भांगरभूंय | प्रतिनिधी
सुणो हो मनशाचो प्रामाणीक इश्ट. मनीस एक वेळ बेमान जायत, सुणो जावचो ना. पूण, कांय आक्रमक जातीच्या सुण्यांनी केल्ल्या हल्ल्यांक लागून आतां हिंसक सुण्यांचे बाबतींत सरकारान कडक धोरण आपणायलां. 2 ऑक्टोबराच्यान गोंयांतल्या घराघरांनी पोशिल्ल्या सगल्या सुण्यांची मेजणी जातली. म्हणटकच हिंसक सुणें नेमके कितले आसात, ताचो आंकडो कळटलो. ही मेजणी दरवर्सा जावंक जाय. इतलेंच न्हय, तर ते सुणेमोगी आपल्या घरांतल्या सुण्यांची कशी कुयदाद करतात, तेंय तपासपाची गरज आसा. कारण सुणो हो घरांतलो एक वांगडी कसो. आपल्या भुरग्यांचे जे तरेन वाडयतात, तशेंच ह्या सुण्यांक वाडोवपाक जाय. फक्त झेत मारपाचो आसल्यार कोणे सुणें पोसचें न्हय!
हणजूण्यां पीटबूल जातीच्या सुण्यान प्रभास कळंगूटकार ह्या सात वर्सां पिरायेच्या भुरग्याचेर हल्लो केलो. तातूंत जखमी जाल्ल्या प्रभासाक मरण आयलें. हाचे पयलींय ताणें आनीक एकल्याचेर हल्लो केल्लो, अशें थंयची एक थळावी बायल प्रसार माध्यमांक सांगतना दिसता. उपरांत धनयाक पुलिसांनी ताब्यांत घेतलो. त्या पीटबुलाक चार दिसांनी सुण्यांघरांत मरण आयलें. ताची चवकशी आतां चलता. विशेश म्हणल्यार प्रभासाक मरण आयलें तेन्ना लोक चुरचुरले तशेच पीटबुलाच्या मरणाचेंय तांकां वायट दिसलें. लोक हिंसक सुणीं पोसतात, पूण तांकां योग्य पद्दतीन वाडयनात. मागीर तांचो रागीट सभाव वयर सरता, असोय कांय जाणांचो सूर आशिल्लो. पोरूं ताळगांवां रोटवेलर जातीच्या सुण्यान दोग ल्हान भुरग्यांचेर हल्लो केल्लो. तें प्रकरणूय गाजिल्लें.
पाळीव सुण्यांची नोंदणी आतां सक्तीची करपाचो सरकाराचो विचार आसा. आक्रमक सुण्यान जर हल्लो केलो जाल्यार ताचे वागणुके खातीर धनयांक पुरायपणान जापसालदार धरतले. तशें प्रतिज्ञापत्र तांचे कडल्यान बरोवन घेतले. ताका दंडूय घालतले. फुडल्या विधानसभा अधिवेशनांत चड करून हे विधेयक येवपाची शक्यताय आसा, अशें मंत्री नीळकंठ हळर्णकार हांणी म्हणलां. 23 जातींच्या हिंसक सुण्यांचेर केंद्र सरकारान फाटल्या मार्चांत बंदी घाल्या. मात, ती गोंयांत चालीक लागूंक ना. 21 जातींच्या सुण्यांची आयात, विक्री, प्रजनन हाचेरूय बंदी आसा. देशभरांत (गोंयांतूय) विदेशी जातींच्या सुण्यांचें प्रजनन करून पेटे विकपाचो वेवसाय चलता. 50 हजार रुपयां मेरेन पेटे खपतात खंय. केंद्र सरकाराच्या ह्या आदेशाचेर कर्नाटक उच्च न्यायालयान बंदी घाल्ली. आदेश काडचे पयलीं सरकारान संबंदीत व्यक्तींक विचारूंक नाशिल्लें, अशें निरिक्षणूय नोंद केल्लें.
भारतांत पाळीव सुण्यां खातीर सरकारी परवानो घेवपाची पद्दत ना. पूण, कांय राज्यांनी आसा. गोंयांतूय पशू सांबाळ खात्या कडेन नोंदणी करची पडटा. ताचेर उपचार करतना हें सगलें जाय पडटा. पूण, बरेच लोक सुण्यांची नोंदणी करिनात अशें दिसून आयलां. खरें म्हणल्यार पालिका, पंचायतींनी हे बाबतींत स्वता जावन फुडाकार घेवपाक जाय. संकरीत, विदेशी जातीचो सुणो हाडलो काय ताची नोंदणी करप सदांच बरें. मेजणी जातली तेन्ना गोंयांत नेमके कितले हिंसक सुणे आसात. हेर जातीचे पाळीव सुणे कितले आसात, ताची म्हायती मेळटली. गोंयकारांक नेमके खंयचे सुणे आवडटात, ताचोय अदमास येतलो. वयर म्हणलां ते प्रमाण सुण्याक घरांतलो वांगडी कसो पोसचो पडटा. ताका खेळपाक व्हरपाक जाय, भोंवडावन हाडपाक जाय. ताका आवडटा तें खावपाक दिवंक जाय. ल्हान भुरग्याचेर आवय वा घरांतल्या हेर कोणाचें जशें 24 वरां लक्ष आसता, तसो सुण्यांक सांबाळपाक एक मनीस जाय. सुणो हो सामको संवेदनशील. सोशल मिडियाचेर सुण्यांचे व्हिडियो व्हायरल जातात, ते पळोवप्यांक वेगळें सांगपाक नाका.
रस्ताद सुणीं हो वेगळो विशय. खरें म्हणल्यार तांकां एका जाग्यार दवरून तांची देखभाल करपाक जाय. जायत्यो संस्था तांकां पेटे जावचे न्हय म्हूण निर्बिजीकरण करतात. तरीय वर्सान वर्स सुण्यांचो आंकडो वाडत आसा. खूब प्राणीमोगी तांकां खावपाक घालतात. तर दुसरे वटेन ह्या सुण्यांक लागून अपघात जातात. सरकारी हॉस्पिटलांतले म्हायती प्रमाण, दरवर्सा सुण्यांनी घांस मारपाच्यो उण्योच 14 हजार घडणुको गोंयांत घडटात. रातचे भोंकिल्ल्यान लोकांक झेम पडना, तांची भलायकी इबाडटा, तें वेगळें. सुणें आसल्यार चोरी जायना म्हणटात, मात गोंयांत चोरयांचो आंकडो उणो ना. कांय कडेन तर विदेशी जातीच्या सुण्यांचे पेटे पसून चोरून व्हरपाच्यो घडणुको घडल्यात खंय. सुण्यांचे हे मेजणेक येवकार, पूण ताचे परस लोक तांकां कशे पद्दतीन सांबाळटात, तें चड म्हत्वाचें.
खिणाखिणाक ताज्यो घडणुको आनी तुमचे कडेन संबंदीत दरेक खबर मेळयात एका क्लिकाचेर! फेसबूक, ट्विटराचेर आमकां फॉलो करात आनी व्हाट्सएप सबस्क्रायब करपाक विसरूं नाकात.
