तांकां बरी बुद्द दी

भांगरभूंय | प्रतिनिधी

भा वंडांनो, हांव सदांच सांगतां कीं, जाणट्यांच्या सांगातांत रावात. तांच्या सांगातांत रावलें म्हणटकच तांच्या वांट्यांक आयिल्ले अणभव आमकां आयकूंक मेळटात. भावंडांनो, मनशाक आयिल्लो अणभव हो ताच्या जिवितांतलो खरो गुरू आसता. अणभवां वरवी हीं जाण्टेलीं शादूर रावतात आनी आमकांय शिटूक जावपाक शिकवण दितात. जाण्ट्यांक फटोवन आपलो सुवार्थ सादपी ह्या संवसाराचे वाटेर जायते जाण मेळटात. पुणून सगळींच जाणटी तांकां फटवतात अशें ना. तर आयकुया एके जाण्टेलेची ही काणी.
एका दिसा ते जाण्टेलेक आपले धुवेच्या गांवांत वचपाचे आशिल्लें. थंयच्या सांतेरीच्या देवळांत तिका पुजा करपाची आशिल्ली. देखूनच ती सगळें सामान घेवन भायर सरिल्ली. जाण्टेलेचें घर आनी धुवेलो गांव हाचे मदीं दोंगराची वाट आनी आंबेगाळ. देखून ती जाण्टेली चलतूच धुवेच्या गांवांत वताली. आयज तिचे लागीं बरेंच सामान आशिल्लें. तिच्या सांगांताकूय कोण नाशिल्लो. तरी लेगीत ती माथ्यार पोटली घेवन चलतूच रावली…
सुमार अर्द वरान दोंगर हुपून ती आंबेगाळींत पावली. आनीक पंदरा मिनटानी ती पलतडच्या गांवांत पावतली आशिल्ली. पुणून जाणटी पिराय आशिल्ल्यान दोंगर हुपून तिका बरेंच पुरो जाल्लें. आंबेगाळींत मात्सो विसव घेवचो ह्या हेतान ती माथ्या वयली पोटली सकल दवरून एका आंब्यांच्या रुखा पोंदा सावळेक बसली. कोणूय तरी आदाराक पावचो अशें ती मनात येवजिताली. तेच वेळार एक तरणाटो सायकल घेवन वाटेर आयलो. जाण्टेलेक बरें दिसलें. तिणे आशेन ताका हटकिलो, “बाबा खंय वता रे? ” तिच्या उतरांची पर्वा करी नासतना ताणें जाप दिली, “खंय म्हळ्यार? गावांत वतां. दिसना तुका?” तरी जाण्टेलेन ताच्या मुखार आशेन तोंड फाफडिलें, “बाबा गांवांत वयता जाल्यार म्हाका मात्सो व्हरशी रे?”
“तुका व्हरपाक हांवें सायकल घेतल्या व्हय? बरी सापडली.” तरणाट्यान कुस्कुटावणेची वागणूक दाखयली तें पळोवन जाण्टेलेक वायट दिसलें.
तरी तिणें म्हळें, “बाबा, ना रे. ते खातीर तुवें सायकल घेवंक ना. पुणून तूं म्हजी सामानाची पोटली सायकलीर दवरून व्हरूंक शकता. व्हरशी ? थंय त्या सातेरीच्या देवळांत भटा लागीं दिल्यार पुरो हांव येतां चलून फाटल्यान.”
पुणून तरणाट्यान कानार केंस ओडले आनी सायकलीचें पेदल मारीत मुखार गेलो.
थोडे वेळान जाण्टेली पुजेच्या सामानाची पोटली तकलेर घेवन फुडली वाट चलपाक लागली.
थोडी वाट वतकच त्या तरणाट्याच्या मनांत सुवार्थ येवजलो. ताणे येवजिलें जाण्टेलेक सायकलीर बसोवप आपणाक शक्य ना. पुणून तिच्या सामानाची पोटली ती जाण्टेलीय आपणाक वळखना. ती देवळांत पावता म्हणसर बरोच कळाव लागतलो. हांवें जर तिच्या सामानाची पोटली व्हरपाचें मानून घेवन व्हेली आनी थंय देवळांत दिनासतना म्हज्या घरा व्हेली जाल्यार आयतें सामान मेळटलें. “हय तशेंच केल्यार बरें.” अशें येवजून तो त्याच खिणाक वाटे वयल्यान सायकल घेवन परतलो. जाण्टेली माथ्यार पोटली घेवन चलतना ताचे नदरेंत पडली. तो तसोच मुखार येवन जाण्टेले सरी थांबलो..
ताणें जाण्टेलेक उलो मारीत म्हळें,
“आजे दी ती पोटली म्हजे लागीं हांव व्हरता ती म्हजे सायकली वेल्यान देवळांत. सांतेरीच्या देवळांत दिवपाची मगे ?ती भटा लागीं दितां हांव आनी ताका सांगतां तुवें धाडल्या म्हण.”
त्या तरणाट्याचीं उतरां आयकून जाण्टेली अजापली. तिणे ताच्या आवाजा वेल्यानूच पारखिलें. पुणून तिणें आपलो दुबाव पयस करपाक तरणाट्याक विचारलें,
“बाबा, एदोळ मरें तुवें म्हाका म्हजी पोटली व्हरपाक न्हयकार दिल्लो. आनी आतां व्हरपाक परतून आयलो. कितें जालें रे बाबा?”
“कांय ना गे आज्जे, हांव येवजित मुखार वतना अचकीत म्हजो देव नदरे मुखार आयलो. ताणे तुजी पोटली व्हेली जाल्यार म्हाका पूण्य मेळटलें अशें सांगलें. देखून देवाचें आयकून परतो आयलो. दवरता न्हय म्हजे सायकलीच्या ब्रेकेटाचेर तुजी पोटली? “
आतां मात तिका त्या तरणाट्याच्या मनांत कितें आसा तें कळ्ळें. मात तिणें तशें कांयच दाखोवन दिलें ना. उरफाटें समजिकायेन म्हळें, “हय रे बाबा देवान तुका सांगलें. पुणून शाण्या हांव थंय सावळेक बशिल्ली पळय तेन्ना म्हज्या देवान म्हाका दर्शन दिलें आनी सांगलें तुजे लागीं सामान दिवंक ना तें बरें केलें . तूं ते तुज्या माथ्या वेल्यानच देवळांत पावय म्हणटकच तुजे पुजे वरवीं तुका पुण्य मेळटलें. चल तूं हां? हांव येतां फाटल्यान.. बरो आयला म्हाका नाडूंक वॉस्सीमार!” अशें म्हणून जाण्टेलेन ताका आपल्या म्हऱ्यांत सावन धांवडायलो.
वतां वतां जाण्टेलेन ताका म्हळें, “आनी पापया, एक मतींत दवर. पुण्य मेळटलें जाल्यार दुसऱ्यांक मजत करूंक जाय. दुसऱ्यांची सेवा करूंक जाय. तेन्नाच देव तुज्या वांट्याक पूण्य दितलो. तुजे आवयन-बापायन तुका शिकोवंक ना तें हांव सांगतां तुका . वच हांगां सरल्यान.”
तो तरणाटो फांटीं पळय नासतना नीट मुखा वयल्या वाटेन गेलो. आनी जाण्टेली…
“पाव गे सांतेरी माये ह्या भुरग्यांक. तांकां बरी बुद्द दी अशें म्हणत देवळा वटेन चलत रावली.”

उल्हासभाई