंत नांव कमयलांच अश्यांतलें न्ही. पूण तांची जीण जगपाची असामान्य तरा लेखिकेक तांचे वटेन आकर्शीत करता, आडवाद मात एक – प्रवीण. तो शाळेंत शिकपी विद्यार्थी. बापायच्या कर्तुबांक लागून ताच्या मनाचेर परिणाम जाला. आपल्या दुसऱ्या लग्ना उपरांत ‘आवय बरी न्ही’ अशें सांगून ताणें प्रवीणाक आवय पसून पयस दवरलो. ताका लागून ताचेर सारके संस्कार जावंक पावले ना. अशिक्षीत सवती आवय वटेन आडनदर केल्यार लेगीत दोतोर बापायचो ‘आपूण आपल्या लोकां भितर सगल्यांत शिकिल्लो मनीस’ (90) ह्या घमंडाक लागून तो प्रवीणा वटेन सारकें लक्ष दिना. शाळेची शिक्षिका सोडली जाल्यार वयस्क आनी अणभवी अस्तुरेचो सहवास आनी मार्गदर्शन ताका केन्नाच मेळूंक ना. अशा परिस्थितींत शाळेंतलें वातावरण ताका आवडपाक लागता. बापायच्या घमंडाक लागून लुकसानाक पाविल्ल्या प्रविणाची एके वटेन काकुळट दिसता आनी दुसरे वटेन टिचरीच्या यत्नांक तो सकारात्मक रितीन प्रतिसाद दिता म्हण ताची तोखणायूय दिसता. अशीच समान काणी रंजनाचो पूत दिपकाची. घोवा कडेन घटस्फोट जाल्ल्यान दिपक पांच वर्सांचो आसतनाच्यान आवय – पूत एकमेकां पसून पयसावलीं. स्वता नोकरी आनी घरदार सांबाळटनाच आपलो पूत दिपकान केन्ना तरी येवन आपल्याक मायेन आई म्हणचें आनी आपणें ताची अपुरबाय करची अशा आशावादी अपेक्षेन रंजना जगता. आवय पसून पयसाविल्ल्या पोरांची स्थिती प्रवीण आनी दिपकाच्या आदारान लेखिकेन मांडल्या.
सैम आनी मोनजातींची देखरेख करपी मनीस लेखिकेक प्रभावीत करतात. देखीक, ब्रॅन्डा, ॲण्ड्रीव गोमीस, साबळे आनी शारदा वयनी. मोनजातींक पोसतना ब्रॅन्डा आनी ॲण्ड्रीव गोमीसान स्वता सगळीं कामां केल्यांत. साबळेक फुलां आवडटात म्हणून ताणें आपल्या पोरसूंक आपलें दुसरें घर मानलें, आनी तशीं वेवस्थीतपणां आनी नीटनेटकेपणां पाळ्ळीं. तशें पळोवंक गेल्यार ह्या सगळ्यांक ज्या गजालीची आवड आशिल्ली, ताका तांणी फावो तशें सारें – उदक घालें. संगिताचे आवडीन दत्ताराम खोलकारान आपली भरकटिल्ली जीण जाग्यार घाली. राजाभाई देसकारान शिक्षका उपरांत बांदकामाचो वेवसाय वेवस्थीत रितीन सांबाळ्ळो. अभ्यासू वृत्तीचो महेंद्र रासयकार कृशी विद्या आनी होमिओपाथी स्वता शिकलो. सायकलीन घरांनी पेपर उडोवपी प्रणवान एक दीस पेपराची एजन्सीच घेतली. दोतोरकी वांगडा दो. लिना मोरायसान आपणालो केक करपाचो छंद सांबाळ्ळो. आशा भोसलेचीं गितां एरीकच्या ओंठार गुणगुणटात. रासयचो आपा फिशाल चामार जालो. विधवा अर्पिता नार्वेकार आनी तिचो पूत वांगडा केटरींग सांबाळटात. रिटायर्ड आर्मीमॅन जावन लेगीत भास्कर रेड्डी (हैद्राबाद) टॅक्सी ड्रायव्हर जावन आपलो छंद पाळटा. लोकांच्या जिणेंतलीं सदचीं कामां आनी लग्नकार्य सारकिल्लें म्हत्वाचें काम विनायका शिवाय जायना. इतलेंच न्हय तर वळख पारख नाशिल्लो ‘अनामीक’ कसलीच अपेक्षा धरिनासतना गरीब – दुबळ्यांची सेवा करता. मुळांतच जर आत्मविस्वास, सेवाभाव, आवड – इत्सा आसली जाल्यार आपलो हावेस आनी सपनां पुराय करपाक कसलीच आडखळ येवंक शकना हें ह्या व्यक्तींनी सिध्द केलां.
आपले भोंवतणच्यो साद्यो व्यक्ती लेखिकेक भावल्यात त्यो तांच्या आत्मविस्वास, धैर्य आनी सादेपणांक लागून. दत्ताराम खोलकार, बिबीजान, पसरकार कामतमामा, नंदिनी माने, कविता सावंत, निम्मी कारंथ आनी रायन – रिया हांचो उल्लेख मुजरत करपाक जाय. समाजांतल्या प्रवाहा आड वचून आपणाक जें बरें दिसता, नितीन जें सारकें आसा तेंच करपांत ह्यो व्यक्ती यशस्वी जाल्यात – खास करून सुनिता तेलंग, फ्लोरेन्स मार्टिन्स, रिया ह्यो बायलो. ह्यो बायलो समाजीक बंधनांक खोंट मारून, मनीस जिणेच्या मर्यादेंत रावन आपल्या इत्से प्रमाण आपली जीण समाधानान जगल्यांत. रायन – रियान घरच्यांच्या विरोधांत वचून अंतरधर्मीय लग्न केलें. जाणटेपणांत आपल्या पालकांचो सांबाळ केलो. स्वताचें भुरगें जावंक शकना म्हण कळटकच दोन अनाथ भुरग्यांक सहज आपणायलें. म्हणून तीं “स्वताक लागपी उर्बा स्वताच तयार करपी आनंद यात्री” (40) जाल्यांत.
व्यक्तिचित्रां एक साहित्य प्रकार म्हण खेरीत म्हत्वाचीं आसात. एका अनवळखी मनशाच्या सहवासांत आमी आमचें व्यक्तिमत्व घडोवपाक शकतात. मनशान आपली वाट कशी ठरोवपाक जाय हेंय आमकां कळटा. हेरांक प्रभावीत करपाक गिरेस्त वा फामाद आसपाची गरज ना. सादे जिणेंतले उच्च विचार आमचें व्यक्तिमत्व घडयता. आयच्या स्पर्धात्मक, तंत्रज्ञान आनी धांवपळीच्या संवसारांत अशा तरेचीं व्यक्तिचित्रां स्वविकासा पासत मोलाचें योगदान दितात. हीं व्यक्तिचित्रां आयच्या तरणाट्या आनी फुडाराच्या पिळगेक ‘जिवनस्तोत्र’ जावन आसात अशें म्हणनासतना रावं नज.
व्यक्ती तितल्यो प्रकृती
स्मिता तिंबले
प्रकाशन – जुलय 2024
शुभा बरड वेलींगकार
8788251629
खिणाखिणाक ताज्यो घडणुको आनी तुमचे कडेन संबंदीत दरेक खबर मेळयात एका क्लिकाचेर! फेसबूक, ट्विटराचेर आमकां फॉलो करात आनी व्हाट्सएप सबस्क्रायब करपाक विसरूं नाकात.
